Sagan sem Astrid Lindgren sagði af Emil í Kattholti (1963) er sennilega allra vinsælasta bók hennar enda ómótstæðilega fjörug og falleg.
Fjörið og fegurðin skila sér vel í sýningu Borgarleikhússins á söngleiknum um Emil í leikstjórn Þórunnar Örnu Kristjánsdóttur. Þetta er mannmörg sýning sem þarfnast útsjónarsemi og hugmyndaauðgi. Kattholtsbænum er snúið út og inn. Eldhúsið er fullt af skemmtilegum smáatriðum og þar sefur vinnukonan Lína í rúmi sem hægt er að draga saman á daginn. Það er Eva Signý Berger sem á heiðurinn af hönnun leikmyndarinnar. Breski dansahöfundurinn Lee Proud semur dansana. Hann virðist orðinn fastur dansahöfundur Borgarleikhússins og leikarar Borgarleikhússins geta svo sannarlega dansað og sungið!
Það voru samt börnin sem allra augu beindust að í þetta skiptið. Þau stóðu sig afskaplega vel! Á sýningunni sem við sáum á laugardaginn lék Þórunn Obba Gunnarsdóttir hlutverk Ídu og Gunnar Erik Snorrason hlutverk Emils. Um börnin í sýningunni segir Þórunn Arna leikstjóri í viðtali: „Þau eru 8, 9 og 10 ára og eru á sviðinu nánast allan tímann, þrjú þeirra standa á sviði í fyrsta skipti, einn er með aðeins meiri reynslu. Þetta eru burðarrullurnar og þau gefa þeim fullorðnu ekkert eftir.“
Ída, systir Emils, er hugrökk lítil stúlka og tekur þátt í furðulegum uppátækjum bróðurins af lífi og sál. Þegar Alfred spyr Emil, fimm ára gamlan, hvort fyrirætlanir hans þá stundina séu ekki prakkarastrik segir hann: “Það veit ég aldrei fyrr en eftir á”. Þetta finnst mér afar viturlega mælt hjá Emil. Og þetta lífsviðhorf gerir líf hans og allra hans nánustu að mikilli óvissuferð. Faðir hans, Anton Sveinsson, er ekki sérlega hrifinn af þessari heimspeki Emils og ég heyrði því fleygt þegar fréttist að nú ætti að setja Emil á svið að það væri ótækt, þessi saga Lindgren væri alvarlega á skjön við uppeldisfræði nútímans af því að faðirinn beitti drenginn stöðugu ofbeldi og læsti hann inni við hvert tækifæri.
Þetta er hins vegar misskilningur. Það er næstum alltaf móðirin sem læsir soninn inni í smiðjukofanum til að forða honum frá reiði föðurins. Anton er nefnilega eins hvatvís og sonurinn og reiðist ógurlega þegar sláturhræru er hellt yfir höfuð hans, músagildra sett við berar tær hans o.s.frv. En þó að hann missi gjarnan stjórn á sér þegar eitthvað fer úr böndunum þykir honum afar vænt um drenginn og það kom skýrt fram í leik Bergs Þórs Ingólfssonar sem lék föðurinn. Ester Thalía Casey lék móðurina, hlýja og trausta, hún er miðja þessa stóra heimilis og kjölfesta og sú eina sem er sannfærð um að verði maður úr Emil. Alfred vinnumaður, besti vinur Emils, er leikinn af Sigurði Þór Óskarssyni og hann sýndi Alfred í nýju ljósi, því bókin lýsir honum sem hálfgerðum einfeldningi en þannig er hann ekki á sviðinu. Samband þeirra Emils nær hámarki þegar Emil bjargar lífi hans með því að koma honum til læknis í blindbyl. Það var áhrifamikil sena.
Senuþjófur var Sólveig Arnardóttir sem lék meðal annars hina illu og heimsku Ráðsku á fátækrahælinu. Gervi hennar var sannkallað nornargervi og hún hafði sterk áhrif á yngra barnið (4 ára) sem var með okkur. Og það verður líka að nefna Sigrúnu Eddu sem lék Títuberja Mæju af list og lá við að hún spólaði eins og teiknimyndafígúra þegar hún lagði af stað til að segja sveitinni nýjustu sögurnar af Emil.
Þórarinn Eldjárn þýðir söngtextana og fer það afskaplega vel úr hendi eins og allt annað sem hann gerir.
Böðvar Guðmundsson þýddi textana við þennan söngleik árið 1982. Við sem áttum lítil börn á áttunda og níunda áratug aldarinnar sem leið gátum þakkað linnulaust fyrir allar þær góðu barnaplötur sem búnar voru til þá fyrir hippabörn. Tónlistin var skemmtileg og textarnir þannig að gaman var að læra þá og syngja.
Agnar Már Magnússon sá um tónlistarstjórn, tónlistarútsetningar hans eru fallegar og hljómsveitin mjög góð en hún var staðsett í stúkunni vinstra megin við sviðið, allir leikararnir voru með hljóðnema og fyrir minn smekk var hljóðstyrkurinn umtalsvert of hár, ég var hreinlega lúin eftir sýninguna. Þetta sama var gert í Skugga Sveini, sýningu Leikfélags Akureyrar sem ég sá með fríðu föruneyti um helgina þar á undan og meira að segja í barnasýningunni Umskiptingur sem ég sá á sunnudag og leikin var í hinu litla fallega rými kúlunnar. Börn heyra mun betur en fullorðnir svo að ég veit ekki fyrir hvern þetta er gert.
Sýningin er engu að síður gríðar fjörug og falleg eins og sagt var í upphafi.
Um höfundinn
[fblike]
Deila