Hliðrun og hverfulleiki

Nálgun – samsýning
Grafíksalurinn 28. 07. – 14. 08. 2016

Nú í sumar áttu myndlistarkonurnar Aðalheiður Valgeirsdóttir, Anna Jóa, Hulda Hrönn Ágústsdóttir og Ragnheiður Guðbjargar Hrafnkelsdóttir verk á sýningunni Nálgun í fallegu sýningarrými Grafíksalarins við Tryggvagötu. Listamennirnir hafa ekki sýnt saman áður en leiðir þeirra legið saman í námi og starfi. Heiti sýningarinnar dregur fram hvernig ólíkir listamenn nálgast hugmyndina um samsýningu í gegnum listsköpun sína. Verkin eru öll frá þessu ári og unnin með ólíkum miðlum; málverk, blýantsteikningar, ljósmyndir, veggverk auk textíl innsetningar á gólfi.

Náttúran í sínum síbreytilegu birtingarmyndum hefur verið Aðalheiði hugleikið viðfangsefni á undanförnum árum. Vinnustofa hennar í Biskupstungum er á bökkum Hvítár og stöðug umbreyting ásýndar árbakkans er endurtekið stef í verkum listamannsins; hún hefur áður tekið fyrir þætti eins og mýrina og grænar grundir. Aðalheiður sýnir þrjú olíumálverk úr myndröðinni Árbakkinn, þar sem unnið er með mörk hins fígúratífa og abstrakta. Gegnt inngangi eru tvö verk, Sandur I og Sandur II. Í hinu fyrrnefnda leika fíngerð blá og gul form um myndflötinn á ljósgráum grunni og í hinu síðarnefnda hefur undirlagið tekið á sig hlýja grásvarta mynd með ljósgrænum formum sem minna á viðkvæman gróður að brjóta sér leið upp úr sandinum. Hefur listamaðurinn losað um formin svo loftar á milli líkt og þau svífi í óræðu rými. Verkin vísa í síbreytileika árinnar, hreyfinguna sem iða vatnsins ber með sér og hverfulleikann í náttúrunni þar sem stöðugt umbreytingarferli á sér stað. Verkið Sandur III, sem hangir stakt á vegg, hefur yfir sér mildari blæ með sterka fígúratífa náttúruvísun.

Anna Jóa sýnir fimm blýantsverk sem samanstanda af afar fíngerðri teikningu og ljóðrænum spunatexta listamannsins; myndljóðum þar sem hún vinnur úr persónulegum minningum úr hversdagslífinu. Verkin eiga það sammerkt að tengjast mynstri í fatnaði, fjalla um efni sem veita líkamanum skjól en tvinnast saman við vinnu listamannsins í endurtekinni einbeitingu teikningarinnar. Anna Jóa vinnur með sitt persónlega einkarými og minningar sem afhjúpaðar eru í almenningsrými sýningarsalarins eins og þessi texti ber með sér:

Flugukast
Önnur atlaga. Efnið í náttbuxunum
fellur í drög og dali. Ég elti fellingarnar
með blýantinum, dett inn í sveifluna.
Hætti þegar ég gleymi mér í kyrrðinni.

Sófastykki/Kynstur er textaverk og lágmynd unnin í hvítan leir sem þekja hluta af súlu í miðju sýningarrýminu en um er að ræða endurgerð verks frá 2001, sem sett hefur verið upp á þremur ólíkum stöðum. Listamaðurinn vinnur með samspil fíngerðra forma, sem tekin eru úr gömlu púðamynstri, á hráum vegg, sem og skynjun áhorfandans og hreyfinguna sem myndast við tilfærslu verksins milli staða.

Gegnt gluggavegg salarins speglar Hulda Hrönn gluggaformið í innsetningunni Gluggi sem unnið er úr hárauðu fánaefni. Verkið hangir ofarlega á vegg og skapar mótvægi við naumt yfirbragð salarins. Í verkinu speglast líka þjóðfélagslegar tengingar sem listamaðurinn skírskotar til með rauðu flaggi í glugga, sem um leið verður að nokkurs konar skilrúmi milli sjálfstæði einstaklingsins, hans persónulega rýmis og opinbera rýmisins sem er fyrir utan. Hulda sýnir einnig tvö ljósmyndaverk, Horft í gegnum fingur sér, þar sem persónulegt sjónarhorn listamannsins speglar hliðranir milli ytra umhverfis og sýningarrýmisins.

Hið hversdagslega í umhverfi mannsins er leiðarstef í tveimur gólfverkum Ragnheiðar. Í verkinu Svæflar hefur listamaðurinn mótað ummerki um veru manneskjunnar í efnislegu umhverfi. Hversdagslegur, efnislegur hlutur eins og dúnkoddi vitnar um víxlverkun þar sem tengsl mannshugans og hins efnislega umhverfis í „raunveruleikanum“ kallast á. Í verkinu Skilaboð (ljóð) hefur Ragnheiður skrifað setningar og ljóðabrot á gula minnismiða sem liggja kuðlaðir á gólfi við inngang sýningarsalarins. Eru hugsanir sem búið er að hripa niður á blað og kasta til hliðar merkingarlausar? Listamaðurinn veltir vöngum yfir „venjulegu“ hlutunum í lífinu og hvernig við gefum þeim merkingu.

Verkin sitja vel í hráu sýningarýminu og kallast á, salurinn heldur vel utan um ólíka nálgun listamannanna á efnisleika og ásýnd hlutanna.

Verkin sitja vel í hráu sýningarýminu og kallast á, salurinn heldur vel utan um ólíka nálgun listamannanna á efnisleika og ásýnd hlutanna. Hverfulleikinn er sameiginlegur þráður í verkum þeirra Aðalheiðar, Önnu Jóa og Ragnheiðar, hvort sem það er í náttúrunni eða því sem erfiðara er að festa hönd á eins og persónulegar minningar eða nærvera manneskjunnar í hversdagslífinu. En í verkum Huldu eru það tilfærslur milli einstaklingsrýmis og almenningsrýmis sem eru henni hugleiknar. Á sýningunni mætir náttúran hinu abstrakta og persónulegar minningar, samfélagið og hversdagsleikinn verða viðfangsefni í samtali sýnenda á Nálgun.

Mynd ofan við grein: Hulda Hrönn Ágústsdóttir: Horft í gegnum fingur sér / Looking Through your Fingers, 2016.

[fblike]