Sælir eru einfaldir

[cs_text]Hamingjusamur eins og Lazzaro (Lazzaro Felice eða Happy as Lazarro á ensku, 2018) er þriðja leikna frásagnarmynd ítalska leikstjórans Alice Rohrwacher, sem jafnframt skrifar handritið, en fyrir það hlaut hún handritsverðlaunin í Cannes síðastliðið vor. Hér er um forvitnilega kvikmynd að ræða og býsna óvenjulega þótt hún raði sér einnig með sýnilegum og örlítið hefðbundnum hætti í flokk evrópskra samtímalistamynda. Skökk og skemmtilega bjöguð veruleikasýn myndarinnar og undiralda myrkrar kímni minnir dálítið á verk gríska leikstjórans Yorgos Lanthimos meðan efnistökin skírskota til sumra verka Lars Von Trier. Rohrwacher fer þó mildari höndum um persónur sínar en áðurnefndir leikstjórar.

Í upphafi kynnast áhorfendur afskekktum þorpsbúum sem lífsviðurværi sitt hafa allir af starfi á tóbaksplantekru sem er í eigu hinnar tiginbornu Luna–fjölskyldu. Tímasetning atburðarásarinnar er örlítið á reiki, lífshættir leiguliðanna eru um margt frumstæðir og fornfálegir, sem og undirskipuð þjóðfélagsstaða þeirra gagnvart plantekrufjölskyldunni. Sést þó í farsíma og það er ekki síst yfirbragð hins unga og ofdekraða Tancreda (Luca Chikovani), aðalerfingja plantekruaristókrasíunnar, sem veitir nútímalegum blæ inn í söguna. Framvindan hverfist þó um titilpersónuna, Lazzaro (Adriano Tardiolo), stálpaðan munaðarleysingja sem gengur í öll störf í þorpinu af miklum krafti og fljótlega kemur í ljós að er hálfgerður einfeldningur. Lazzaro er auðtrúa og hjálpsamur, og hlýðir öllum sem að gefa sig að honum, skapgerðareinkenni sem þorpsbúar virðast fyrir löngu hafa vanist að misnota. Það er eins og fyrir hálfgerða tilviljun að hinn forframaði Tancreda fær augastað og áhuga á Lazzaro, en í einfeldni sinni telur hinn síðarnefndi að þar hafi hann eignast sannan vin og jafnvel hálfbróður. Í hönd fer „vinasamband“ sem auðvitað hverfist einvörðungu um hagsmuni unga aðalsmannsins og þorpsbúunum er sumum örlítið hverft við, en þó aðallega vegna þess að Lazzaro hefur í kjölfarið minni tíma til að snúast í kringum þá og vinna vinnunna þeirra.

Adriano Tardiolo sem Lazzaro við störf á tóbaksplantekrunni.

Kastað inn í nútímann

Þegar áhorfendur telja sig nokkurn veginn hafa reiknað út hvert myndin sé að fara og með hvaða hætti myndin nálgast efniviðinn á sér hins vegar stað rof í frásögninni sem gjörbreytir framvindunni. Í ljós kemur að Luna–fjölskyldan hefur haldið þorpsbúum í einskonar tímalausri ánauð í kjölfar þess að tóbaksplanekran einangraðist í flóðum alllöngu fyrr. Vinnufólkið á plantekrunni er sér allsómeðvitað um framgang nútímans eða hinn stærri heim utan þessa litla héraðs, hvað þá réttindi sín og hversu takmörkuð lífsgæðin eru á plantekrunni. Þeim hefur bókstaflega verið haldið í miðaldarlegum vistarböndum og þau öll miskunnarlaust arðrænd. Hneykslismálið skekur nútíma Ítalíu og kotbændunum er auðvitað öllum bjargað. Í kjölfarið missir Luna–fjölskyldan allt sitt og hrekst í burtu í skömm. Það er hér sem frásögnin tekur að minna á Manderlay (2005) eftir Trier, en þar greinir einmitt frá lífinu á plantekru í suðurríkjum Bandaríkjanna á fyrri hluta tuttugustu aldarinnar þar sem öllu vindur fram eins og þrælastríðið hafi aldrei átt sér stað.

En þegar þorpsbúarnir eru leystir úr ánauð sinni gleymist Lazzaro, sem skömmu fyrr hafði lent í slysi. Þegar hann rankar við sér er heimurinn eins og hann þekkir hann gjörbreyttur, allir hafa yfirgefið plantekruna. Hér leikur Rohrwacher sér að því að skapa villandi samfellu í framvindunni   og það sem áhorfendur ekki vita í fyrstu, ekki frekar en Lazzaro, er að margir áratugir hafa liðið frá því að leiguliðunum var bjargað. Ráðvilltur Lazzaro finnur sig þvínæst í stórborg þar sem hann lendir fyrir tilviljun í slagtogi með eftirlifendum af plantekrunni, börnunum sem nú eru orðin fullorðin, en þorpsþrælunum hafði verið kastað inn í nútímann að því er virðist á gæfusnauðan hátt, því öll viðhafast þau nú á götunni, eða þvísem næst, en hafa þó haldið hópinn. Það sem er undarlegt er að Lazzaro hefur ekkert elst – hann er nákvæmlega sá sami og þegar þau öll sáust síðast, jafnungur og hraustur, og jafn einfaldur. Með áreynslulausum hætti fellur hann í svipað far og áður, hann fylgir sínum gömlu vinum, auðsveipur og hamingjusamur að hafa fundið þau á nýjan leik. En á sama tíma er ljóst að lífsgæðin hafa ekki haldist í hendur við aukið „frjálsræði“ hjá gömlu tóbaksþrælunum, þau lifa sem einhvers konar eftirhreytur hins kapítalíska þjóðskipulags, þau hírast ráðalaus á botni samfélagsins, tilgangurinn sem líf þeirra hafði undir Lunaaðalsættinni er horfinn og ekkert hefur komið í staðinn. Kraftaverkið sem felst í endurkomu Lazzaro kemur þeim jafnframt ekki meira úr jafnvægi en svo að áður en langt um líður hafa þau öll sætt sig við óútskýranlega tilvist hans.

Nicoletta Braschi sem greifynjan og Luca Chikovani sem Tancreda.

Þrællinn og húsbóndinn

Snemma verður áhorfendum ljóst að Lazzaro er rammtáknrænn, í senn eins konar samtímalegur Lazarus – slysið sem olli því að hann missti af björgun þrælanna og lokun tóbaksekrunnar hefði skýrlega átt að ríða honum að fullu – og Jesúsgervingur. Fórnfýsi hans eru engin takmörk sett, né góðmennsku, hann tileinkar sig heilshugar öðrum og minnir þar aftur á ákveðna þræði í verkum Lars Von Trier, þ.e. ítrekaða umfjöllun leikstjórans danska um píslarvættishugtakið og það hvernig hann hefur oftar en einu sinni staðsett hina miðaldarlegu fígúru píslarvottsins í nútímalegu sögusviði (Breaking the Waves, 1996, og Dogville, 2003, sem dæmi). Raunir Lazzaro verða reyndar aldrei jafn yfirgengilegar og vill vera hjá Trier, enda andrúmsloftið sem Rohrwacher skapar allt miklum mun mildara og hæglátara.

Því fer þó fjarri að Hamingjusamur eins og Lazzaro hafi ekki pólitískt bit eða brodd, það gerir hún svo sannarlega. Ádeila myndarinnar á bagalegt ástand flóttafólks og þeirra sem lægst eru sett og lifa í eymd og volæði mitt í hagsæld evrópskra stórborga verður sífellt vafningalausari eftir sem á líður, og kaldhæðnin sem felst í þeirri staðreynd að velferð „þrælanna“ er síst meiri eftir að þeim hefur verið bjargað, er jafnframt skýr. Áframhaldandi virðing tóbaksbændanna fyrir aðalsfjölskyldunni sem hneppt hafði þá í þrældóm er þó forvitnilegur vinkill á pólitísku erindi myndarinnar og virðist að hluta snúast um gildi skýrrar heimsmyndar og hugmyndafræði sem finnur einstaklingnum stað í samfélaginu. Það er að segja, að slík hugmyndafræði og heimsmynd kunni að hafa þýðingu og gildi fyrir fólk, burt séð frá innbyggðu valdamisvægi og kúgun, og sé jafnvel ákjósanlegri en rótleysi nútímans. Í Ríkinu ræðir Plató um það hann kallar „göfugu lygina“ og á þar við eins konar goðsögulegan uppspuna sem hefur þann tilgang að réttlæta og útskýra stöðu ólíkra stétta, og hann telur jafnframt nauðsynlega grunnforsendu röklegs þjóðskipulags. Tóbaksplantekran var rekin á lygi, maður hikar reyndar við að kalla hana „göfuga“, en greifynjan sem þar hélt um stjórnartaumana var einmitt á þeirri skoðun að með henni væri þrælunum greiði gerður, þeir væru hamingjusamari en ella. Og hamingjusamastur er auðvitað Lazzaro, þræll þrælanna, eins og titill myndarinnar segir berum orðum. Nú er ljóst að myndin talar ekki máli greifynjunnar og Luna–fjölskyldunnar, en jafnljóst er að hún ætlar sér að afhjúpa þá blekkingu að tannhjólin í samtímalegu gangverki kapítalismans séu frjáls, séu frjálsari en leiguliðar liðinna tíma.

Og mitt í straumnum flýtur svo titilpersónan Lazzaro, Jesúsgervingur og einfeldningur, sá sem öllum vill vel. Og auðvitað rúmast hann illa í veruleikanum og samtímanum – örlög píslarvotta eru að fórna sér og það gerir Lazzaro. En myndin svarar ekki fyrir um tilgang fórnarinnar – eða tilgang Lazzaros í heiminum – umfram það að við vitum auðvitað að fórnin er gerð fyrir okkur hin.[/cs_text]

Um höfundinn
Björn Þór Vilhjálmsson

Björn Þór Vilhjálmsson

Björn Þór Vilhjálmsson er dósent í almennri bókmenntafræði og kvikmyndafræði. Sérsvið hans eru skörun og samræða kvikmynda og bókmennta, tækni og menning, nýmiðlar af ýmsum toga, og íslensk kvikmyndasaga. Sjá nánar

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3