Getur þú ímyndað þér konur? Femínísk umfjöllun um vísindaskáldskap og apaplánetu

[cs_text]

…og ef einhverjum hugnast þá veröld sem ég skóp, og eru reiðubúnir að gerast þegnar mínir, þá mega þeir ímynda sér það, og um leið gerast þeir þegnar mínir, í eigin huga á ég við, í óskum sínum eða ímyndunarafli; en ef þau geta ekki þolað við sem þegnar mínir, þá er þeim velkomið að skapa eigin veröld, og stjórna henni eftir eigin hentugleik. En lát þá hins vegar gæta að því, að gerast ekki óréttlátir valdaræningjar, og svipta mig eigin heimi….

Það eru lokaorð vísindakonu, heimspekings og fyrsta vísindaskáldsagnahöfundarins á veraldarvísu. Það eru lokaorð fyrstu vísindaskáldsögunnar The Blazing World eftir hertogaynjuna af Newcastle, Margaret Lucas Cavendish. Árið 1666 birtist nýr og glóandi heimur úr skauti ímyndunarafls konu. Sá heimur var skapaður í fjötrum feðraveldis 17. aldar, en ímyndunarafl og sköpunarkraftur Cavendish gerði lesendum kleift að losa sig úr þeim viðjum, og halda inn á óbeislaðar lendur vísindaskáldsögunnar. Á ímynduðum slóðum ferðaðist aðalskona frá einum heimi yfir í annan, þar sem hún síðan ríkti sem voldug keistaraynja með perluhúfu á höfði. Þegnar hennar voru dýr sem höfðu mál (e. speech), og á meðal þegnanna voru hinir svokölluðu apamenn; „…og ef einhverjum hugnast þá veröld sem ég skóp, og eru reiðubúnir að gerast þegnar mínir, þá mega þeir ímynda sér það, og um leið gerast þeir þegnar mínir…“. Síðan leið og beið í raunheimum manna og með tímanum varð vísindaskáldsagan einn af hefðbundnum afþreyingarmöguleikum fólks. Nú 351 árum eftir útgáfu fyrstu vísindaskáldsögunnar birtast apamennirnir á nýjan leik, en nú í vísindaskáldskaparkvikmyndinni; Stríð fyrir plánetu apanna (e. War for the Planet of the Apes). Í tilefni af frumsýningu Stríð fyrir plánetu apanna gefst kærkomið tækifæri til að meta stöðu vísindaskáldskaparins á 21. öldinni. Til að gjöra svo, þá er mikilvægt að bera frumhugmyndir fyrsta vísindaskáldsagnahöfundarins Margaret Lucas Cavendish, við hugmyndafræði vísindaskáldskapar samtímans eins og hann birtist í Stríð fyrir plánetu apanna. Þá kemur í ljós framsýni 17. aldar hefðarkonu og afturhaldssemi 21. aldar handritshöfunda, á söguslóðum apa.

Ímyndundaraflið, þessi grunnforsenda algers frelsis, er í senn uppspretta og altari vísindaskáldskaparins. Skáldskapur sem er óháður öllum lögmálum náttúrunnar og ásköpuðum viðmiðum manna. Göngulag skálda sem fara þessa slóð þarf ekki að fylgja gangverki tímans, því sögusviðið er alla jafnan framtíðin. Lesendur/áhorfendur stíga inn í nýja heima höfunda, og fyrir tilstilli eigin ímyndunarafls gerast þeir þegnar þeirra ríkja; „en ef þau geta ekki þolað við sem þegnar mínir, þá er þeim velkomið að skapa eigin veröld“ skrifaði Cavendish í anda ritfrelsisins. En því miður virðist boð hertogaynjunnar hafa fyrirfarist á síðum bókarinnar. Vísindaskáldskapurinn sem í eðli sínu er víðfeðmasti völlur frelsis lista, er þegar betur er að gáð ekki jafn frjáls og ætla mætti. Því raunin er sú, að ímyndunaraflið er húsbóndahollt, og húsbóndinn er feðraveldið.

Þegar kona gerist gagnkunnug þeim heimum sem hafa verið skapaðir á slóðum vísindaskáldsagnahefðarinnar, þegar hún hefur kynnt sér alla staðhætti og umhverfi þeirra heima, þá brestur fljótt von í konubrjósti. Hér eru ekki framtíðarheimar sem sprengja af sér árþúsunda gamla ísfjötra kúgunarvaldsins, heldur gamalkunnug útópía feðraveldisins, skreytt vélmennum og geimverum. Það verður að teljast sorgleg staðreynd þegar að vísindaskáldsagnahöfundar hafa svo takmarkað ímyndunarafl að þeim dettur ekki konur í hug, hvað þá jafnrétti kynjanna. Þeir höfundar eru fastir í sinni sköpun á gamalkunnugum heimum karlkyns hetja, sem í vísindaskáldsögunum takast á við furðuhluti og stökkbreyttar lífverur. Á meðan fylgist konan (í eintölu) agndofa með framþróun mála á meðan hún bíður eftir björgun. Spurningin er þá sú; hvers vegna grundvalla vísindaskáldsagnahöfundar nær undantekningarlaust allar frásagnir sínar á samfélagsgerð feðraveldsins? Og einnig; hvers vegna dettur þeim ekki konur í hug? Á þeim nótum er við hæfi að víkja að söguþræði kvikmyndarinnar Stríð fyrir plánetu apanna, þar sem karlinn í líki manns og apa, er miðja alheimsins.

Árið 1963 kom út bókin Pláneta apanna eftir franska höfundinn Pierre Boulle´s. Sú bók átti eftir að marka tímamót í sögu manna og apa. Í kjölfar útgáfu bókarinnar birtust teiknimyndaseríur, kvikmyndir og bókmenntir er hverfðust um átök manna og „mennskra“ apa á jörðinni. Kvikmyndin Stríð fyrir plánetu apanna (2017) er hluti af þeirri víðfemu útgáfu. Á þessari nýjustu söguslóð manna og apa er lýst hefndarför aðalhetju myndarinnar, hins „mennska“ apa Sesars gegn mannfjanda er gengur undir heitinu Herforinginn. Meginmarkmið Herforingjans er að gera út um apastofninn og um leið gerast hluti af mannkynssögunni. Söguvettvangur apaplánetunnar einkennist annars vegar af eðli dýra og hins vegar af eðli mannsins. Á þeim söguvettvangi grundvalla handritshöfundar meginhugmyndafræði sögunnar, á söguvettvangi þar sem mannfólkið er að missa málið (e. speech) og „apakynið“ er að öðlast mál. Þessi nýskapaði heimur apaplánetunnar er hugarfóstur handritshöfundarins Mark Bomback og leikstjórans Matt Reeves. Heimur sem grundvallaður er í framtíðinni, en hefur jafnframt skýra skírskotun til fortíðarinnar. Sú veröld vitnar um ævafornan hugsunarhátt, sem hér birtist í HD gæðum með Dolby hljóði. Það má segja að Stríð fyrir plánetu apanna sé einskonar nútímaútgáfa af miðaldarhandritinu Konungs skuggsjár (A 243b a fol.), handrit sem þjónaði hlutverki leiðarvísisis fyrir konungssyni um málefni á borð við réttlæti og stjórnspeki. Apaplánetan er pláneta föðurs og sonar, og samfélags sem er undir sambandi þeirra feðga komið. Í upphafi myndarinnar leggur Sesar af stað ásamt nokkrum fræknum karlkyns öpum og órangúta, til að hefna fyrir víg barnsmóður og elsta sonar síns: „Þetta er minn bardagi. Ég mun máske ekki snúa til baka. Gakktu í skugga um að sonur minn viti hver faðir hans var“, sagði Sesar við tengdardóttur sína um leið og hann afhenti henni yngsta son sinn. Síðan hefst ferðalag föruneytis apanna, ferðalag sem gæti allt eins hafa átt sér stað í karlaklefa, því engin kvenmaður eða kvenapi er í sjónmáli. Það þýðir þó ekki að XX litningurinn hafi verið á algjöru undanhaldi. Föruneyti apanna drepur karl, og bjargar síðan litlu dóttur hans. Órangútinn afhendir litlu stúlkunni tuskubrúðu, og í kjölfarið fylgir stúlkan öpunum eftir. Margt er þó á huldu um stúlkubarnið þar sem hún er mállaus. Reyndar heyrðist að segja má aldrei hósti eða stuna frá konum og kvenöpum í myndinni, þannig að þar reyndi ekki á Dolby hljóðsetninguna. Hinsvegar hljómuðu einræður karlmanna og karlapa mikið og hátt, á milli kröftugra sprenginga. Með hliðsjón af þessu má velta vöngum yfir því hvort að ein helsta hugmyndafræði kvikmyndarinnar; mál og málleysi í tengslum við menn og dýr, sé í raun ekki bundið við apa og menn, heldur við karlkynið og kvenkynið? Frá þeirri spurningu, skulum við hverfa aftur að hefndarför Sesars, sem nær loks sögulegu hámarki þegar að förunautarnir ná áfangastað sínum, herbúðum Herforingjans. Þá kemur í ljós fórnarkostnaður leiðtoga er skilur við hjörð sína á ögurstundu; lexía fyrir leiðtoga. Herforinginn er þegar þarna er komið sögu búinn að hneppa apaþjóð Sesars í vinnuánauð, þar á meðal eina eftirlifandi son hans. Föruneyti apanna leggur til atlögu við Herforingjann í herbúðum hans. Í þeim lokaátökum Sesars og Herforingjans, mætast tveir andstæðir feður í mannkynssögunni: „Öll mannskynssagan hefur leitt til þessarar augnabliks“, sagði Herforinginn er hann horfði í mennsk augu Sesars. Herforinginn þráði umfram allt að tilheyra karlaflóru „mannkynssögunnar“, en láðist að leiða hugann að því, að hver foringi þarf sinn eigin sagnaritara; arftakann. Á þessum örlagaríka fundi apa og manna kemur í ljós að Herforinginn var búinn að deyða son sinn í því skyni ná fram eigin pólitískum markmiðum. Þar með voru örlög Herforingjans afráðin. Maðurinn sem myrti son sinn stóð nú frammi fyrir föður sem ætlaði ekki aðeins að hefna fyrir elsta son sinn, heldur einnig bjarga þeim yngsta. Það var fyrirmyndarfaðirinn Sesar sem stóð uppi sem sigurvegari þann daginn, og leiddi þjáða apaþjóð sína á frelsisgrundu. Og í hinu nýja föðurlandi dró Sesar sinn síðasta andardrátt, er hann heyrði á orð órgangúta vinar síns: „Sonur mun vita hver faðir hans var…og hvað Sesar gerði fyrir okkur“.

Stríð fyrir plánetu apanna er sannarlega reist á grunni vísindaskáldsögunnar en líkt og í vísindaskáldsögum almennt þá brjótast höfundar þessa verks ekki meira út fyrir rammann en svo, að feðraveldið í allri sinni dýrð fylgir þeim úr mannheimum yfir í skáldheiminn. Stríð fyrir plánetu apanna er útópía feðraveldisins, heimur þar sem engar konur eru í sjónmáli og erkitýpur kvenna viðhafast í bakgrunni sögunnar. Á plánetu apanna teygja slímugir angar feðraveldisins sig út fyrir samfélagsgerð manna inn í frjálsræði dýraríkisins, þar sem apar verða ekki menn, heldur karlmenn. Í raun má segja að ýktasti en jafnframt ófrumlegasti vísindaskáldskapur kvikmyndarinnar hafi verið fólgin í fjarveru kvenmanna og kvenkyns apa á apaplánetunni. Plánetan skartar mannskepnunni og öpum en endurspeglar ekki raunheiminn sem þessir aðilar spretta úr, þar sem helmingur mannkynsins og reyndar einnig helmingur apa, eru kvenkyns. Skáldskapur vísindasagna gerir reyndar ekki kröfu um slíkt, en af hverju þarf þrástef feðraveldisins úr raunheimum að fylgja sögunni á ímyndaðar grundir kvikmyndarinnar? Í heimi apaplánetunnar bregður fyrir fáum kvenkyns þegnum/erkitýpum kvenna, er bíða berskjaldaðar eftir björgun frá hendi karla. Tilfærsla slíkra björgunaraðgerða á milli heima eru hér sannarlega í vísindaskáldsagnastíl, því í raunheimum eru það konur sem bjarga konum frá kynbundnu ofbeldi, s.s. mannúðarsamtök kvenna vitna um. Vísindaskálskapur 21. aldar af þessu tagi færir okkur aftur í tímann hvað samfélagsgerð manna varðar. Frumleikanum er ekki fyrir að fara í vísindaskáldskap sem byggir á innviðum núverandi valdakerfi feðraveldisins líkt og raunin er í apaplánetunni. Reyndar hefur þessi feðraveldistilfærsla ratað inn í flestar útgáfur vísindaskáldsagna. Ádeiluskáldskapur á feðraveldið fyrirfinnst hins vegar í vísindaskáldskaparhefðinni og kvikmyndin Advantageous (2015) er dæmi um gott verk af þeim toga.  Í myndinni Stríð fyrir plánetu apanna er slíkan boðskap semsagt ekki að finna, einungis gamaldags feðraveldi í allri sinni dýrð. Í stað vel smurðrar tímavélar vísindaskáldsögunnar sem þeysir inn í nýjar víddir, er þvælst um sögusvið aðskilinna sviða kynjanna, sögusvið sem lesendur/áhorfendur hafa fengið nóg af á liðnum árþúsundum.

Vísindaskáldskaparhefðin er gífurlega mikilvæg við sköpun nýrra heima í skáldskap og kvikmyndagerð. Það skáldlega frelsi sem fylgir þeirri hefð er ekki síst mikilvægt í jafnréttisbaráttu kvenna í raunheiminum, í baráttu er miðar að nýjum og réttlátari heimi. Það er sannarlega mögulegt að ímynda sér slíkan heim m.a. fyrir tilstilli vísindaskáldskaparhefðarinnar femínísks vísindaskáldskapar (e. feminist science fiction). Slíkur sköpunarvettvangur án kynjaðra landamæra er sannarlega til margra hluta nýtilegur.  Vettvangur þar sem konur geta til að myndað skundað fram á kvikmyndavöllinn án þess að ferðast um í lífhvolfi feðraveldisins. Í lok þessarar umfjöllunar vil ég sérstaklega hvetja konur, en einnig karla, til að örva ímyndunaraflið og skapa nýja heima innan vísindaskáldsagnarhefðarinnar. Ég hvet höfunda, til að ímynda sér konur. Ég hvet höfunda til að sýna aðgát í nærveru heima: „en ef þau geta ekki þolað við sem þegnar mínir, þá er þeim velkomið að skapa eigin veröld, og stjórna henni eftir eigin hentugleik. En lát þá hins vegar gæta að því, að gerast ekki óréttlátir valdaræningjar, og svipta mig eigin heimi…“. (M.L. Cavendish, The Blazing World).

Nokkrar heimildir:

  • E. Ann Kaplan. Feminism and film. (Oxford University Press, 2000).
  • Ellen Ragnarsdóttir. „Konur eru líka menn… NOT!“, https://hugras.is/2013/02/konur-eru-lika-menn-not/
  • Leiðarvísir fyrir konunga, http://www.arnastofnun.is/page/konungs_skuggsja
  • Margaret Cavendish. The Blazing World. (Penguin Classics, 1994).
  • María Margrét Jóhannsdóttir, „Vísindaskáldskapur eða saga af næsta bæ“, Þjóðmál 5:4 (2009), http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=389286&pageId=6654377&lang=is&q=V%EDsindask%E1ldskapur%20e%F0a%20saga%20af%20n%E6sta%20b%E6
  • Sólveig Ásta Sigurðardóttir. „Af hagsmunahjónabandi bókmennta og kvikmynda“, https://hugras.is/2014/10/af-hagsmunahjonabandi-bokmennta-og-kvikmynda/

Myndefni: Dalrún J. Eygerðardóttir.[/cs_text]

Um höfundinn
Dalrún J. Eygerðardóttir

Dalrún J. Eygerðardóttir

Dalrún J. Eygerðardóttir er doktorsnemi í sagnfræði við Háskóla Íslands og meistaranemi í umhverfis- og auðlindafræðum. Hún hefur einnig lokið BA-gráðu í kvikmyndafræði.

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3