Gera hugvísindi gagn?

[cs_text id=”” class=”” style=”” text_align=”none”]
Við sem leggjum stund á hugvísindi erum almennt ekki upptekin við að svara  spurningunni um gagnsemi þeirra og virðumst oft í raun forðast hana. Hugvísindi, eða hluti þeirra (í mínu tilfelli heimspeki og fornfræði), voru okkar val og við höldum áfram að leggja stund á hugvísindi af áhuga – einfaldlega vegna þess að við brennum fyrir því sem við gerum og teljum væntanlega flest að það sé okkur sjálfum fyrir bestu.
Spurningin um gagn hugvísinda snýr hins vegar ekki bara að því af hverju við hvert og eitt leggjum stund á hugvísindi heldur að því hvaða gagn hugvísindin gera fyrir samfélagið. Hugvísindi eru að mestu leyti fjármögnuð af skatttekjum og það er eðlilegt að spurt sé um gagnsemi þeirra. En spurningin er oft sett fram á einfeldningslegan hátt þar sem efnahagslegur ávinningur er í fyrirrúmi en það eru margar aðrar tegundir af gagnsemi sem eru jafnvel mikilvægari en hinn efnahagslegi.[1]

Hugvísindin þurfa að hafa svar við spurninginni um til hvers þau eru, um hvaða gagn þau gera, en til þess þarf að skilja betur og skilgreina hvers konar spurning þetta er.
Hugvísindin þurfa að hafa svar við spurninginni um til hvers þau eru, um hvaða gagn þau gera, en til þess þarf að skilja betur og skilgreina hvers konar spurning þetta er. Okkur ber engin skylda til að gangast undir skilgreiningar annarra á gagnsemi.[2] Ég vel orðið „gagn“ sem almennt hugtak til að ramma umræðuna inn en það mætti eins spyrja um „gildi“ hugvísinda eða „árangur“ af því að stunda hugvísindi. Þegar upp er staðið snýst spurningin um réttlætingu. Stefan Collini, prófessor í hugmyndasögu og enskum bókmenntum við háskólann í Cambridge, helgar hugvísindum einn kafla í bók sinni What are Universities for?[3] Lokaorðin eru: „In trying to ‘justify’ the humanities, as in trying to live a life, what may turn out to matter most is holding one’s nerve.“ („Það sem gæti reynst best þegar við reynum að ‘réttlæta’ hugvísindin, eins og þegar við reynum að lifa lífinu, er að fara ekki á taugum.“; bls. 85) Besta aðferðin er að sýna hvað við gerum og segja: „Er þetta ekki flott?“ (bls. 84) Að mati Collinis eru hugvísindin að mörgu leyti sérstök. Niðurstöður hugvísinda eru t.d. almennt ekki eins skýrar og afgerandi og niðurstöður í öðrum greinum. Niðurstaða, hvort sem hún er birt í grein, bók eða á annan hátt, er sjaldan meira en framvinduskýrsla og höfundurinn er oft sjálfur fyrstur til að gagnrýna eigin niðurstöður og þoka umræðunni áfram (bls. 66). Platon, sem stofnaði Akademíuna – fyrstu „háskólastofnun“ vesturlanda -, er gott dæmi um þetta. Helsta framlag hans til sögu heimspekinnar er frummyndakenningin (sem hann leggur skýrast fram í Fædoni og Ríkinu) en hann var sjálfur fyrsti gagnrýnandi hennar (t.d. í Parmenídesi og Sófistanum).

Hugvísindi eru ekki þess eðlis að við komumst nokkurn tíma að endanlegri niðurstöðu um frummyndakenningu Platons eða um Njálu eða hvers eðlis réttlætið er, til að nefna dæmi af handahófi. Ástæðan er sú, að mati Collinis, að hugvísindin hafa ekki þekkingu sem markmið heldur skilning
Þetta einkenni hugvísinda getur vafist fyrir fólki sem skilur ekki hvernig er hægt að rannsaka og skrifa endalaust um sömu fyrirbærin án þess að komast að niðurstöðu. Við komumst ekki einu sinni að niðurstöðu um aðferðir hvað þá annað. Klárast þetta aldrei? Svarið er einfaldlega „nei“. Hugvísindi eru ekki þess eðlis að við komumst nokkurn tíma að endanlegri niðurstöðu um frummyndakenningu Platons eða um Njálu eða hvers eðlis réttlætið er, til að nefna dæmi af handahófi. Ástæðan er sú, að mati Collinis, að hugvísindin hafa ekki þekkingu sem markmið heldur skilning (sjá t.d. bls. 77 þar sem hann leikur sér ábyrgðarlaust með jöfnur: hugvísindi eru ekki „hæfni + upplýsingar = þekking“ heldur „reynsla + íhugun = skilningur“). Skilningur er alltaf háður samhengi og samhengi okkar sem skiljum breytist stöðugt. Við getum ekki skilið Njálu í dag á sama hátt og fólk gerði um miðja 20. öld eða fyrr. Þess vegna er Njála alltaf ný. Það sem við lærum í hugvísindum er að nota reynslu okkar og þroska hana. Við lærum að velta fyrir okkur, íhuga (með alls kyns kenningar, tæki og tól okkur til aðstoðar), það sem hugur okkar beinist að. Með þessu móti öðlumst við skilning. Þessi skilningur er oft á viðfangsefnum sem eru í eðli sínu mjög flókin. Það er erfitt að afmarka þau og skilgreina, það liggur ekki fyrir hvaða aðferðir duga best til að vinna með þau. Þess vegna er þjálfun í hugvísindum svo mikils virði. Við lærum að takast á við óreiðuna sem mætir okkur í heiminum, í lífinu. Þess vegna er tilraun til að réttlæta hugvísindi (sem heita á flestum öðrum tungumálum „mannvísindi“) sambærileg við að réttlæta lífið sjálft. Við gerum það með því að sýna hvað við getum.

Margar aðrar tilraunir hafa verið gerðar til að greina gagn og gildi hugvísinda á undanförnum árum og á Hugvísindasviði Háskóla Íslands höfum við nú ákveðið að taka fyrirbærið gagn til umræðu og skoða hversu gagnleg íslensk hugvísindi eru. Umræðan verður sem mest opin og á þessum síðum munum við næstu vikur og mánuði birta pistla sem fjalla um eðli og gagn hugvísinda.[line][1] Belfiore, Eleonora. (2015). ‘Impact’, ‘value’ and ‘bad economics’: Making sense of the problem of value in the arts and humanities. Arts & Humanities in Higher Education, 14(1), 95-110.

[2] Small, Helen. (2013). The Value of the Humanities. Oxford: Oxford University Press: 21-22.

[3] Collini, Stefan. (2012). What Are Universities For? London: Penguin Books.[/cs_text]

Um höfundinn
Eiríkur Smári Sigurðarson

Eiríkur Smári Sigurðarson

Eiríkur Smári Sigurðarson er rannsóknarstjóri á Hugvísindasviði Háskóla Íslands. Hann kennir forngrísku og heimspeki við Háskóla Íslands og Menntaskólann í Reykjavík. Sjá nánar

[cs_text id=”” class=”” style=”” text_align=”none”][fblike][/cs_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3