Hvað er eiginlega að?

[cs_text][blockquote]Það er eitthvað mikið að hér á landi.[/blockquote]

Fyrir fáeinum árum settum við heimsmet í örum vexti fjármálafyrirtækja og framsækinni starfsemi þeirra, ekki síst á erlendri grund. Hér voru uppi áform um að byggja upp alþjóðlega fjármálamiðstöð. Mörg voru sannfærð um að allar forsendur væru til staðar, að við værum feti framar en t.d. hinar norrænu þjóðirnar. Síðar tók að syrta í álinn og ljóst varð að gæfu okkar væri ekki þarna að finna.

Þá slógum við nýtt met og ýmis gjaldþrot sem urðu í kjölfar útrásarinnar voru á heimsmælikvarða. Vissulega var þetta ekki það sem að var stefnt. Í stað fjármálamiðstöðvar myndaðist hér fjármálalegt svarthol, víti til að varast.

[pullquote type=”left”]Svo nú í vor sannaðist á okkur enn eitt heimsmetið og nú í aflandsvæðingu eða notkun íslenskra fjármagnseigenda á erlendum skattaskjólum.[/pullquote]Að sögn núverandi stjórnvalda erum við þó í þann veginn að ná enn einu heimsmetinu og nú í að vinna okkur út úr óvenju djúpri fjármálakreppu á mettíma. Árangurinn miða þau við upphaf eigin stjórnartíma en gleyma rústabjörguninni sem þá hafði staðið árum saman. Oft skiptir höfuðmáli hvernig fyrstu aðgerðum á slysstað er háttað þótt árangurinn komi ekki í ljós fyrr en að löngum tíma liðnum.

Svo nú í vor sannaðist á okkur enn eitt heimsmetið og nú í aflandsvæðingu eða notkun íslenskra fjármagnseigenda á erlendum skattaskjólum. Því meti okkar hefur verið lýst svo:

Íslendingar voru þannig ekki aðeins mestir og bestir í viðskiptum eins og haldið var fram þegar útrásin stóð sem hæst, með styrkum stuðningi ólíklegasta fólks, heldur virðist Ísland stefna í að setja met í hlutfallslegri þátttöku landsmanna í því alþjóðarugli sem aflandsheimurinn hefur að geyma.[1]

Sem og:

Það er sem sagt að koma enn skýrar en áður í ljós að íslenskir athafnamenn hafa ekki dregið af sér við að fela fjármuni og eignarhald fyrir íslenskum yfirvöldum. Svo virðist sem ekki aðeins skattyfirvöld hafi verið blekkt, heldur einnig samkeppnis- og fjármálayfirvöld.[2]

Þeir sem þarna halda um penna benda á að ótrúlega margir hafi kosið að gera ekki grein fyrir öllum tekjum sínum og eignum í skattframtölum og skýri fjárfestingar Íslendinga erlendis engan veginn fjöldann. Telja þeir ástæðuna miklu frekar þá að leyndin hafi freistað margra sem hafi  „[…] talið sér vera óhætt með fjármuni sína á aflandssvæði í skjóli fyrir afskiptum skattyfirvalda.“[3] Þá telja þeir að birting Panamaskjalanna hafi skapað yfirvöldum óvenju sterk sóknarfæri  „[…] gegn þessu athæfi sem varla er unnt að kalla annað en ósóma“. [4] Um upplýsingarnar frá Panama segja þeir:

Hulunni var ekki svipt frá fyrr en innviðir aflandsbælanna brustu og sýndargerningarnir, leyndin og blekkingarnar urðu heimsbyggðinni ljós. Íslendingar sem ekki var áður vitað um, reynast koma fram í þessum upplýsingum, reyndar það margir að alþjóðaathygli vekur.[5]

Loks meta þeir aflandsvæðinguna svo:

Allt er þetta með einum eða öðrum hætti spunnið upp með leyndina að leiðarljósi og þaðan er stutt í blekkingar til að hindra að sannleikurinn komi í ljós.[6]

Hafi svo verið er ljóst að um siðlaust athæfi hefur verið að ræða þótt eitt og annað í aflandsflæðinu kunni að hafa verið löglegt í þröngum skilningi.

[pullquote type=”left”]Þessi orð eru athyglisverð í ljósi þess að þau eru ekki skrifuð af blaðamönnum, sjálfskipuðum pistlahöfundum eða atvinnuþjóðfélagsrýnum heldur kerfiskörlum, miðaldra háembættimönnum, ríkisskattstjóra og vararíkisskattstjóra.[/pullquote]Þessi orð eru athyglisverð í ljósi þess að þau eru ekki skrifuð af blaðamönnum, sjálfskipuðum pistlahöfundum eða atvinnuþjóðfélagsrýnum heldur kerfiskörlum, miðaldra háembættimönnum, ríkisskattstjóra og vararíkisskattstjóra. Embættismenn hafa ekki verið þekkir fyrir að láta í ljós eindregna afstöðu á skorinorðan hátt. Því vekur athygli þegar menn úr þeirra röðum tala svo tæpitungulaust.

Til að öllu sé til skila haldið skal bent á að lengi hefur fé sem með réttu ætti að hafa verið drifkraftur til góðra hluta hér á landi gegnum skatta og á annan hátt verið haldið utan hagkerfis okkar og þetta er alþjóðlegt fyrirbæri. Það er fyrst og fremst umfangið sem er nú að koma í ljós. Hvernig hefðu íslenskt efnahagskerfi, atvinnulíf og velferðarmál þróast síðan t.d. um seinna stríð ef allt það fé sem hér átti með réttu heima hefið skilað sér til landsins?

Fjöldi Íslendinga í aflandsbælum og sá fjársjóður sem þeir töldu sig eiga þar fólgna í jörðu „[…] að hætti sjóræningja […]“[7] eins og skattstjórarnir komast að orði sýna okkur og sanna að hér er eitthvað mikið að.  En hvað?

Hugras_thor_saariSkýringar Þórs Saari
Þór Saari
Hvað er eiginlega að þessu Alþingi?
Skrudda, 2016
Þór Saari, fyrrum þingmaður Hreyfingarinnar, glímir við spurningar á borð við þessa en þá með sérstakri athygli á Alþingi í bók þar sem hann gerir öðrum þræði upp reynslu sína sem þingmanns.

Þess er skylt að geta að í upphafi bókar játar Þór eftirfarandi:

Reynsla mín af starfi sem þingmaður og vitneskjan um Alþingi og gangverk þess, gangverk stjórnsýlsunnar, afbökun lýðræðislegrar stjórnskipunar og innsýnin í hvernig Alþingi, þessi æðsta stofnun þjóðarinnar starfar, hefur ekki látið mig í friði síðan veru minni á Alþingi lauk og upplifun mín frá þessum tíma hefur hreinlega verið óþægileg.  [Leturb. HH][8]

Þá segir hann að þingmennskutíminn hafi verið tímabil í lífi sínu „[…] sem svo sannarlega má segja að hafi verið eftirminnilegt, vonirnar miklar og vonbrigðin enn meiri þegar yfir lauk.“[9] Hér er því öðrum þræði um persónulegt uppgjör Þórs að ræða sem mótar afstöðu hans og framsetningu. Margt er þó auðvitað umhugsunarvert í bókinni.

Ugglaust finnst fleirum en mér Þór taka full djúpt í árinni þegar hann túlkar andstöðu fjórflokksins við stjórnarskrármálið í höndum stjórnlagaráðs svo:

Hér er því ekki hægt að segja annað en að um hreint og klárt valdarán sé að ræða. Valdarán pólitískrar yfirstéttar sem hugnaðist ekki að almenningur í landinu hefti með einhverju völd hennar. Valdarán af því taginu, að hiklaust má halda því fram með réttu, að íslensk stjórnvöld síðan séu umboðslaus og því heimilt að koma þeim frá með hvaða tiltækum ráðum sem þarf. [Leturbr. HH][10]

Hverju sem því líður munum við senn hafa tækifæri, þjóðin, til að segja hug okkar í þessu efni með tiltækum ráðum lýðræðisins, þ.e. í komandi kosningum.

[pullquote type=”left”]Annars bendir Þór á fjölmörg atriði sem óhjákvæmilega standa íslenskum stjórnmálum fyrir þrifum. [/pullquote]Annars bendir Þór á fjölmörg atriði sem óhjákvæmilega standa íslenskum stjórnmálum fyrir þrifum. Þar á meðal má nefna meirihlutaræðið og skort á samræðu stjórnarliðs og stjórnarandstöðu auk flokks- og formannaræðis sem mjög dregur úr frumkvæði, sjálfstæði og áhrifum óbreyttra þingmanna. Þá bendir hann á fjölmarga veikleika í starfsháttum þingsins sem koma í veg fyrir að þingmenn geti undirbúið sig nægilega fyrir umræður og afgreiðslu mála sem og misbresti á að faglegra sjónarmiða sé gætt við undirbúning frumvarpa. Þór liggur líka þungt á hjarta að hér sé að störfum lokuð stjórnmálastétt sem óðfluga fjarlægist almenning og láti fremur stjórnast af löngun til að tryggja sér pólitískt framhaldslíf eftir næstu kosningar en hugsjónum eða þjóðarhag. Loks bendir Þór einnig réttilega á að á árunum fyrir Hrun hafi ríkt hér stjórnmálastefna sem talaði eftirlitsstofnanir samfélagsins niður, dró úr mætti þeirra og efldi frjálst framtak í stað „eftirlitsiðnaðarins“ sem menn töldu að hér hefði þróast.

Mörg þessara atriða liggja algerlega ljós fyrir. Það hlýtur t.a.m. að teljast alvarleg meinsemd í íslenskri pólitík að hér eru jafna stunduð átaka- en ekki samræðustjórnmál. Eins og þráfaldlega hefur verið bent á felst virkt lýðræði ekki í að meirihlutinn ráði. Alla jafna næst heldur ekki besta lausnin í álitamálum stjórnmálanna á þann hátt.  Það gerist helst þegar sjónarmið sem flestra komast að.

Þessi vandi löggjafarsamkomunnar skýrir um margt þann vanda sem blasir við í íslensku samfélagi eftir Panamaskjölin. Bók Þórs Saaris vekur upp margar ágengar spurningar sem stjórnmálastéttin ætti að hugleiða nú í aðdraganda kosninga en ekki síður spurningar sem við, kjósendur, þurfum að spyrja okkur: Hvernig þing og samfélag viljum við?

Er vandinn siðferðilegur?

Hér er þó athyglisverðasta skýring Þórs Saaris á ófremdarástandi okkar ónefnd. Þór kveðst markvisst hafa gert sér far um „[…] að velta upp ýmsum siðferðilegum spurningum og álitaefnum án þess endilega að þeir [þ.e. samþingmenn hans] tækju eftir því“.[11]  Niðurstaða hans varð sú „[…] að þingmenn almennt virtust ekki gera greinarmun á réttu og röngu“ og að auki virtist ekki sem „hugtökin“ rétt og rangt væru notuð sem neins konar mælikvarði í pólitíkinni. „Mælikvarðinn og vinnureglan var miklu heldur „hvað gengur“ og „hvað gengur ekki […]“.[12]

[pullquote type=”left”]Okkur er líklega óhugnanlega erfitt að spyrja spurninganna um rétt og rangt og látum fremur stjórnast af tækni- og nytjahyggju auk hagsmuna.[/pullquote]Þór viðurkennir að ekki hafi verið um vísindalega könnun að ræða. Hann notar heldur ekki „niðurstöðu“ sína til að dæma þingmenn persónulega utan þings. Hér bendir hann hins vegar á mjög alvarlegt atriði sem líklega fer langt með að svara spurningunni um hvað sé eiginlega að í okkar íslenska samfélagi.

Okkur er líklega óhugnanlega erfitt að spyrja spurninganna um rétt og rangt og látum fremur stjórnast af tækni- og nytjahyggju auk hagsmuna. Dregur það ekki langt til að skýra nýjast heimsmetið okkar, fjölda Íslendinga í skattaskjólum miðað við höfðatölu?

Sé þetta vandinn verður hann ekki leystur í kosningunum í haust(?). Lausnina verðum við þá að finna lengst inni í þjóðarsálinni, hvað sem hún nú er.[line] [1] Skúli Eggert Þórðarson og Ingvar J. Rögnvaldsson, „Aflandsbælin“,  Tíund. Fréttablað ríkisskattstjóra, 71. maí 2016, bls. 2–3, hér bls. 3.
[2] Sama heimild, bls. 3.
[3] Sama heimild, bls. 2.
[4] Sama heilmild, bls. 3.
[5] Sama heimild, s. st.
[6] Sama heimild, bls. 2.
[7] Sama heimild, bls. 3
[8] Þór Saari, Hvað er eiginlega að þessu Alþingi?, Reykjavík: Skrudda, 2016, bls. 21.
[9] Sama heimild, bls. 20.
[10] Sama heimild, bls. 57–58.
[11] Sama heimild, bls. 52.
[12] Sama heimild, s. st.[/cs_text]

Um höfundinn
Hjalti Hugason

Hjalti Hugason

Hjalti Hugason er prófessor í kirkjusögu við Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands. Hann hefur stundað rannsóknir á ýmsum sviðum íslenskrar kirkjusögu og kirkjuréttar en auk þess ritað um trú, samfélag og menningu á ýmsum vettvangi. Sjá nánar

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3