Sanntrúaður villutrúarmaður

[cs_text]Peter Rollins, Sanntrúaði villutrúarmaðurinn og aðrar torræðar sögur. Íslensk þýðing Þorvaldur Víðisson. Reykjavík: Skálholtsútgáfan, 2018, 167 bls.

Við lestur Sanntrúaða villutrúarmannsins kom mér í hug spurning sem ég var spurður fyrir löngu: Hvað mundi gerast ef fornleifafræðingar finndu gröf með jarðneskum leifum sem væri hægt að sýna fram á með fullkomnu öryggi að væru af Jesú frá Nazaret? Spurningin lýtur að því hvaða afleiðingar það hefði ef hægt væri að afsanna sögnina um páskadagsmorguninn, upprisuna og tómu gröfina algerlega hlutlægt. Auðvitað man ég ekki hverju ég svaraði þá en ég veit hverju ég mundi svara núna: Það mundi engu breyta. Páfinn í Róm mundi ekki leggja niður stafinn, kirkjum yrði ekki lokað, Agnes biskup mundi ekki skila inn krossinum. Sannleikurinn er sá að kirkjan og kristnin eru löngu orðin að vel smurðri eilífðarvél sem mundi áreiðanleg malla áfram þrátt fyrir slíka uppákomu.

Peter Rollins

Helsti kostur Sanntrúaða villutrúarmannsins er að höfundurinn ræðst að þessum mekanisma og sýnir fram á að nú á dögum fylla margir sem aðrir líta á sem sanntrúaða í raun þann flokk sem Kristur átti löngum í útistöðum við og gagnrýndi hvað harðast, þ.e. eru farísear. Oft er litið svo á að það að vera kristinn, trúaður eða hvað svo sem við viljum kalla það sé að halda uppi orðræðu af ákveðnu tagi, aðhyllast fastmótað kerfi hugmynda og skoðana, hugsanlega líka ákveðna heimsmynd og samfélagssýn og síðan ekki söguna meir. Höfundurinn, Peter Rollins (f. 1973) heimspekingur frá Norður-Írlandi, gagnrýnir á hinn bóginn þessa mjög svo hugrænu afstöðu í trúmálum og heldur því fram að trúin felist í einhverju allt, allt öðru. Hér verður ekki gerð fyllri grein fyrir skoðunum hans  í þessu efni en áhugasömum látið eftir að kynna sér málið. Þó skal bent á að þegar á upphafssíðu bókarinnar lýsir hann viðfangi trúarinnar eða hinu heilaga sem „hyldýpi hins óræða“. Þar með sver hann sig í ætt við svokallaða apófatíska eða neikvæða guðfræði. Samkvæmt henni er aðeins mögulegt að „lýsa“ guðdóminum með útilokunum, þ.e. með því að staðhæfa hvað eða hvernig „hann“ er ekki. Á hinn bóginn megna engin orð eða mennskar hugsanir að skilgreina hvað eða hvernig „hann“ sé. Líklega er trúarskilningur af því tagi óralangt frá hugmyndum þeirra sem helst gagnrýna trú og trúarbrögð nú á dögum. Raunar er þessi afstaða til trúarinnar líka framandi fyrir mörgum sem telja sig trúaða.

Sanntrúaði villutrúarmaðurinn hefur að geyma 33 sögur sem höfundur ætlar sjálfur að gegna sama hlutverki og dæmisögur eða að vera myndræn dæmi um þann boðskap sem höfundur eða sagnamaður vill miðla. Sumar sagnanna eru líka tilbrigði við nokkrar af þekktustu dæmisögum Krists. Vafasamt er að mögulegt sé að flokka allar sögurnar sem dæmisögur enda hikar höfundurinn við að kalla sögur sínar því nafni. Það stafar þó ekki af formi sagnanna heldur óttast hann að sögurnar muni ekki rísa undir því hlutverki sem hann greinilaga ætlar dæmisögum, þ.e. að koma á gagngerum breytingum í lífi lesenda eða áheyrenda. Hugsanlega má kalla sögurnar torræðar eins og gert er í íslensku þýðingunni. Á frummálin kallast þær impossible tales og kannski lýsir það þeim best.

Sögurnar byggjast flestar á sagnheimi Nýja testamentisins eða a.m.k. aðstæðum í austurlöndum nær. Örfáar þeirra geta þó verði teknar úr næsta umhverfi höfundarins en þó tæpast okkar eigin reynsluheimi. Þegar best tekst til nær höfundur að koma lesandanum á óvart t.d. með að breyta alkunnri biblíusögu með óvæntum snúningi í lokin eða með því að láta sögupersónur skipta um hlutverk. Þá er líka áhrifaríkt þegar hann tekur sér stöðu með sögupersónu sem oftast er úti í kuldanum — eins og t.d. Júdas Ískaríót — og knýr lesanda til að taka afstöðu með honum.

Hverri sögu fylgir höfundur svo eftir með að eigin sögn „stuttum“ skýringum sem í flestum tilvikum eru þó lengri en sögurnar sjálfar. Deila má um hvort þetta sé kostur eða galli. Að mati þessa lesanda hér hefði bókin orðið sterkari án túlkananna. Einnig má benda á að skýringarnar eru alla jafna mun tormeltari en sögurnar sjálfar. Það kann þó að stafa af því að þýðandinn sé of bundinn af orðaröð og setningabyggingu frumtextans sem verður stundum ankanalegt á íslensku.

Hér verður ekki farið út í að endursegja, túlka eða vængstýfa einstakar sögur á annan hátt. Þær njóta sín best ef þær fá að tala fyrir sig sjálfar. Þó skal vikið að einu stefi sem fram kemur í bókinni og hefur verið nokkuð í umræðunni hér upp á síðkastið. Þar á ég við sambandið milli iðrunar og fyrirgefningar.

Allt frá Hruni hefur traust og vantraust, endurheimt glataðs trausts og sáttargjörð verið ofarlega á baugi í íslensku samfélagi. Í því sambandi kemur fyrirgefning óhjákvæmilega við sögu. Á síðustu misserum hefur svo fyrirgefning og iðrun mjög komið til tals t.d. í tenglum við #metoo og samskipti gerenda og þolenda og nú síðast í umræðum um Klaustur-skandalinn og stöðu kjörinna fulltrúa.

Flest lítum við svo á að í mannlegum samskiptum skipti miklu að þeir sem verður alvarlega á í messunni, fyrirgera trausti og spilla eðlilegum samskiptum, komist til sjálfra sín, horfist í augu við gerðir sínar, játi þær og leitist við að endurnýja tengslin að því marki sem mögulegt er. Þetta kallast iðrun, játning og fyrirgefningarbeiðni á klassísku málfari guðfræðinnar. Oft virðist litið svo á að sá sem biðst fyrirgefningar eigi einhvers konar heimtingu á henni af hendi þolanda. Þó hefur í vaxandi mæli verði lögð áhersla á að slík fyrirgefningarkrafa feli í raun í sér nýtt ofbeldistæki í höndum gerenda.  Því hefur verið lögð þung áhersla á iðrunina, gagnrýnið sjálfsmat, sem forsendu fyrirgefningar þegar hún á að hafa raunhæfa merkingu.

Í fleiri en einni af sínum torræðu sögum veltir Peter Rollins vöngum yfir þessu sambandi og hefur endaskipti á hlutunum. Hann vill frekar líta svo á að iðrunin sé afleiðing fyrirgefningar en ekki forsenda hennar. Þetta sjónarhorn ögraði mér og ég spurði hvort þetta væri ekki einum of langt gengið og í raun skaðlegt viðhorf í þeim félagslega veruleika sem við höfum búið við að undanförnu. Ég verð þó líklega að viðurkennar að þarna sé höfundurinn ekki að ræða um iðrun og fyrirgefningu í mannlegum samskiptum heldur í samskiptum okkar við „hyldýpi hins óræða“. Sagan „Blinda“ á bls. 121–122 bregður frekara ljósi á það sem hér er átt við.

Þegar Peter Rollins tekst best upp virka þessar „torræðu“ sögur hans vissulega líkt og klassískar dæmisögur: ögra vanahugsun og opna nýjar víddir.[/cs_text]

Um höfundinn
Hjalti Hugason

Hjalti Hugason

Hjalti Hugason er prófessor í kirkjusögu við Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands. Hann hefur stundað rannsóknir á ýmsum sviðum íslenskrar kirkjusögu og kirkjuréttar en auk þess ritað um trú, samfélag og menningu á ýmsum vettvangi. Sjá nánar

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3