Að spara aurinn en kasta starfsfólkinu: Verkefnamiðað vinnuumhverfi og Háskóli Íslands

Arngrímur Vídalín, lektor í bókmenntum fyrri alda við Menntavísindasvið Háskóla Íslands, og Eyja Margrét Jóhönnu Brynjarsdóttir, prófessor í heimspeki við Hugvísindasvið, skrifa um húsnæðismál Háskóla Íslands og fyrirhugaðar breytingar á starfsaðstöðu með svonefndu verkefnamiðuðu vinnuumhverfi.

Að undanförnu hefur talsvert verið rætt um húsnæðismál Háskóla Íslands og þá ekki síst fyrirhugaðar breytingar á starfsaðstöðu. Yfirlýst stefna fjármálaráðuneytis er að meirihluti starfsfólks ríkisins verði í verkefnamiðuðu vinnuumhverfi, eins og kemur fram í Viðmiðum um vinnuumhverfi frá Framkvæmdasýslu ríkisins (2020) og eins hefur það komið fram í máli rektors að Háskóli Íslands telji sig skuldbundinn til að fylgja þessum viðmiðum (Mbl 2023). Þannig hefur því verið lýst yfir að starfsfólk Menntavísindasviðs eigi að fara í verkefnamiðað vinnuumhverfi við flutning á Hótel Sögu, að hið sama muni gilda um starfsfólk Heilbrigðisvísindasviðs við flutning í nýtt húsnæði og að stefnt sé að því að flytja starfsfólk annarra sviða í verkefnamiðað vinnuumhverfi smám saman eftir því sem húsnæði er breytt og gert upp. HÍ hefur fengið hollenska ráðgjafarfyrirtækið Veldhoen + Company til að þróa hugmyndir um vinnurými starfsfólks Menntavísindasviðs á Hótel Sögu, en þetta fyrirtæki sérhæfir sig í verkefnamiðuðu vinnuumhverfi (sjá heimasíðu Veldhoen). Eins og vænta má finnst mörgum erfitt að átta sig á hvers konar vinnurými er þarna um að ræða, enda er hugtakið ‚verkefnamiðað vinnuumhverfi‘ ekki mjög gegnsætt. Hér verður reynt að varpa betra ljósi á það. Auk þess verður farið yfir hvernig verkefnamiðað vinnuumhverfi myndi nýtast akademísku starfsfólki við Háskóla Íslands og litið á nokkrar erlendar rannsóknir á vinnuumhverfi. Við kryfjum einnig þá hugmyndafræði sem virðist liggja til grundvallar verkefnamiðuðu vinnuumhverfi og setjum fram gagnrýni á hana.

Hvað er verkefnamiðað vinnuumhverfi?

Hugtakið ‚activity-based working‘, oft skammstafað ABW, kom fram á síðasta áratug 20. aldar eftir hugmyndum Hollendingsins Erik Veldhoen, stofnanda Veldhoen + Company. Þegar talað er um verkefnamiðaða aðstöðu í fyrrnefndum viðmiðum frá Framkvæmdasýslunni er greinilega átt við ABW. Þar stendur m.a.: „Verkefnamiðuð aðstaða byggir á að starfsfólki skipulagsheildar sé tryggður aðgangur að sveigjanlegri og fjölbreyttri vinnuaðstöðu sem hefur verið sérstaklega hönnuð til þess að styðja við ólík verkefni sem sinnt er. Starfsfólk hafi val um hvers konar vinnuaðstöðu það nýtir sér, eftir þörfum eða verkefnum, í stað þess að eingöngu sé til staðar skilgreind starfsstöð þar sem flest öllum athöfnum starfs eða verkefnis er sinnt“ (Framkvæmdasýsla 2020, bls. 12). Jafnframt stendur: „Í sinni skýrustu mynd gerir verkefnamiðað vinnuumhverfi ráð fyrir að öllum vinnustöðvum sé deilt meðal starfsfólks – enginn starfsmaður eða stjórnandi á sér fasta vinnustöð“ (Framkvæmdasýsla 2020).

Með öðrum orðum er ekki gert ráð fyrir að starfsfólk eigi sér fast skrifborð eða aðra aðstöðu sem það getur alltaf gengið að og geymt sitt hafurtask. Þetta er eitt af grundvallaratriðunum í hugmyndafræði ABW og má teljast útilokað að starfsfólk Veldhoen + Company myndi samþykkja að setja fram hugmyndir um vinnurými með föstu borði fyrir hvern starfsmann, hvað þá föstum skrifstofum. Gert er ráð fyrir að hver starfsmaður hafi geymsluaðstöðu í læstum skáp fyrir persónulega muni en að bækur og önnur gögn séu geymd í sameiginlegu rými. Raunar er talið æskilegt að hafa sem mest af gögnum á tölvutæku formi til að takmarka þörf fyrir geymslurými eða flutning gagna milli vinnusvæða. Eins er miðað við að rými séu sem opnust (van Meel 2020). Áhersla er lögð á að starfsfólk eigi alls ekki að komast upp með að eigna sér fast borð og að rétt sé að krefjast þess að fólk skili af sér auðu borði eftir hvern dag, enda er viðmiðið að fjöldi vinnustöðva sé aðeins um 70% af fjölda starfsmanna (van Meel 2020; Framkvæmdasýsla 2020).

Það fyrirkomulag að starfsfólk eigi sér ekki fast vinnupláss er einnig þekkt sem „hot-desking“. Talsmenn ABW leggja hins vegar áherslu á að þeirra fyrirkomulag sé ekki það sama og hot-desking, og virðist munurinn þá helst felast í því að ABW bjóði ekki aðeins upp á eina tegund af vinnuplássum heldur geti starfsfólk valið mismunandi gerð vinnurýmis eftir því verkefni sem það ætlar að vinna þá stundina. Einnig er lögð áhersla á að ABW sé ekki það sama og opin vinnurými. Háskólayfirvöld hafa sömuleiðis viljað árétta það sérstaklega að ekki sé um opin vinnurými að ræða, enda séu þau óboðleg og úreld vinnuaðstaða sem gangi ekki í háskólum.  Með þessu er væntanlega átt við að ABW sé frábrugðið hefðbundnari opnum vinnurýmum þar sem fólk á sitt fasta skrifborð í opnum sal. ABW felur hins vegar í sér að starfsfólk eyði mestum hluta tíma síns í vinnurými sem er opið og má þannig segja að ABW sé í senn opið vinnurými og „hot-desking“ ásamt ýmsum öðrum einkennum.

Samkvæmt hugmyndafræði ABW eru það þrjár víddir sem skipta máli í vinnuumhverfi: Aðstaða („the Bricks“), tækni („the Bytes“) og fólkið („the Behaviours“) (Framkvæmdasýsla 2020; heimasíða Veldhoen; van Meel 2020). Aðstaðan felst í húsnæði og innréttingum, tæknilegar lausnir þurfa að vera til staðar til að auðvelda vinnuna og gera starfsfólk óháð því að vera á einhverjum ákveðnum stað en það sem skiptir mestu máli er vinnustaðamenningin og hegðunin. Þannig er talað um að það sem þurfi að leggja mesta áherslu á þegar fyrirtæki eða stofnun tekur upp verkefnamiðað vinnuumhverfi sé að fá starfsfólkið til að breyta hegðun sinni. Sú ákvörðun stjórnenda Háskóla Íslands að taka upp verkefnamiðað vinnuumhverfi gefur þannig til kynna að ætlunin sé að fá starfsfólk til að hegða sér öðruvísi en áður, enda hafa fundir starfsfólks Menntavísindasviðs með fulltrúum Veldhoen, sem eru einmitt menntaðir vinnustaðasálfræðingar, gefið skýrar vísbendingar um það.

Í leiðbeiningum til stjórnenda (van Meel 2020) er talað um að búast megi við andstöðu og mótþróa frá a.m.k. hluta starfsfólksins þegar skipt er yfir í verkefnamiðað vinnuumhverfi. Viðbúið sé til dæmis að fólk reyni að eigna sér tiltekið pláss (kallað territoriality) með því að skilja hluti þar eftir við lok vinnudags. Til að stemma stigu við slíkri vandræðahegðun er lagt til að stjórnendur fari fram á að starfsfólk skili alltaf af sér auðu borði við lok vinnudagsins og að ræstingafólk sé beðið um að fjarlægja alla persónulega muni af vinnuborðum. ABW gengur út á að hámarka nýtingu vinnustöðva og mikilvægur þáttur í því er að meina starfsfólki að eiga sína föstu starfsstöð sem hægt er að gera persónulega, til dæmis með myndum af ástvinum og öðrum eigum.

Verkefnamiðað vinnuumhverfi og Háskóli Íslands

Mynd 1 (úr kynningu Veldhoen + Company á tillögum að vinnurými Menntavísindasviðs).

Sem dæmi um útfærslu á ABW má nefna nýjustu tillögur Veldhoen + Company að vinnurými akademísks starfsfólks Menntavísindasviðs HÍ. Þar er gert ráð fyrir að starfsfólk sinni rannsóknum á 5. hæð hússins en sinni öllu sem tengist kennslu á 3. hæð, þar með talið kennsluundirbúningi, vefkennslu, yfirferð verkefna og fundum með nemendum (sjá mynd 1). Á 3. hæð eiga að vera mismunandi gerðir starfsstöðva sem ýmist eru ætlaðar kennsluundirbúningi, netkennslu, verkefnayfirferð, nýsköpun og þróun eða fundum með nemendum (sjá mynd 2).

Mynd 2 (úr kynningu Veldhoen + Company á tillögum að vinnurými Menntavísindasviðs).

Á 5. hæð verða einnig mismunandi gerðir starfsstöðva. Gert er ráð fyrir að einstaklingsvinna geti farið fram í þremur gerðum stöðva sem kallaðar eru ‚Focus‘ (fjögur til sex skrifborð í herbergi), ‚Process‘ (skrifborð í almennu opnu rými) og ‚Call‘ (lítil einstaklingsherbergi ætluð fyrir símtöl og fjarfundi). Þess má geta að svo virðist sem gert sé ráð fyrir að flestir veggir séu úr gleri. Fyrir samvinnu eru fjórar mismunandi gerðir vinnusvæða, kölluð ‚Duo‘, ‚Dialogue‘, ‚Create‘ og ‚Coordinate‘ (sjá mynd 3). Einnig má sjá myndir frá Háskólanum í Sydney sem tók upp ABW eftir tillögum frá Veldhoen hér.

Mynd 3 (úr kynningu Veldhoen + Company á tillögum að vinnurými Menntavísindasviðs).

Talsmenn ABW leggja áherslu á að byrja þurfi á því að greina vinnumynstur og þarfir starfsfólksins áður en komið er með tillögur að tilhögun vinnurýmisins. Þannig eru þær vinnustöðvar og tilhögun rýmis sem Veldhoen setur fram í tillögum sínum fyrir Menntavísindasvið í orði kveðnu byggðar á niðurstöðum þarfagreiningar. Í könnun sem gerð var meðal starfsfólks kom t.d. fram að það taldi sig eyða 45% af rannsóknartíma sínum í einbeitingarvinnu sem þarfnaðist næðis. Samkvæmt tillögum Veldhoen er gert ráð fyrir að slík einbeitingarvinna eigi sér annað hvort stað í herbergi með þremur til fimm öðrum eða í litlu síma- og fjarfundaherbergi sem væntanlega þarf að bóka með fyrirvara. Ekki virðist gert ráð fyrir að það gagnist í störfum háskólakennara að hafa fast vinnupláss þar sem greiður aðgangur er að bókakosti eða öðrum gögnum. Eins virðist ekki tekið tillit til þess að háskólakennarar vinna oft með trúnaðargögn sem geta m.a. innihaldið viðkvæmar persónuupplýsingar um nemendur eða varðandi rannsóknir, sem nauðsynlegt er að geta varið fyrir augliti annarra.

Eins og komið hefur fram er það eitt af grundvallaratriðunum í ABW að starfsfólk skipti oft um vinnusvæði eftir því hvaða verkefni það er að fást við, og einmitt þess vegna sem ABW er sagt gefa starfsfólki meira val og uppfylla þarfir þess í samræmi við eðli verkefnanna. Mismunandi gerðir vinnustöðva geta vissulega verið gagnlegar þegar um er að ræða störf sem kalla á ólíkar gerðir aðstöðu. Í starfi sem felur í sér að það sé saumað, smíðað, málað og bakað er dæmis mikilvægt að geta fært sig á milli vinnustöðva þar sem er mismunandi aðstaða, tæki og hráefni. Hins vegar er ekki ljóst að störf háskólakennara kalli á svona margar ólíkar vinnustöðvar. Sú hugmynd að það eigi að nota sitt hverja vinnustöðina fyrir kennsluundirbúning, yfirferð verkefna, þróun kennsluefnis, einbeitingarvinnu við rannsóknir, úrvinnslu eftir einbeitingarvinnu, nýsköpun, símtöl/fjarfundi, netkennslu, fundi með nemendum og fundi með samstarfsfólki er tæpast sprottin úr lýsingum starfsfólks Menntavísindasviðs á þörf fyrir fjölbreyttari aðstöðu, enda er erfitt að átta sig á í hverju munurinn á öllum þeim vinnurýmum sem ætluð eru fyrir þessi verkefni felst samkvæmt tillögu Veldhoen. Þó að störf og verkefni háskólakennara geti vissulega verið fjölbreytt, þá er fjölbreytnin ekki þess eðlis að hún kalli á að fólk sé alltaf að færa sig á milli mismunandi vinnustöðva, enda vel hægt að hafa allt til alls á einum og sama staðnum.

Þarna virðist því markmiðið ekki vera að laga aðstöðuna að óskum og þörfum starfsfólksins, heldur að starfsfólkið lagi sig og sína vinnu að þeirri aðstöðu sem hugmyndafræði ABW boðar, enda var ákvörðunin um að taka upp verkefnamiðað vinnuumhverfi tekin áður en nokkur þarfagreining fór fram. Á samráðsfundum starfsfólks Menntavísindasviðs með fulltrúum Veldhoen hefur fólki ítrekað verið sagt að efasemdir þess stafi af því að það kunni ekki að skipuleggja sig nógu vel eða með réttum hætti, að það þurfi að læra að tileinka sér annað vinnulag en það hefur hingað til vanist og að vinna í þeirri aðstöðu sem það er vant sé úreld og gamaldags. Í glærunum með tillögum Veldhoen er því haldið fram að starfsfólkið eyði of miklum tíma í kennslu og lagt til að námskeiðum við Háskóla Íslands sé fækkað til að leysa það mál. Einnig er því haldið fram að fólk sem hefur vinnuaðstöðu á einkaskrifstofum sé haldið rörsýn (e. tunnel vision). Þarna fer lítið fyrir virðingu fyrir reynslu, þekkingu og störfum háskólakennara, svo ekki sé meira sagt, en samt sem áður hafa viðbrögð stjórnenda HÍ einkennst af því að segja starfsfólkinu að halda áfram að vera jákvætt og taka þátt í fleiri sams konar fundum. Stjórnendur hafa einnig neitað því að starfsfólk muni ekki fá fasta vinnuaðstöðu og jafnvel haldið fram að það hljóti að hafa misskilið fulltrúa Veldhoen, þrátt fyrir að það hafi komið skýrt fram á öllum samráðsfundum með þeim sem og í lýsingum á ABW að föst vinnuaðstaða komi þar ekki til tals.

Rannsóknir á verkefnamiðuðu vinnuumhverfi

Nú má auðvitað spyrja hvort það sé ekki bara þannig að akademískt starfsfólk háskóla sem unnið hefur á einkaskrifstofum sé upp til hópa neikvætt og rörsýnt og fast í viðjum úreldra vana. Það er í sjálfu sér ekkert útilokað. Hér verður því farið yfir nokkur atriði sem komið hafa fram í nýlegum rannsóknum ýmist á ABW eða hefðbundnari opnum vinnurýmum.

James, Delfabbro og King (2021) báru saman einkaskrifstofur og opin vinnurými. Opin vinnurými höfðu neikvæð áhrif á heilsu, vellíðan, afköst, félagsleg tengsl og voru streituvaldandi, m.a. vegna hávaða og truflana, skorts á einkarými (e. privacy) og starfsfólk gat ekki stýrt birtu eða hitastigi. Opin vinnurými hafa sparnað í för með sér fyrir vinnuveitendur en á móti kemur ýmis óbeinn kostnaður vegna neikvæðra áhrifa þeirra á starfsfólk. Opin vinnurými hafa gjarnan verið auglýst þannig að þau ýti undir teymisvinnu og samstarf þar sem fólk sé að vinna innan um hvert annað. Bernstein og Turban (2018) rannsökuðu áhrif opinna vinnurýma á samskipti. Samskipti augliti til auglitis minnkuðu um 70% í opnu vinnurými en stafræn samskipti jukust þar sem fólk dró sig í hlé eftir mætti og kaus að nota heldur tölvupóst eða skilaboð fyrir samskipti við vinnufélaga.

Hér mætti auðvitað benda á að rannsóknirnar tvær sem hafa verið nefndar voru á hefðbundnum opnum vinnurýmum. Er ekki ABW einmitt ætlað að leysa þau vandamál sem slík vinnurými hafa í för með sér? Hodzik, Kubicek, Uhlig og Korunka (2020) gerðu langtímarannsókn þar sem skoðaður var flutningur fyrirtækis úr húsnæði með hefðbundnum opnum vinnurýmum þar sem fólk hafði föst vinnupláss yfir í verkefnamiðað vinnuumhverfi. Flutningur í verkefnamiðaða vinnuumhverfið skilaði sér í aukinni truflun, aukinni þreytu, minnkaðri starfsánægju og minni helgun við verkefnin. M.ö.o. kom verkefnamiðað vinnuumhverfi verr út en hefðbundið opið vinnurými. Einnig má nefna rannsókn De Been og Beijer (2014) sem gerðu samanburð á mismunandi gerðum vinnurýma. Um var að ræða vinnu í einkaskrifstofum (e. cellular offices), samsettum vinnurýmum sem eru að mestu opin, fólk hefur fasta vinnustöð en getur einnig nýtt sér annars konar aðstöðu ef þörf krefur (kallað combi offices) og verkefnamiðað vinnuumhverfi (kallað flex offices). Verkefnamiðað vinnuumhverfi kom þar verst út. Starfsfólk talaði um minni afköst, minni einbeitingu og minna næði, auk þess að vinnuumhverfið hafði neikvæð áhrif á samskipti.

Svo litið sé til fordæma úr háskólum í nágrannalöndum okkar er rétt að benda á rannsóknir Berthelsen og Muhonen (2018; Muhonen og Berthelsen 2020) á áhrifum innleiðingar ABW í Háskólanum í Malmö þegar ný bygging var tekin í notkun þar árið 2015. Þess má geta að um tveimur árum síðar var lagst í kostnaðarsamar breytingar á húsnæðinu til að leggja af ABW (Virgin 2019). Níu mánuðum eftir flutning sögðust 86% starfsmanna reyna að sitja alltaf við sama skrifborðið og auk þess vinna mikið að heiman. Starfsandi hafði versnað og félagslegur stuðningur vinnufélaga og yfirmanna þótti hafa minnkað, sameiginlegir kaffitímar voru færri og minna rými fyrir hlátur og húmor. Starfsánægja hafði minnkað og fleiri voru líkleg til að sækja um önnur störf. Fólk átti erfiðara með að einbeita sér og hafði auknar áhyggjur af að trufla aðra, fann fyrir skorti á næði og fannst vera fylgst með sér. Starfsfólk upplifði sýndarlýðræði þegar flutningur var ákveðinn: Haldnir voru „samráðsfundir“ en ekkert hlustað á það sem þau sögðu á þeim. Ein afleiðing breytinganna var aukið magn af tölvupósti frá nemendum og samstarfsfólki þar sem tækifæri til samskipta voru minni og fólk forðaðist símtöl. Vinnustaðurinn hafði neikvæð áhrif á akademíska sjálfsmynd: Upplifunin þegar komið var inn í bygginguna þótti svipuð því að koma inn í flugstöð eða rútustöð fremur en háskólabyggingu og hún þótti ekki henta fyrir akademíska vinnu. Starfsfólk hafði ekki stjórn á lýsingu og loftræstingu og fannst ómögulegt að einbeita sér. Það hafði neikvæð áhrif á sköpun starfsfólks að geta ekki haft persónulega muni í kringum sig og stýrt umhverfi sínu. Ekki var hægt að hafa eigin bækur og rannsóknargögn við hendina þegar fundað var með samstarfsfólki og nemendum og þannig var minni tilfinning fyrir því að tilheyra akademíunni.

Í stuttu máli benda þessar rannsóknir til þess að ástæða sé til að hafa áhyggjur af meðal annars eftirtöldum þáttum ef skipt er yfir í verkefnamiðað vinnuumhverfi: Versnandi heilsa starfsfólks, minnkandi starfsánægja og vellíðan á vinnustað, minnkuð afköst, minnkandi helgun í starfi, skortur á nauðsynlegu næði, minnkandi samskipti, minni mæting á vinnustað, upplifun starfsfólks af skorti á sjálfræði og neikvæð áhrif á akademíska sjálfsmynd. Starfsfólk í verkefnamiðuðu vinnuumhverfi upplifir stöðugt áreiti og skort á næði sem gerir þá einbeitingarvinnu sem er nauðsynleg fyrir allar vísindarannsóknir og fræðilega vinnu nálega ómögulega. Starfsfólk upplifir stöðugt eftirlit með störfum sínum og án persónulegra vinnurýma glatar það jafnt líkamlegu og sálrænu næði.

Sami grautur í nýrri skál

Í ítarlegri rannsókn Parkers (2016) á verkefnamiðuðu vinnuumhverfi og sögu þess kemur í ljós að hugmyndirnar sem þar liggja til grundvallar eru meira en aldargamlar og hafa hvarvetna gefist illa. Ræturnar liggja í svonefndri vísindalegri stjórnsýslu (e. scientific management), sem er stefna í stjórnun fyrirtækja og stofnana sem kom fram snemma á 20. öld. Hún er einnig kölluð Taylorismi, kennd við Frederick Winslow Taylor, sem gaf út ritið The Principles of Scientific Management árið 1911 (Taylor 1911). Í stuttu máli gengur þessi stefna út á að stýra aðstæðum þannig að afköst og framleiðni vinnuafls séu hámörkuð ásamt hagnaði en útgjöld lágmörkuð. Þessi stefna varð mjög útbreidd, ekki síst í Bandaríkjunum, fram eftir tuttugustu öldinni. Eftir að æ stærri hluti vinnuafls fór að vinna í kyrrsetustörfum á skrifstofum var svo farið að tala um ný-Taylorisma eða stafrænan Taylorisma (e. digital Taylorism). Ýmislegt hefur verið fundið að Taylorisma í gegnum tíðina en þar má t.d. nefna þá gagnrýni að vinnandi manneskjur séu vélvæddar og ekki tekið tillit til mennskra þarfa þeirra og upplifana og sjálfræði þeirra sé skert.

Meira en hundrað ára gömul kjarnaatriði hins harðlega gagnrýnda Taylorisma skína greinilega í gegnum hugmyndir og innleiðingu ABW í skrifstofum tuttugustu og fyrstu aldarinnar — vel að merkja einkum í fyrirtækjum, enda miðast ABW eingöngu við starfsemi fyrirtækja en ekki til dæmis mennta- eða rannsóknarstofnana. Báðar stefnur ganga út á að lágmarka fermetrafjölda skrifstofurýmisins, fjölga starfsfólki per fermetrafjölda, og hanna rýmið með sem mesta hagkvæmni í hreyfanleika á milli vinnustöðva og verkefna í fyrirrúmi. Báðar stefnur ganga út á að leggja harðar að starfsfólki, auka hagkvæmni og framleiðni skrifstofunnar, lágmarka jafnt breytanlegan sem fastan rekstrarkostnað og, í grunninn, að fá í öllum atriðum meira fyrir minna — að kreista tár úr steini. Þessu skal ekki aðeins náð fram með endurhönnun skrifstofurýmisins og fermetrafækkun, heldur einnig með stífari stjórnun að ofan með það að markmiði að móta og stýra viðhorfum, hegðun, starfsaðferðum og afurðum starfsfólksins. Grundvallaratriði í ABW er í orði og á borði hagnaðaraukning, sem einnig er hið heilaga gral Taylorismans (Parker 2016).

Hluti af hugmyndafræðinni að baki verkefnamiðuðu vinnuumhverfi er að líta á spurningar, óvissu og mögulega andstöðu starfsfólks sem hindranir sem þurfi að ryðja úr vegi. Hugmyndafræðinni skal komið í gegn hvað sem starfsfólk hefur um málið að segja. Til að innleiðing ABW sé tryggð útheimtir það fulla þátttöku stjórnenda án nokkurra undantekninga; stjórnendur verða að láta eins og breytingarnar séu jákvæðar og skapi gríðarleg tækifæri fyrir vinnustaðinn, og þeim er uppálagt að láta umkvartanir og áhyggjur starfsfólks sem vind um eyrun þjóta (Parker 2016).

Stjórnendur eiga að vera á varðbergi gagnvart óánægju starfsfólks þegar persónuleg rými eru tekin af því, vanlíðan vegna skertrar sjálfsmyndar á vinnustað, að fólk eigni sér vinnustöðvar í krafti stöðu sinnar og reynslu, munnlegum andmælum (sem sjaldnast leiði til raunverulegra mótmæla), óánægju með að þurfa að taka öll vinnugögn með sér í lok dags, og í reiði áhrifa- og reynslumeira starfsfólks sem þykir störf sín ekki metin að verðleikum. Til að mæta slíkum mótmælum er stjórnendum og ytri breytingastjórnendum (s.s. fulltrúum Veldhoen) uppálagt að lempa starfsfólkið til fylgilags við breytingarnar með orðræðu sem ætlað er að hafa áhrif á sjálfsmat starfsfólks og væntingar þess til eigin hlutverka, vinnustöðva og vinnulags. Samhliða þessu þurfa stjórnendur að fórna skrifstofum sínum sem séðar eru sem stöðutákn, skrifstofufólkið þarf að fórna hefðbundnum, persónulegum starfsstöðvum sínum, og stjórnendur verða að laga sig að breytilegum starfsstöðvum undirmanna sinna (Parker 2016; Malkoski 2012).

Þetta er í ABW-fræðunum jafnan nefnt „þjálfun“, og felur hún í sér að breytingastjórnendur og yfirmenn beinlínis móti (e. manipulate) væntingar og hegðun starfsfólks til að ná þessum markmiðum, og aga er náð fram með því að skikka starfsfólk til að skilja borð sín eftir auð og banna því að persónuvæða þau. Þá er stundum mælt með því að venja fólk á breytingarnar með því að lauma þeim inn, til dæmis með því að hafa í fyrstu fleiri vinnustöðvar í vinnurýminu en ætlunin er, og fækka þeim síðan smám saman eftir því sem rýmið kemst í stöðugri notkun (Parker 2016; Property Beyond 2014). Talsmenn ABW viðurkenna hættuna á að slík væntinga- og breytingastjórnun leiði til hruns í starfsanda, ánægju á vinnustað, að starfsfólk upplifi afmennskun vinnustaðarins og að lykilstarfsfólk segi jafnvel upp störfum (Parker 2016). Allt virðist það þykja ásættanlegur fórnarkostnaður í þeirra bókum.

Niðurstaða rannsóknar Parkers er skýr: 1) ABW snýst fyrst og síðast um sparnað, en ekki um bætt vinnurými, aukinn sveigjanleika, framleiðniaukningu eða starfsánægju. Þvert á móti benda allar marktækar niðurstöður áratugarannsókna til þess að ABW hafi neikvæð áhrif á þessa þætti, og fátt bendir til að ABW leiði til nokkurs marktæks sparnaðar þess utan; 2) sú stefna sem kennd hefur verið við scientific management eða Taylorisma, sem löngu hefur beðið skipbrot, er kjarninn í hugmyndafræðinni sem kennd er við ABW í dag. ABW er keisari án klæða, skaðleg og úreld stefna í nýjum búningi sem þvingað er upp á vinnustaði í tilraun til að spara. Þá er lítill gaumur gefinn að hinum raunverulega kostnaði sem felst í innleiðingu ABW, þar sem þekking, reynsla, mannauður, starfsánægja, vinnugæði og afköst eru látin mæta afgangi í þágu þess að spara nokkra aura.

Rannsakendum við Háskóla Íslands verður nú gert að stunda sínar rannsóknir í vinnuumhverfi sem rannsóknir sýna að ekki sé hægt að stunda rannsóknir í. Fróðlegt væri að vita hversu einarðlega stjórn HÍ stendur með þeirri stefnu. Eins vakna spurningar um réttmæti ákvarðana um að umbylta vinnuaðstöðu okkar án faglegrar úttektar á starfsháttum okkar sem sýni að þeim sé ábótavant og að ætla megi að þeir myndu batna við þessa tilteknu breytingu á aðstöðu. Hafi slík úttekt verið gerð þá hefur hún í það minnsta ekki verið kynnt fyrir starfsfólki Háskóla Íslands.

Arngrímur Vídalín, lektor í bókmenntum fyrri alda við Menntavísindasvið Háskóla Íslands, og Eyja Margrét Jóhönnu Brynjarsdóttir, prófessor í heimspeki við Hugvísindasvið.

Heimildir:

De Been, Iris, & Marion Beijer. (2014). The influence of office type on satisfaction and perceived productivity support. Journal of Facilities Management 12(2), 142-157. https://doi.org/10.1108/JFM-02-2013-0011

Bernstein, Ethan S. & Stephen Turban. (2018). The impact of the ‚open workspace‘ on human collaboration. Philosophical Transactions of the Royal Society. B: Biological Sciences 373: 20170239. https://doi.org/10.1098/rstb.2017.0239

Berthelsen, H., Muhonen, T. & Toivanen, S. (2018). What happens to the physical and psychosocial work environment when activity-based offices are introduced into academia? Journal of Corporate Real Estate 20(4), 230-243. https://doi.org/10.1108/JCRE-06-2017-0017

Framkvæmdasýsla ríkisins. (2020). Viðmið um vinnuumhverfi. Leiðbeiningar um þróun húsnæðis og starfsaðstöðu ríkisaðila. https://www.fsre.is/media/starfsreglur-og-vidmid/Vidmid-um-vinnuumhverfi-2020.pdf

Hodzic, Sabina, Bettina Kubicek, Lars Uhlig & Christian Korunka. (2021). Activity-based flexible offices: effects on work-related outcomes in a longitudinal study. Ergonomics 64(4), 455-473, https://doi.org/10.1080/00140139.2020.1850882

James, Olivia, Paul Delfabbro & Daniel L. King. (2021). A Comparison of Psychological and Work Outcomes in Open-Plan and Cellular Office Designs: A Systematic Review. SAGE Open, 11(1). https://doi.org/10.1177/2158244020988869

Malkoski, K. (2012). An introduction to a growing trend: activity based working. Office Snapshots, 20. nóvember. https://officesnapshots.com/articles/introduction-to-activity-based-working-trend/

Mbl (2023). „Fólk ætti frekar að taka þátt í vinnunni.“ Mbl.is

van Meel, Juriaan. (2020). The Activity-Based Working Practice Guide (2nd edition). ICOP. https://www.fsre.is/media/fsr-eldri/ABW-practice-guide-2nd-edition.pdf

Muhonen, Tuija & Hanne Berthelsen. (2020). Activity-based work and its implications for the academic environment. Journal of Applied Research in Higher Education 13(3), 889–899. https://doi.org/10.1108/JARHE-02-2020-0046

Parker, Lee D. (2016). From scientific to activity based office management: a mirage of change. Journal of Accounting and Organizational Change 12(2):, 177–202. https://doi.org/10.1108/JAOC-01-2015-0007

Property Beyond. (2014). Activity-Based Working May Not be for You. Property Beyond Pty, Sydney. https://propertybeyond.com.au/activity-based-working-may-not/

Taylor, Frederick Winslow. (1911). The Principles of Scientific Management. New York og London: Harper & Brothers.

Virgin, Karin. (2019). Malmö universitet överger aktivitetsbaserade kontor. Ingenjören 23. október 2019. https://ingenjoren.se/2019/10/23/malmo-universitet-bygger-om-overger-aktivitetsbaserade-kontor/

Mix Parlay


yakin jp

yakin jp

yakin jp

rtp yakinjp

yakinjp

Togel Online Resmi

terbaru pola scatter x500 gates of olympus jam hoki zeus legit

auto sultan sweet bonanza multiplier x100 modal receh maxwin

mahjong ways 2 pola wild berantai tukang ojek mega jackpot

starlight princess anti rungkad petir bintang x1000 wd pasti

stop boncos wild west gold buy spin cerdas karyawan cuan 90 juta

koi gate viral pola ikan tersembunyi pemuda desa maxwin 180 juta

aztec gems maxwin trik spin manual 5 detik jackpot 70 juta

naga emas mahjong ways 3 pola bet kecil cuan miliar

joker jewels anti zonk strategi bet minimalis menang 99 persen

sweet bonanza xmas pola scatter kombo ibu rumah tangga 200 juta

gates of gatot kaca pecah analisis jam hoki sopir taksi x500

the dog house mega jackpot pola spin turbo pelajar sma 110 juta

mahjong ways scatter kombo gila teknik wild emas 420 juta

tercepat pola putaran maut starlight princess x500 nonstop

wild west gold gacor malam ini scatter emas anti rungkad sultan

koi gate pola naga biru terbongkar rtp 98 persen anti boncos

kisah pedagang sayur maxwin 150 juta pola bet stabil aztec bonanza

mahjong ways 2 pola naga hitam viral jackpot 600 juta otomatis

petir biru x1000 meledak jam gacor terbaru gates of olympus

sweet bonanza rahasia multiplier emas waktu hoki auto sultan

starlight princess pola bet kecil wd trik bintang x200 beruntun

stop rungkad rtp live habanero terbaik pola putaran otomatis

mahjong ways 3 pola scatter hitam bocor analisis maxwin 777 juta

wild west gold jackpot miliar slow spin 3 baris emas kaya mendadak

gates of olympus pola batu petir x500 tersembunyi mahasiswa maxwin

aztec gems pola quick spin cuan 100 juta tanpa rungkad anti buntung

koi gate fenomena wild gold trik manajemen modal mini jackpot 95 juta

sweet bonanza pola permen bergaris mega jackpot jam hoki buy spin

starlight princess wild emas berantai gamer profesional cuan 170 juta

mahjong ways 2 kunci utama wd trik spin santai pegawai minimarket

bukan isapan jempol rtp live pragmatic play malam ini pola bet efektif

the dog house megaways maxwin instan sopir ojol ubah nasib

gates of olympus pola petir merah terbukti akurat jam gacor jitu

wild west gold scatter biru viral bet naik turun cuan 60 juta

sweet bonanza pola permen manis x500 anti rungkad ibu beli mobil

mahjong ways 1 rahasia kuno pola spin manual jebol jackpot

starlight princess petir bintang x100 tiap jam pola putaran cerdas

aztec bonanza cuan maksimal taruhan minimalis pekerja pabrik 280 juta

koi gate trik simbol hoki tercepat pola spin turbo 15 kali auto jackpot

klaim jackpot joker jewels malam ini trik jam hoki mahasiswa cuan x100

tukang cukur teknik spin halus mahjong ways anti boncos

terapis pijat pola bet mahjong ways mengalirkan jackpot

pilot drone atur batas rugi mahjong ways aman

arsitek metode buy free spin mahjong ways 2 stabil modal

kasir baca pola simbol mahjong ways turbo spin

resepsionis transisi spin mahjong ways 4 manual ke auto

programmer kode pola binary ritme bet mahjong ways 3

pustakawan pilih jam hoki mahjong ways royal

sales timing tarik dana mahjong ways sebelum drop

montir kapal selam batas maksimal putaran mahjong ways 1

prediksi el clasico real madrid vs barcelona taktik pesta gol

trik pola bunga liar mahjong ways 2 surabaya

bukti pola petir ungu starlight princess 1000 jackpot

rahasia tiga simbol emas gold bonanza modal kecil

gates of olympus anti buntung pola 15 spin cepat

jam gacor wild west gold palembang trik

wild emas mahjong black scatter analisis jackpot

pola scatter kombo mahjong ways 3 jaminan wd

pola lonceng emas queen of bounty taruhan receh

analisis jam hoki aztec gems deluxe bocoran

trik naikkan bet bertahap sweet bonanza perkalian x500

strategi beli fitur great rhino modal minim

analisis pola simbol merah dewa petir x1000

trik rahasia scatter hijau mahjong ways fenomena

analisa akurat rtp raja kerbau pola putaran maut

bongkar pola hoki petir merah zeus 1000

strategi pola 4 baris wild emas mahjong ways 3

pengali x250 pyramid bonanza sopir taksi kaya mendadak

analisis waktu emas the dog house megaways taruhan minimalis

strategi naikkan persentase kemenangan lucky neko anti boncos

rahasia pola bet kecil starlight princess strategi sultan

petir biru x500 gates of olympus waktu hoki anti rugi

modal minimal untung maksimal bounty gold

bocoran rtp malam ini buffalo king paling untung

bongkar pola rahasia wild bandito simbol wild liar

pola kombo liar wild west gold bet kecil

analisis waktu hoki bet receh gerbang olympus x1000

trik jitu mahjong ways pola scatter hitam anti rugi

pola multiplier sweet bonanza hadiah milyar viral

analisis jackpot gates of olympus 1000 trik spin manual

pola ikan hoki scatter hijau koi gate ibu rumah tangga kaya sekejap

rahasia anti buntung rtp live sweet bonanza trik bet kecil mega jackpot

analisis pola habanero anti rungkad tukang kebun raup ratusan juta

perkalian 1000 pegawai negeri gates of olympus trik buy spin cerdas

jebol jackpot pola scatter hitam mahjong ways 3 kemenangan 480 juta

tercepat wd strategi anti gagal mahjong ways 2 wild emas maxwin 300 juta

bocoran jam gacor starlight princess akurat perkalian bintang 500

pola 3 baris wild emas gold bonanza tukang sayur gondol 250 juta

taktik pola petir biru gates of olympus modal receh untung ribuan kali

pola scatter kombo hoki mahjong ways 2 jackpot 550 juta otomatis

strategi putaran maut 9 jitu scatter emas koi gate nembak berkali kali

rekaman jackpot terbesar sweet bonanza permen merah 100 pecah 750 juta

jam hoki gold bonanza pemain bali kantongi 999 juta wild emas ajaib

pola 7 baris wild biru mahjong ways 3 pemuda desa raup 950 juta

kemenangan spektakuler gates of olympus 1000 1 2 miliar petir hitam

pola ikan emas koi gate gacor strategi bet minimalis 350 juta

analisis kemenangan puncak starlight princess 1 miliar trik spin turbo

jam gacor wild west gold karyawan toko kantongi 600 juta putaran santai

analisis pola keberuntungan dewi fortuna 500 pebisnis bawa pulang 788 juta

kunci maxwin pola naga emas mahjong ways 1 spin lambat wild komplit

fenomena wild permata aztec viral trik jitu raih hadiah 500

analisa rtp live gatot kaca pola spin manual anti rugi

modal receh jadi bos bongkar trik buy scatter wild west gold cuan puluhan juta

rahasia pola rtp mahjong ways 3 belum bocor multiplier 300 beruntun

petir hitam 1000 meledak waktu hoki gates of olympus jam gacor akurat

pola batu petir olympus jackpot 1 5 miliar

jam hoki starlight princess cuan x500

pola lonceng emas mahjong ways 2 jackpot

strategi anti rungkad naga emas liar beli putaran

pola segitiga permata aztec modal receh

maxwin pengali x1000 sweet bonanza terbaru

waktu emas wild west gold scatter 5 baris

pola sayap kupu kupu mahjong ways 3 wd pasti

strategi bet stabil gerbang ikan koi rtp 99

pola bintang jatuh princess starlight 888 juta

trik putaran turbo permen manis cuan x500

petir biru x500 olympus waktu gacor terkini

pola sinar bulan putri bintang jackpot instan

jam keberuntungan harta karun aztec 400 juta

pola 4 simbol merah gerbang kaca terbaru

jackpot 999 juta gold bonanza spin cerdas

strategi naga hitam raja kerbau scatter wild

pola mekanik emas hoki nexus untung besar

maxwin simbol biru emas koboi liar terjitu

analisis rtp langsung jam gacor slot pragmatic

trik gol real betis hancurkan atletico madrid pemain kantongi 999 juta

starlight princess anti rungkad rtp live 98 pola gacor

aztec gems trik bet minimalis jackpot 90 juta

rahasia sultan trik spin cepat the dog house maxwin

analisis pg soft pola spin cerdas mahjong ways 3 jackpot

kisah viral karyawan toko cuan 75 juta pola habanero anti rugi

panduan rtp slot pyramid bonanza kemenangan 99 persen

power of thor megaways trik gelegar x500 pola profesional

modal receh cuan maksimal pola great rhino megaways hoki

analisis jam hoki pragmatic pola spin normal jackpot

pola scatter hitam gates of olympus viral waktu hoki zeus

rahasia tersembunyi joker jewels trik keuntungan 50 juta

bocor tuntas analisis persentase menang sweet bonanza xmas

pola rahasia mahjong ways 1 sopir ojol cuan miliaran spin otomatis

jebol jackpot ratusan juta pola scatter merah wild west gold

strategi sultan trik spin turbo gems bonanza

spin manual vs auto spin efek jackpot mahjong

peta lokasi wild mahjong ways anti boncos

pelajar drop out mahjong ways dana kuliah

pola turbo spin mahjong ways mirip resep rahasia

analisa kualitas server mahjong peluang maxwin

filosofi mahjong ways pelajaran ambil risiko bisnis

panduan anti kalah reset modal mahjong ways

trik pancingan multiplier emas mahjong free spin

petani sukses mahjong ways penghasilan sampingan 180 juta

membaca ritme jarak buy spin strategi cooldown mahjong

Hat-trick Gelandang Bayangan Manchester United menegaskan dominasi tim asuhan Ten Hag, tampil konsisten layaknya pola spin stabil di dunia permainan digital modern. Drama Villa Park menghadirkan kejutan besar, ketika Ollie Watkins menjadi mimpi buruk Erling Haaland seperti pola scatter tak terduga yang muncul di waktu krusial. Tottenham Tanpa Ampun lewat duet Richarlison dan Son Heung-Min, mengingatkan kita pada kecepatan spin turbo yang tak memberi ruang lawan. Gabriel Jesus Menyelamatkan Arsenal dengan satu peluang berharga — mirip satu spin keberuntungan yang menentukan hasil besar di penghujung permainan. Brentford Bikin Kejutan Lagi kala Wissa dan Mbeumo tampil tajam, mencerminkan pola wild beruntun yang membalikkan keadaan. El Clásico Gacor jadi bukti Real Madrid masih punya pola kemenangan seperti scatter hitam yang muncul berturut-turut. Spin Turbo Liga Inggris memperlihatkan performa Villa, MU, dan Brentford yang serempak meraih hasil maksimal dengan gaya spin cepat presisi. Pola Serangan Spin Cepat jadi kunci sukses Tottenham dan Villarreal dalam meraih kemenangan penuh waktu. Bonus Round Maut antara Brentford vs Liverpool menghadirkan lima gol spektakuler, sementara MU tampil efisien layaknya pola bonus aktif. Payline Semakin Hot menggambarkan kemenangan tipis Arsenal dan Villa yang datang di detik akhir seperti scatter terakhir penentu hasil. Marcus Rashford Kembali Gacor membawa Manchester United ke jalur kemenangan, tampil konsisten layaknya pola spin berirama di dunia permainan digital. Unai Emery Tertawa Puas usai Aston Villa kembali buktikan kekuatan di kandang, seperti pola scatter tersembunyi yang muncul di waktu tak terduga. Real Madrid Balas Dendam berkat kombinasi Bellingham dan Vinícius Jr, menjalankan ritme seperti pola spin presisi dalam permainan penuh strategi. Mbappé vs Lewandowski jadi duel dua bintang besar yang membakar El Clásico, menggambarkan benturan dua scatter premium di layar kemenangan. Arda Guler Curi Perhatian dengan peran brilian di laga Madrid kontra Barça, ibarat menemukan wild tersembunyi dalam permainan slot berstrategi tinggi. Gacor atau Boncos jadi refleksi performa tim besar; City tersandung, Madrid tetap solid seperti pemain yang paham kapan berhenti spin tinggi. Free Spin Gol menggambarkan keberuntungan Tottenham dan Celta Vigo yang memanfaatkan setiap peluang seperti bonus free spin di akhir sesi. Hasil Liga Akhir Pekan menghadirkan drama tiga poin, serasa berburu scatter hitam di permainan penuh ketegangan. Bagaikan Pola Mahjong Ways jadi analogi sempurna untuk kemenangan Brentford dan Villarreal yang tampil spin turbo konsisten. Hat-trick Gelandang Bayangan mengingatkan bagaimana Manchester United bermain dengan pola RTP presisi seperti spin kemenangan terencana. Aksi Pedri Tak Cukup jadi kisah pahit bagi Barcelona, kalah lagi dari Madrid layaknya pemain kehilangan pola spin terakhir di ujung permainan. Villarreal Bangkit berkat dua gol Gerard Moreno, membungkam Valencia dengan ritme serangan seperti spin stabil yang terus berpihak pada pemain sabar. Celta Vigo Bikin Gila Publik setelah Aspas mencetak gol menit akhir, simbol dari scatter kemenangan yang muncul di waktu tak terduga. Gol Aspas di Menit 90+2 menegaskan semangat juang Celta Vigo, seperti pemain yang menemukan wild terakhir untuk menutup sesi permainan dengan gemilang. Real Madrid Comeback Elegan di tangan Bellingham, menunjukkan ketenangan ala pemain slot yang membaca pola scatter beruntun dengan akurat. Drama Villa Park memperlihatkan ketangguhan Ollie Watkins menjebol pertahanan City, seolah memecah RTP tersembunyi di saat genting. Tottenham Tanpa Ampun lewat Richarlison, pesta gol 3-0 atas Everton seperti memicu scatter beruntun di layar kemenangan. Gabriel Jesus Selamatkan Arsenal lewat satu peluang emas, ibarat satu spin presisi yang mengubah nasib di detik terakhir permainan. Brentford Kejutkan Liverpool dengan aksi Wissa dan Mbeumo, menciptakan momentum gacor yang sulit ditebak di antara dua sistem permainan. Tottenham Nyalain Spin Turbo saat Richarlison dan Son Heung-Min tembus pertahanan Everton, layaknya spin turbo yang berpihak penuh pada pemain berani. Liverpool Kehilangan Fokus saat lini belakang rapuh diterpa tekanan Brentford, seolah kehilangan pola spin bertahan di fase akhir pertandingan. Gaya Tottenham Postecoglou kian melejit; Richarlison tampil tajam bak pemain yang menemukan pola scatter stabil di setiap peluang. Aston Villa Tak Main-Main saat Watkins dan Douglas Luiz tampil efektif, jalankan strategi seperti spin terukur yang berbuah jackpot kemenangan. Manchester United Temukan Ritme berkat duet Rashford-Fernandes yang sinkron seperti spin sinkronisasi dalam mesin kemenangan. Arsenal Tipis Tapi Pasti ketika Arteta menjaga ritme permainan, memanfaatkan peluang tunggal layaknya satu spin keberuntungan yang menentukan hasil. Arsenal Menang Tipis dengan pola permainan stabil, menyerupai spin manual yang sabar hingga wild beruntun muncul di detik akhir. Aston Villa Aktifkan Scatter Hitam lewat Watkins yang mengguncang City, seolah membuka mode RTP tinggi di tengah tekanan besar. Brentford Patahkan Pola Liverpool dengan permainan cepat ala turbo spin Wissa dan Mbeumo yang membuat pertahanan The Reds panik. Manchester United Mode Auto Spin menampilkan Rashford dan Fernandes yang menyerang tanpa jeda, seperti auto spin yang tak berhenti hingga hasil keluar. El Clásico Penuh Wild menghadirkan Bellingham dan Vinícius Jr yang membongkar pertahanan Barcelona, bak wild pattern muncul di spin terakhir. Madrid Menang, Barcelona Goyang menggambarkan ketegangan El Clásico, ketika Xavi harus mencari pola kemenangan baru setelah kehilangan momentum di Bernabéu. Haaland Macet Total di Villa Park membuat Guardiola mengakui ada masalah di lini depan, ibarat scatter gagal aktif di tengah pola sempurna. Richarlison Cetak Gol Spesial di Goodison Park, membawa Tottenham ke puncak momentum seperti spin beruntun yang terus menghasilkan nilai. Vinícius Jr Berulah Lagi dengan selebrasi kontroversial, namun tetap menjadi simbol wild bebas yang tak bisa dikendalikan pertahanan Barcelona. Liverpool Masih Rapuh Tanpa Salah setelah Brentford membongkar lini belakang mereka, menyoroti lemahnya pola bertahan dalam permainan tinggi tekanan. Celta Vigo Comeback Edan berkat gol Aspas di menit akhir, menciptakan scatter tanpa henti yang ubah hasil laga jadi kemenangan mendebarkan. Gerard Moreno Nyalain Turbo Mode saat Villarreal tekan Valencia, bermain cepat dan konsisten seperti wild tiap spin dalam permainan terukur. Tottenham Tampil Disiplin lewat Richarlison yang menjalankan pola permainan presisi, bak pemain mengatur spin ritmis dengan sabar. Arsenal Menang dengan Efisiensi berkat gol tunggal Gabriel Jesus, mencerminkan satu spin tepat yang mengunci hasil pertandingan. Aston Villa Cerminkan Strategi Wild Tersembunyi di bawah arahan Emery, menumbangkan City dengan pola tersembunyi yang tak terbaca. Celta Vigo Tegas Banget menunjukkan mental juara sejati, Osasuna sempat unggul tapi Aspas balikkan keadaan dengan pola spin berani di menit akhir. Villarreal Menang Taktis berkat performa matang Gerard Moreno, yang kembali tajam seperti menemukan wild pattern setelah masa cedera panjang. MU Menari di Old Trafford lewat aksi Rashford yang tampil gemilang, layaknya spin sempurna yang jatuh di garis kemenangan. Ancelotti Senyum Lebar setelah Madrid kalahkan Barça dengan kelas, menjaga mental tim seperti pemain yang tahu kapan hentikan auto spin. Premier League Mendidih saat Aston Villa, Brentford, dan Tottenham jadi pencuri sorotan, seolah tiga scatter aktif di satu layar kemenangan. Brentford dan Liverpool sajikan duel penuh tekanan, tapi pola serangan cepat tuan rumah jadi wild card penentu kemenangan akhir. Manchester United Bangkit dengan pola serangan terstruktur; Rashford dan Fernandes jalankan spin ritmis yang mematikan pertahanan lawan. El Clásico di Bernabéu memperlihatkan Real Madrid dengan stabilitas mental tinggi, sementara Bellingham jadi simbol pola konsisten di tengah tekanan. Celta Vigo Tekanan Akhir menjadi bukti bahwa scatter momentum bisa muncul dari ketekunan dan keyakinan sampai peluit terakhir. Villarreal Menang Taktis di Mestalla lewat strategi seimbang Gerard Moreno, menampilkan spin terukur antara serangan cepat dan efisiensi. Pesilat Mojokerto Raih 78 Juta dari God of Fortune CQ9
Magic Lamp Spade Gaming Raih 190 Juta dalam Semalam
Justice League Playtech Fitur Hidden Combo dan Mode Heroic Bonus
Playboy Gold Microgaming dan Konsep Probabilitas Pemain Rasional
Moon Princess 1000 Playn Go Sistem Multiplier Dinamis
Pekerja Bengkel Surabaya Menang 62 Juta dari Hot Hot Fruit Habanero
Mahasiswa Yogyakarta Uji Keberanian di Zeus Howling Thunder CQ9
Tukang Ojek Jakarta God of Fortune CQ9 Bayar Utang Pinjol
Kunci Rahasia Magic Lamp Spade Gaming Menang 77 Juta
Analisis Ritme Liar Wild Safari Joker Gaming dan Simbol Singa Emas Kenapa The Dog House Megaways Pragmatic Play Tiba Tiba Viral Lagi Kisah Ibu Rumah Tangga di Bekasi Mengguncang RTP
Psikologi Warna di Candy Bonanza PG Soft Benarkah Kombinasi Merah dan Kuning Pemicu Cluster Win Terbesar
Mitos vs Fakta Justice League Playtech Karyawan IT di Bandung Bukukan Kemenangan 122 5 Juta di Tengah Jam Kerja
Trik Skip Intro di Playboy Gold Microgaming Pegawai Bank di Medan Raih 88 Juta Saat Server Ganti Jam
Moon Princess 1000 Cetak Sejarah Baru Mahasiswa di Surabaya Tembus 95 Juta Berkat Ritual Ganti Jaringan 4G
Pola Triple Hot Hot Hot Fruit Habanero Eksperimen Penjaga Warung di Bogor Berakhir 112 Juta Tanpa Turbo Mode
Apakah Zeus Howling Thunder CQ9 Punya Jam Terlarang Pengakuan Streamer Tentang Waktu Delay Terbaik
5 Pola Efisien Bermain Wild Safari Joker Gaming agar Spin Tetap Konsisten Tanpa Harus Over Budget
The Dog House Megaways Pragmatic Play Strategi Ritme Pola Spin dan Momentum Waktu yang Tepat Bisa Bikin Wild Jatuh Beruntun
Candy Bonanza PG Soft Sembunyikan Mekanik Rahasia Analisis Pola Scatter yang Ternyata Bisa Diatur dengan Timing