[cs_text]Representations of Forgetting in Life Writing and Fiction eftir Gunnþórunni Guðmundsdóttur kom út undir lok 2016, árs sem margir vildu helst gleyma. Þó má segja að árið hafi ekki síst einkennst af hvöt til að muna, minnast og rifja upp. Rifja upp augnablikið sem David Bowie eða, í einhverjum tilfellum Fidel Castro, umturnaði lífi unglings í Reykjavík, minnast Prince í purpuralitum Niagarafossum og muna hvað Carrie Fisher og Harper Lee voru frjóir hugsuðir, svo örfá dæmi séu nefnd. Við myndum eflaust flest vera sammála um að hér sé á ferðinni iðja ósamrýmanleg þeirri athöfn—hér mætti reyndar tala um óttalega athafnarleysu, and-athöfn jafnvel—að gleyma. Að „muna“ er þegar öllu er á botninn hvolft andheiti sagnarinnar að „gleyma“ samkvæmt Íslenskri samheitaorðabók. Ég er þó hrædd um að Gunnþórunn hefði ýmislegt við þá ályktun að athuga og styðst ég þar við verkið sem hér er til umfjöllunar.

Niagarafossar voru í sínu fínasta pússi þann 21. apríl 2016, í tilefni afmælis Elísabetar bretadrottningar. Fjólublár bjarminn tók á sig nýja merkingu þegar poppgoðið Prince kvaddi jarðlífið sama dag.

Eins og margir lesendur Hugrásar vita eflaust, er Gunnþórunn Guðmundsdóttir prófessor í almennri bókmenntafræði við Háskóla Íslands. Hún er meðal annars sérfræðingur í minnis- og trámafræðum, sjálfsævisögum, spænskum bókmenntum og ljósmyndum í æviskrifum, eins og hverjum sem les nýju bókina hennar verður ljóst. Representations of Forgetting in Life Writing and Fiction kom út hjá Palgrave Macmillan og er hluti af bókaröð um minnisfræði (e. memory studies). Hér er á ferðinni önnur bók höfundar, en Borderlines: Autobiography and Fiction in Postmodern Life Writing kom út árið 2003.

Gleymska mótar minni

Viðfangsefni þessa nýja verks er líkt og titillinn gefur til kynna birtingarmyndir gleymsku. Það er hinsvegar útilokað að nálgast gleymsku án þess að fást við minnið og minningar. Gunnþórunn gengur út frá því „að minni litist alltaf af gleymsku“ þótt tengslin milli þessara fyrirbæra séu ekki endilega stöðug eða auðskilgreinanleg. Það er enda nauðsynlegt að gleyma svo hægt sé að rifja upp og erfitt að koma auga á gleymsku nema þegar við rembumst við að muna. Hver minning ber þess merki að einhverju hafi verið gleymt og í rauninni má segja að gleymskan dragi útlínur minninganna, hvort sem það er með góðu eða illu, skerðir eða veitir hugarró.

Gleymskan kortlögð

Í inngangskaflanum „Writing the Forgotten“ gerir Gunnþórunn ólíkum nálgunarleiðum á viðfangsefnið skil af mikilli lipurð. Þar má því finna greinargott yfirlit yfir það hvernig skrifað hefur verið um gleymsku í gegnum tíðina, en það er ekki síst breiddin í höfundarvalinu sem gerir kaflann jafn forvitnilegan og raun ber vitni.

Fremstir í flokki fara höfundar sem lagt hafa til og vinna innan sjálfsævisagna- og minnisfræða, en þann hóp skipar fræðafólk af hinum ýmsustu sviðum, s.s. sagnfræði, bókmenntafræði, sálfræði, taugafræði, mannfræði, fornfræði og heimspeki—meðal þeirra leynist meira að segja prófessor í internetstjórnun- og lagasetningum við internetstofnun Oxfordháskóla.

Við þennan hóp bætast höfundar sjálfsævisagna, rithöfundar og skáld sem hafa velt fyrir sér gleymsku í samhengi við frásagnir, skáldskap, og texta. Hér er komið víða við; til dæmis er fjallað um gleymsku á veraldarvefnum, þöggun, gleymsku sem gerir heildstæðar frásagnir mögulegar, sjálfsævisögur sem segja gleymskunni stríð á hendur, óminnishegra Hávamála og Leþu, fljót gleymskunnar í grískri goðafræði. En grunnurinn fyrir það sem koma skal er að sama skapi lagður, enda efniviður bókarinnar fjölbreytilegur þótt gleymskan sé þráðurinn sem gengur í gegnum hana alla.

Tvískipt verk

Verkið sem fylgir er tvískipt. Fyrri hlutinn fjallar um gleymsku í framsetningu á sjálfi, til dæmis í sjálfsævisögum og á samfélagsmiðlum, en í síðari hlutanum færist áherslan frá einstaklingi að samfélagi og sjónum er beint að minni og gleymsku sem tilheyrir ákveðnum stað, tengist tilteknum tíma og atburðum. Gunnþórunn sækir jafnt í sjálfsævisagnafræði og minnisfræði í greiningu sinni á gleymsku í minnisfrásögnum, og verkið er að sama skapi framlag til þessara fræðasviða. Frásagnirnar sem rýnt er í koma úr ólíkum áttum og ætlunin er að rannsaka aðferðirnar sem er beitt við að „skrifa það sem er gleymt“, en höfundur gengur út frá því að gleymskan sé aldrei langt undan í minnistextum heldur þjóni þvert á móti „veigamiklu hlutverki í þeirri minnisvinnu“ sem þar fer fram (bls. 16).

„en allt annað er þögn“

Þegar danski prinsinn og heimspekineminn Hamlet liggur fyrir dauðanum í samnefndu leikriti Shakespeares, grátbiður hann sinn allra kærasta vin, Horatio, um þreyja þorrann í grimmri veröld og bera því sem á undan hafði gengið vitni; segja frá. Þegar hér er komið við sögu hefur ýmislegt gengið á, ekki síst innra með prinsinum unga, sem hefur sem hefur engst um yfir því hvað sé satt og hvað blekking, og látið einræðurnar frekar en verkin tala.

Hamlet kveður Horatio.

Húmanismi endurreisnarinnar svífur hér yfir vötnum, sú hugmynd að innra líf og upplifanir einstaklingsins séu þess verðugar að þeim sé miðlað, þær varðveitist, en það er engin tilviljun að sjálfsævisöguleg skrif eins og við þekkjum þau í dag hafi smám saman farið að taka á sig mynd í skrifum samtíðarmanns Shakespears, upphafsmanns esseyjunnar (og sjálfskipaðs sérfræðings í sjálfum sér), Michel de Montaigne.

Í orðum Hamlets felst meðvitund um að frásögnin sé það sem lifir, utan hennar ríkir þögnin ein. Í bók Gunnþórunnar er gengið út frá þessu mikilvægi frásagnar: „frásögn og minni eru bundin órjúfanlegum böndum, þar sem það er einungis í gegnum hana sem við höfum aðgang að minni annarra og, í einhverjum skilningi, okkar eigin“ (bls. 27).

Þögn og þöggun eru að sama skapi mikilvægur þráður í bókinni, ekki síst í 5. kafla, „Excavating a Troubled Past: Spanish Memory Texts“, þar sem fjallað er um texta sem vinna úr þögguninni sem hófst með spænska borgarastríðinu árið 1936 og lauk ekki fyrr en alræðisstjórn Francos leið undir lok með dauða hans árið 1975. Þótt þögn og gleymska fari að einhverju leyti saman þegar yfirvald setur tjáningarfrelsi þegnanna skorður er sambandið þar á milli alls ekki einfalt; sannleikurinn sem opinber og leyfileg orðræða afneitar hlýtur stöðugt að minna á sig, svo þögnin verður ærandi.

Skylduvarðveisla minninga

Gunnþórunn fjallar þó fyrst og fremst um það sem gerðist eftir að þöggunarskeiði alræðisstjórnarinnar lauk og annars konar þöggun tók við með lýðræðisvæðingu Spánar og þeirri kröfu sem fylgdi um að fortíðin væri látin vera, að minnsta kosti á sviði stjórnmálanna, og horft væri með sáttahug til betri og friðsælli framtíðar. Fortíðardraugarnir gera vart við sig í bókmenntum og kvikmyndum, sem sem gera tímabilið gjarnan að viðfangsefni sínu eftir 1975, en Gunnþórunn tekur slík verk til greiningar í kaflanum, þar sem hún fæst við spurningar um úrvinnslu fortíðarinnar í skáldskap sem hún fléttar saman við umfjöllun um samfélagslegt minni og gleymsku.

Meðal þess sem flækir veruleikann þegar erfiðir tímar taka enda eru spurningar um það hverjir eigi að muna og hvernig, hvort öllum beri skylda til að varðveita minningar sínar, sama hversu sársaukafullt það kann að reynast, og hvort þeir sem ekki upplifðu tímabilið geti raunverulega „munað“ það sem kynslóðirnar á undan gengu í gegnum. Sú hugmynd að um leið og tiltekin frásögn eða frásagnir séu færðar til bókar megi segja að aðrar (mögulegar) frásagnir fjari út, gleymist, vekur kvíða með þeim sem vilja varðveita fortíðina á sem nákvæmastan hátt. En svo er líka hætt við því að það sem átti að minna á fortíðina rykfalli, verði hversdagslegt, hvort tveggja geymt og gleymt.

Óljósar útlínur fortíðarinnar

Í 7. kafla gleymskubókar Gunnþórunnar er tekist á þessar spurningar í samhengi við Losing the Dead: A Family Memoir eftir Lisu Appignanesi og Remind Me Who I Am, Again eftir Lindu Grant, hvort tveggja verk sem höfundarnir réðust í að skrifa þegar mæður þeirra voru farnar að glata minninu að verulegu leyti. Í báðum tilfellum er um að ræða sögu fjölskyldna sem þurftu að flytja búferlum vegna gyðingaofsókna 4. og 5. áratugarins; Grant og Appignanesi standa þar af leiðandi báðar frammi fyrir því erfiða verkefni að púsla saman fortíð sem þær erfa frá mæðrum sínum og hafa því takmarkaðan aðgang að, fortíð sem er uppfull af atburðum og upplýsingum sem erfitt er að sannreyna. Umfjöllunin um verkin tvö er ekki síður merkileg vegna þess að elliglöp og sjúkdómar á borð við alzheimer flækja hugmyndir um að hugveran geti litið yfir farinn veg á elliárunum og miðlað—af því öryggi sem fylgir víðfeðmri reynslu af því að vera til—mikilvægri þekkingu til yngri kynslóða.

Sannleikurinn frelsar og/eða fjötrar okkur öll

Það var óneitanlega svolítið hressandi að lesa kaflana „Forwards and Forgettings: Introductions and Preambles in Autobiography“ og „Forgettings and the Writing Moment: Corrections and Family Archives“ í Bandaríkjum Donalds Trump, þar sem forsetinn og þeir sem eru í forsvari fyrir hann útskýra staðreyndavillur í málflutningi sínum með því að tala um „alternative facts“ og benda á að forsetanum hafi liðið eins og það sem hann sagði væri satt, þess vegna hafi hann nú eiginlega verið að segja satt.

Heimsmyndin sem birtist í sjálfsævisögunum sem fjallað er um í köflunum tveimur gæti varla verið ólíkari þeirri sem ræður ríkjum í hvíta húsinu þessa dagana og kalla mætti „geðklofa“ í þeim skilningi að forsetinn bætir upp fyrir hvers konar þekkingarskort með órum. Það er ekki hans vandamál ef heimurinn, að minnsta kosti eins og hann blasir við okkur hinum, getur ekki lagað sig að þeim.

Gunnþórunn greinir aftur á móti hvernig höfundar, sem þykjast ekki boðberar hins endanlega sannleika, gangast við vandkvæðum þess að gera fyllilega grein fyrir sjálfum sér og bæta upp fyrir þær takmarkanir sem gleymska, meðal annars, setur frásögnum þeirra óhjákvæmilega.

Meðvitund um „óáreiðanleika minnis og óljósa, og mögulega óþekkjanlega, virkni hins gleymda í ævisögum okkar“ setur mark sitt á sjálfsævisögur 20. og 21. aldarinnar (bls. 32). Í öðrum kafla er rýnt í það hvernig þessi meðvitund birtist í aðfararorðum og inngöngum að æviskrifum, en í þeim þriðja fjallað um það hvernig höfundar bregðast við gleymsku með „stöðugu flæði athugasemda við textann“, gjarnan í formi neðanmálsgreina og aftanmálsgreina, og „leiðrétta“ jafnvel þegar utanaðkomandi heimildir stangast á við upplifun eða minningu.

Í leit að heimi sem er ekki til

Lögmál hins huglæga hljóta þó að ráða ríkjum þegar við hættum okkur inn á yfirráðasvæði minnis og gleymsku. Eins og Gunnþórunn bendir á, getur „sannleikur minnisins“ reynst áreiðanlegri en það sem hlutlaus athugun leiðir í ljós; minnisskrif hleypa okkur inn í „heim sem hefur glatast, er ekki til“ nema kannski einhvers staðar innra með þeim sem skrifar (bls. 41). Það er í lokakafla bókarinnar, „Coda: Aide de memoir or aide d’oubli: Forgetting with Photographs“, sem Gunnþórunn leiðir lesandann beinlínis inn í þennan heim og rannsakar í leiðinni mæri hans að ytri veruleika skynheimsins. Þessi könnunarleiðangur fer fram í gegnum myndir. Sjónum er fyrst beint að virkni ljósmynda í æviskrifum, því næst að myndhverfingum um minni og gleymsku.

Myndin af James litla rataði ekki einungis í lögregluskýrslu um morðið á móður hans, heldur birtist hún í dagblöðum líka.

Verk eftir James Ellroy og Sally Mann eru skoðuð sérstaklega í kaflanum, en bæði afhjúpa með sínum hætti hversu villandi ljósmyndin—miðill sem er svo gjarnan tengdur hlutleysi—getur verið. Greiningin á bók Ellroys, My Dark Places: An L.A. Crime Memoir, er sérlega áhrifamikil, en Gunnþórunn gaumgæfir þar ljósmynd sem lögreglumaður tók af Ellroy tíu ára gömlum, rétt eftir að hann tjáir honum að móðir hans sé látin. Svipbrigði drengsins á myndinni segja okkur ekkert, eina vísbendingin um tráma augnabliksins sem myndin fangar „birtist í skortinum á vísbendingum um það“ (bls. 151).

Það var óneitanlega afskaplega vel til fundið að helga síðustu blaðsíður bókarinnar myndunum sem verða til í hugum okkar; metafórunum sem gera höfundum kleift að skrifa um minni og gleymsku. Gunnþórunni tókst að ljúka gleymskubókinni með afar eftirminnilegum hætti.

Representations of Forgetting in Life Writing and Fiction er auðvitað mikilvægt framlag til minnisfræða í íslenskum hugvísindum, raunar er nær lagi að tala um vatnaskil í því samhengi, en sú staðreynd er ekki síður gleðileg að með verkinu gefur að líta íslenskan fræðimann í þann mund sem hún kveður sér hljóðs í hinu alþjóðlega fræðasamfélagi og á erlendum vettvangi. Verkið opnar í senn nýtt fræðasvið og er merkt framlag til þekkingar á sviðinu.[/cs_text]

Um höfundinn
Guðrún Elsa Bragadóttir

Guðrún Elsa Bragadóttir

Doktorsnemi í bókmenntafræði við SUNY at Buffalo.

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

Mix Parlay


yakin jp

yakin jp

yakin jp

rtp yakinjp

yakinjp

Togel Online Resmi

pola ritme turbo stop go rahasia sopir angkot cuan 95 juta

strategi kode kuno petugas arsip bongkar rahasia 120 juta otomatis

karyawan minimarket temukan jam hoki pola tap cepat saldo meledak

trik tahan putar penjual mainan cuan 78 juta tanpa boncos

analisis frekuensi wild tukang fotokopi berbuah jackpot ratusan juta

timing free spin anti rungkad kunci kemenangan maksimal

pola step bet mikro desainer interior jaga profit stabil 65 juta

strategi gacor juru parkir manfaatkan jam sepi raih big win

ahli kopi reset modal cerdas saat multiplier drop wd pasti

kombinasi bet anti zonk pelayan restoran menu kombo hasilkan 110 juta

deteksi server hoki montir ac bawa pulang maxwin sebelum siang

ritme putaran beruntun guru ngaji pecahkan jackpot x500

pola turbo jeda pedagang kain kelola volatilitas tetap untung

taktik push berjenjang skema 3 2 1 barista kafe cuan 82 juta

manajemen dana anti rugi penjahit jas modal kecil untung besar

pola simbol berbaris petani padi ciptakan combo wild raksasa

kondektur bus uji frekuensi scatter akurat wd 135 juta

trik tumpuk wild pola sisir vertikal tukang cukur bonus berantai

sinkronisasi jari dan rtp teknisi lift profit tetap melejit

deteksi akurat server rungkad penjaga toko anti boncos total

kombinasi jam hoki dan pola khusus pedagang buah anti zonk x1000

mahasiswi desain mode pola putaran bintang paling gacor auto maxwin

penjual hewan trik scatter emas jitu cuan 450 juta sekejap

ahli geologi temukan urutan permata jackpot 85 juta kaya mendadak

seniman tato pahami ritme jarum pola putaran cepat maxwin tanpa batas

nelayan malam pola penyebaran hitam viral waktu hoki terbongkar

admin medsos filter real time analisis akurat rtp live tembus x500

strategi sultan agen properti fitur spin turbo cuan cepat anti rugi

petugas keamanan pola anti rungkad saat server padat wd aman

manajemen risiko saldo besar sopir truk logistik sebelum pecah maxwin

konsultan pajak pola penggandaan profit tanpa limit cuan fantastis

akuntan publik deteksi akurat waktu terbaik free spin auto sultan

buruh pabrik lacak mesin panas jam hoki terbaru pola spin jebol maxwin

karyawan bank uji skema kredit cepat kuasai fitur beli putaran anti zonk

juru masak deteksi bumbu rahasia kombinasi bet anti zonk hadiah x500

pedagang pulsa cadangkan saldo dana mini recovery anti boncos total

teknisi listrik trik petir x500 anti rungkad bawa pulang maxwin besar

pekerja konstruksi fondasi step up bet anti ambruk jackpot beruntun

penjual tanaman hias siraman interval timing spin tumbuh jackpot ratusan juta

nelayan pagi strategi ikan hoki anti rungkad bawa pulang 150 juta

cleaning service reset modal cerdas saat multiplier mandek wd cepat

juru pijat refleksi pola putaran cerdas x1000 anti rungkad terbaru

strategi jam hoki terbaik penjaga kolam ikan cuan 120 juta sekejap

penulis novel gunakan plot twist analisis pola terbaru pasti untung

guru les musik skema nada 3 5 7 pola push bertahap tingkat pengembalian 99

pedagang kopi keliling pola putaran cerdas untung 80 juta seminggu

montir mobil uji sprint spin 15 menit cetak big win cuan 90 juta

reset modal cerdas sapu bersih cleaning service wd cepat

penjaga toko buku uraikan indeks simbol free spin naikkan untung 50 juta

teknisi drone pola stabil bet terbang rendah pecah maxwin 800 juta

desainer grafis grid tempo pola turbo pause jaga volatilitas cuan x1000

penjual emas strategi sultan kombinasi spin cerdas anti boncos total

tukang sayur pola 3 baris wild emas modal 50 ribu langsung sultan

koki restoran deteksi bumbu rahasia kombinasi bet anti zonk 400 juta

pedagang asongan trik putaran maut 9 jitu scatter emas nembak

petugas pemadam kebakaran deteksi server panas pecah jackpot 750 juta

sopir taksi online buktikan cuan besar pola simbol khusus biru jaminan wd

tukang kebun raup ratusan juta analisis pola anti rungkad auto sultan

pegawai negeri ubah nasib trik buy spin cerdas perkalian x1000 berkali kali

pemuda desa buktikan pola 7 baris wild biru raup 950 juta tidak masuk akal

karyawan swasta 650 juta pola lonceng emas mahjong ways 2 scatter hijau

ibu rumah tangga x1000 sweet bonanza analisis maxwin

mahasiswa 888 juta pola bintang jatuh wild emas starlight princess

pemain medan pola batu petir gates of olympus jackpot 15 miliar

tukang ojek waktu emas scatter 5 baris wild west gold

pebisnis 788 juta pola keberuntungan game dewi fortuna x500

sopir ojol rahasia mahjong ways 1 spin otomatis

tukang sayur pola simbol khusus sugar rush cuan 90 juta

fotografer freelance shutter pace vs rtp gates of olympus wd konsisten

penata rias layer wild starlight princess bonus berantai auto jackpot

operator pabrik shift malam cooldown 7 10 profit maksimal

pedagang ikan kelola gelombang multiplier tarik profit aman anti boncos

petugas keamanan cek area gelap pola anti rungkad wd terjamin

karyawan toko pola 4 simbol merah kemenangan puncak bocoran resmi

pemain bali bongkar jam hoki wild emas ajaib auto sultan 999 juta

mahasiswa kedokteran taktik scatter emas kombo liar cuan 180 juta

ibu rumah tangga kaya raya pola ikan hoki scatter hijau terbukti akurat viral

pemuda desa mengubah nasib kisah bayaran x100 modal receh cuan maksimal

pemain jakarta berhasil trik spin turbo kemenangan puncak 1 miliar

pedagang ikan gelombang multiplier profit mahjong ways sebelum drop

auto sultan strategi gol juventus 750 juta trik ampuh

cuan mendadak pola kemenangan roma 650 juta tukang kopi fenomenal

starlight princess pola bet kecil wd trik bintang x200 beruntun

stop rungkad rtp live habanero terbaik pola putaran otomatis

mahjong ways 3 pola scatter hitam bocor analisis maxwin 777 juta

wild west gold jackpot miliar slow spin 3 baris emas kaya mendadak

gates of olympus pola batu petir x500 tersembunyi mahasiswa maxwin

aztec gems pola quick spin cuan 100 juta tanpa rungkad anti buntung

koi gate fenomena wild gold trik manajemen modal mini jackpot 95 juta

sweet bonanza pola permen bergaris mega jackpot jam hoki buy spin

starlight princess wild emas berantai gamer profesional cuan 170 juta

mahjong ways 2 kunci utama wd trik spin santai pegawai minimarket

bukan isapan jempol rtp live pragmatic play malam ini pola bet efektif

the dog house megaways maxwin instan sopir ojol ubah nasib

gates of olympus pola petir merah terbukti akurat jam gacor jitu

wild west gold scatter biru viral bet naik turun cuan 60 juta

sweet bonanza pola permen manis x500 anti rungkad ibu beli mobil

mahjong ways 1 rahasia kuno pola spin manual jebol jackpot

starlight princess petir bintang x100 tiap jam pola putaran cerdas

aztec bonanza cuan maksimal taruhan minimalis pekerja pabrik 280 juta

koi gate trik simbol hoki tercepat pola spin turbo 15 kali auto jackpot

klaim jackpot joker jewels malam ini trik jam hoki mahasiswa cuan x100

tukang cukur teknik spin halus mahjong ways anti boncos

terapis pijat pola bet mahjong ways mengalirkan jackpot

pilot drone atur batas rugi mahjong ways aman

arsitek metode buy free spin mahjong ways 2 stabil modal

kasir baca pola simbol mahjong ways turbo spin

resepsionis transisi spin mahjong ways 4 manual ke auto

programmer kode pola binary ritme bet mahjong ways 3

pustakawan pilih jam hoki mahjong ways royal

sales timing tarik dana mahjong ways sebelum drop

montir kapal selam batas maksimal putaran mahjong ways 1

mahjong ways 2 pola wild berantai tukang ojek mega jackpot

starlight princess anti rungkad petir bintang x1000 wd pasti

stop boncos wild west gold buy spin cerdas karyawan cuan 90 juta

maxwin pengali x1000 sweet bonanza terbaru

waktu emas wild west gold scatter 5 baris

pola sayap kupu kupu mahjong ways 3 wd pasti

strategi bet stabil gerbang ikan koi rtp 99

pola bintang jatuh princess starlight 888 juta

trik putaran turbo permen manis cuan x500

petir biru x500 olympus waktu gacor terkini

pola sinar bulan putri bintang jackpot instan

jam keberuntungan harta karun aztec 400 juta

pola 4 simbol merah gerbang kaca terbaru

jackpot 999 juta gold bonanza spin cerdas

strategi naga hitam raja kerbau scatter wild

pola mekanik emas hoki nexus untung besar

maxwin simbol biru emas koboi liar terjitu

analisis rtp langsung jam gacor slot pragmatic

koi gate viral pola ikan tersembunyi pemuda desa maxwin 180 juta

aztec gems maxwin trik spin manual 5 detik jackpot 70 juta

naga emas mahjong ways 3 pola bet kecil cuan miliar

joker jewels anti zonk strategi bet minimalis menang 99 persen

sweet bonanza xmas pola scatter kombo ibu rumah tangga 200 juta

gates of gatot kaca pecah analisis jam hoki sopir taksi x500

the dog house mega jackpot pola spin turbo pelajar sma 110 juta

mahjong ways scatter kombo gila teknik wild emas 420 juta

tercepat pola putaran maut starlight princess x500 nonstop

wild west gold gacor malam ini scatter emas anti rungkad sultan

koi gate pola naga biru terbongkar rtp 98 persen anti boncos

kisah pedagang sayur maxwin 150 juta pola bet stabil aztec bonanza

mahjong ways 2 pola naga hitam viral jackpot 600 juta otomatis

petir biru x1000 meledak jam gacor terbaru gates of olympus

sweet bonanza rahasia multiplier emas waktu hoki auto sultan

starlight princess anti rungkad rtp live 98 pola gacor

aztec gems trik bet minimalis jackpot 90 juta

rahasia sultan trik spin cepat the dog house maxwin

analisis pg soft pola spin cerdas mahjong ways 3 jackpot

kisah viral karyawan toko cuan 75 juta pola habanero anti rugi

panduan rtp slot pyramid bonanza kemenangan 99 persen

power of thor megaways trik gelegar x500 pola profesional

modal receh cuan maksimal pola great rhino megaways hoki

analisis jam hoki pragmatic pola spin normal jackpot

pola scatter hitam gates of olympus viral waktu hoki zeus

rahasia tersembunyi joker jewels trik keuntungan 50 juta

bocor tuntas analisis persentase menang sweet bonanza xmas

pola rahasia mahjong ways 1 sopir ojol cuan miliaran spin otomatis

jebol jackpot ratusan juta pola scatter merah wild west gold

strategi sultan trik spin turbo gems bonanza

pola gajah wild biru great rhino kaya mendadak

panduan rtp live aztec gems trik anti rungkand

bocoran pola scatter dog house anti boncos

trik buy feature buffalo king megaways x500

pola wild komplit madame destiny megaways maxwin

strategi anti gagal sugar rush tercepat wd

jam gacor poseidon megaways perkalian akurat

pola scatter koin money train 3 cuan menggila

taktik pola scarab emas legacy of dead receh untung

strategi putaran maut wild kraken release the kraken

Suara Cilok Scatter

Jam Hoki Petani Kopi

Gerakan Kipas Sate

RTP Wild West Gold

Teknik Tambal Ban

Prediksi Real Madrid

Manchester City vs Bournemouth

Barcelona vs Elche

Arsenal vs Burnley

Man United vs Forest

The Dog House Megaways Viral

Psikologi Warna Candy Bonanza

Mitos vs Fakta Justice League

Trik Skip Intro Playboy Gold

Moon Princess 1000 Cetak Rekor

Pola Triple Hot Hot Fruit

Zeus Howling Thunder CQ9

Pola Efisien Wild Safari

Strategi Ritme Dog House

Mekanik Rahasia Candy Bonanza

Prediksi Liverpool vs Aston Villa

Derby London Chelsea vs Spurs

Taktik Atletico vs Sevilla

Expected Goals Haaland

Analisis 15 Menit Terakhir

Analisis Mahjong Ways 3

Pola Ngantuk Mahjong Ways

Ritual Kucing Hitam

Taktik Rahasia RTP

Panduan Tukang Parkir

Pep Guardiola City

Arsenal vs Burnley

Tottenham vs Chelsea

Derby London Chelsea Spurs

Trik Menang Pragmatic

Analisis Data Akurat Mahjong Ways

Pola Ngantuk Satpam Mahjong Ways

Ritual Kucing Hitam Mahjong Wins

Taktik Rahasia Pola RTP Jember

Panduan Spin Turbo Tukang Parkir

Sistem Xavi Anti Kebobolan Barca

Kontroversi Kartu Merah Derby London

Filosofi Sepak Bola Modern London

Prediksi Liverpool vs Aston Villa

Statistik Clean Sheet Barcelona Elche

Mode Hemat Data Scatter

Filosofi Ngopi Hitam Pro

Pola Spin Tukang Ojek

Pola Scatter Koi Gate

Taktik Cuci Piring Spin

Misteri Anfield Liverpool

Arsenal vs Burnley 22 Menit

Pelatih Tertekan Ten Hag

Ketergantungan Gol Madrid

Tottenham vs Chelsea Modern