„Ég líka grét í hvert einasta skipti sem ég hlustaði á þetta“

Í Kynvillta bókmenntahorninu er skrifað um hinsegin bókmenntir og hinseginleikann í bókmenntum — við lesum á skjön, skyggnumst út fyrir síðurnar og skoðum það sem býr á milli línanna. Umsjón: Ásta Kristín Benediktsdóttir, lektor við Íslensku- og menningardeild: akb@hi.is.  


Hulda Kristín Hauksdóttir, BA í almennri bókmenntafræði, ræddi við Evu Rún Snorradóttur um sviðsverkið Góða ferð inn í gömul sár.

Fór óvart á mis við þennan hluta sögunnar

Á dögunum var sett upp í Borgarleikhúsinu heimilda- og þátttökuverkið Góða ferð inn í gömul sár eftir Evu Rún Snorradóttur. Sýningin fjallaði um HIV-faraldurinn á Íslandi og fékk mikla athygli þrátt fyrir stuttan sýningartíma. Ég heyrði í Evu Rún og fékk að taka við hana stutt viðtal um sýninguna. Við byrjuðum á byrjuninni: Hvaðan spratt hugmyndin að skrifa um HIV á Íslandi?

„Hugmyndin um að skrifa um HIV á Íslandi spratt eftir að ég sá pláguþáttinn í seríunni Svona fólk sem Hrafnhildur Gunnarsdóttir gerði. Ég var á frumsýningu í Bíó Paradís og þar var pallborð með aðstandendum þáttarins eftir á og þetta var svo ótrúlega sterkt móment, fólk var bara grátandi þarna og ég upplifði bara: hérna er verið að opna fyrir eitthvað nýtt.“

Eva Rún er sjálf lesbía og segist hafa alltaf haldið að hún væri vel að sér í sögu hinsegin fólks en á þessu augnabliki hafi hún uppgötvað að óvart hafi hún farið á mis við þennan hluta sögunnar að miklu leyti. Við þessa uppgötvun fann hún fyrir sterkri löngun til að læra allt um þetta, lesa allt, hlusta á þessar sögur og taka þátt í að koma þeim áfram, því þessar sögur þarf að segja:

„Auðvitað hafði ég heyrt um HIV-faraldurinn, ég var barn og man eftir þessu að takmörkuðu leyti en ég hafði ekki þekkingu á því hversu gífurlega áhrifamikið þetta var. En allt í einu skildi ég allt rosalega vel, af hverju það er svona mikið bil milli kynslóða hinsegin fólks vegna bara skilningsskorts; hvernig eiga þau að skilja okkur ef við skiljum þau ekki,“ segir Eva. „Þess vegna fannst mér svo mikilvægt að hafa inni í þessu verki eitthvert kynslóðasamtal, fortíðina og samtímann í verkinu.“

Undirbjó sig í marga mánuði fyrir viðtölin

Eva Rún Snorradóttir. Ljósmyndari: Sigurjón Ragnar

Næst ræðum við um það hvernig hún nálgaðist efnið. Eva segist mjög oft fá innblástur frá fræðigreinum en í þetta skiptið hafi það ekki verið svo: „Þarna var það bara efniviðurinn, ég fór bara á tímarit.is og beinlínis gúglaði HIV, alnæmi endalaust og las allt sem ég komst yfir í íslenskum fjölmiðlum.“ Ásamt því að leita í íslenskar heimildir las hún mikið af erlendum bókum um efnið, horfði á kvikmyndir og reyndi eftir fremsta megni að öðlast einhvers konar heildarupplifun.

Þessi undirbúningur tók marga mánuði þar sem hún vildi vera vel undirbúin áður en hún fór að taka viðtölin sem heyrast í fyrri hluta leikritsins, hljóðupptökunni sem hlustað er á heima áður en leikhúsgestir leggja af stað. „Ég fór að gera svona skapandi æfingar fljótlega með rannsóknarvinnunni og lét verkið bara leiða mig. Það hefur alltaf reynst mjög vel,“ segir Eva.

Var næstum því búin að hætta við og gera hefðbundið verk

Verk Evu Rúnar eru oft frekar óhefðbundin og er Góða ferð inn í gömul sár engin undantekning. Ég vil forvitnast um hvort það hafi verið einhver sérstök ástæða eða kveikja sem hafi leitt hana þessa leið í sköpuninni. „Já,“ svarar Eva, „verkin mín hafa einhvern veginn bara alltaf verið óhefðbundin og ég held það komi bara því ég hef aldrei tekið þátt í þessari hefðbundnu uppfærslu á leiksýningu.“ Í þetta skiptið hafi hún þó á tímabili ætlað að skiljast við hugmyndina um að gera verkið að heimilda- og þátttökuverki. Það hafi þó ekki orðið úr því að breyta umgjörð verksins; henni fannst einfaldlega of mikilvæg þessi nánd sem þátttökuverkið skapar þar sem áhorfandanum er boðið að setja sig í ákveðnar stellingar og verður hluti af verkinu. „Það er bara reynsla mín af svona „immersive“ leikhúsi að það getur snert svo djúpt, auðvitað getur leiksýning á sviði gert það líka en á annan hátt.“

„Ég reyndi sem sagt að hætta við þessa upprunalegu hugmynd mína og skrifa einfaldlega leikrit. En það einhvern veginn bara gerðist ekki,“ heldur Eva áfram. „Mér fannst þetta verk alveg rosalega skýrt þurfa einveru áhorfenda, það kom mjög fljótt til mín, þetta er verk þar sem maður þarf að reyna að tengja inn á upplifanir fólks það mikið að fólk þurfi bara að vera eitt.“

Út frá þessu mótaði Eva svo form Góða ferð inn í gömul sár. Einveran skipti gríðarlegu máli til þess að skapa öruggt rými fyrir fólk að heyra hina erfiðu sögu sem fyrri hluti verksins byggir á og birtist í viðtölum við aðstandendur homma sem dóu úr alnæmi og fólk sem var viðloðandi réttindabaráttu eða umsjón með HIV-smituðum. Viðtölin sem Eva tók urðu beinn hluti af verkinu og það varð þannig hálf-skáldað og hálf-raunverulegt: „stundum tekur maður viðtöl til þess að gera eitthvað meira með efnið en það var bara svo mikið synd að fara að skrifa upp þessi viðtöl, þau urðu bara að heyrast.“

Í verkum sínum leikur Eva sér oft með að má út mörk milli hins skáldaða og raunverulega og í Góða ferð inn í gömul sár birtist þessi leikur til að mynda í sögumönnunum í hljóðverkinu. Þeir gegna hlutverki ímyndaðra látinna homma og tala oft beint til hlustenda. Með sögumönnunum skapast tenging milli heima hlustenda og HIV-smitaðra homma, hlustandinn hleypir sögunum heim til sín og skapar minningar um upplifunina í sínu eigin rými. Evu fannst þó ekki vera hægt að ljúka verkinu þannig að manneskjan væri ein: „það varð eitthvað að taka við, það varð eitthvað að taka utanum hana.“ Út frá þessu varð seinni hluti verksins til, samkoma þar sem öll kæmu inn með minningarnar úr hljóðverkinu og sama erfiða bakgrunninn. Í seinni hluta verksins yrði að draga verkið alveg inn í nútímann, þar myndi birtast hinsegin fólk sem yrði fyrir sams konar fordómum og hommar í alnæmisfaraldrinum.

Verkið varð einn mesti skóli hennar á ferlinum

Ljóst má vera að efni verksins er gríðarlega átakanlegt og því getur ekki hafa verið auðvelt að vinna með það. Eva staðfestir þetta og rifjar upp ferlið: „Ég líka grét í hvert einasta skipti sem ég hlustaði á þetta, sem var náttúrulega alveg brjálæðislega oft, og mér fannst ég alltaf upplifa eitthvað nýtt.“ Tvisvar í ferlinu þurfti hún að taka sér langar pásur vegna þyngdar efnisins. Það að vinna beint með harm fólks sem enn þá er á lífi hafi tekið mikið á: „En það kom mér strax mjög skemmtilega á óvart hvað allir voru rosalega þakklátir yfir því að ég væri að gera þetta, því ég var komin með svona komplex að ég væri nú ung lesbía sem hefði ekki upplifað þessa tíma og hvað væri ég að segja í þessari sögu.“ Hún hafi lagt gríðarlega áherslu á að nálgast efnið af virðingu, áhuga og samkennd.

Seinni hluti verksins var unnin mjög ólíkt því sem Eva gerir venjulega. Hún segist hafa þurft að sleppa takinu, leyfa verkinu að leiða sig áfram og gefa flytjendum rými til þess að skapa atriðin með sér. „Það að fá að kynnast þeim og fá að búa þetta til með þeim hefur verið bara einn mesti skólinn á mínum ferli,“ segir Eva. „Til dæmis er ég búin að vera að gera svona „immersive“ leikhús frá því 2008 og ég hafði aldrei áður skrifað aðgengislýsingu. Það er bara algjörlega fáránlegt og til skammar en það þýðir ekkert nema bara að læra af því. Og allt svona hvernig er talað um þetta, það þarf að passa sig að tala um alnæmisfaraldurinn og svo þarf líka að passa sig hvernig maður talar um fornöfn og kynjun á fólkinu sem er að taka þátt.“

Vildi skapa hinsegin sviðsverk um hinsegin málefni

„Ég lít svo á að það hafi verið mjög mikill innblástur fyrir mig að vera hinsegin. Það er mjög stór þáttur í því að ég fór að vera sviðslistakona. Þá fattar maður og sér að allt er handrit: okkar heterónorm, neyslumenningin, afþreying, bara hversdagurinn okkar; hvernig við eigum að haga okkur, hvernig samskipti eiga að vera, um hvað við eigum að láta okkur dreyma, hvað við eigum að vona,“ segir Eva Rún. Þetta handrit verði svo skýrt þegar fólk upplifi að það passi ekki inn í það. Hugmyndin um að vinna með óskýr mörk hafi fæðst út frá þessu.

„Mér finnst alltaf rosalega sterkt að búa til eitthvað, setja saman hluti þar sem einhvers staðar er eitthvað óljóst, einhvers konar rof.“ Með því að skapa eitthvað með óskýrum mörkum er hægt að fá áhorfendur til þess að setja sjálfir spurningamerki við forsendur hlutanna, rétt eins og hinsegin fólk gerir við hið normatífa handrit að lífinu. Í seinni hluta verksins hafi hún leikið með mörkin í rýminu: „Ég tala um þetta sem svona samkomusal, samkomurými, og þú veist þetta er tímabundinn klúbbur, sem er samt einhvern veginn ekki klúbbur heldur er þetta sýning. Hvað er þetta? Það er óljóst.“ Með þessum óljósu mörkum leitast Eva við að undirstrika hinseginleikann sem umvefur verkið í heild; hún fjallar um hinsegin efnið á hinsegin hátt.

Hulda Kristín Hauksdóttir, BA í almennri bókmenntafræði.

Mix Parlay


yakin jp

yakin jp

yakin jp

rtp yakinjp

yakinjp

Togel Online Resmi

pola ritme turbo stop go rahasia sopir angkot cuan 95 juta

strategi kode kuno petugas arsip bongkar rahasia 120 juta otomatis

karyawan minimarket temukan jam hoki pola tap cepat saldo meledak

trik tahan putar penjual mainan cuan 78 juta tanpa boncos

analisis frekuensi wild tukang fotokopi berbuah jackpot ratusan juta

timing free spin anti rungkad kunci kemenangan maksimal

pola step bet mikro desainer interior jaga profit stabil 65 juta

strategi gacor juru parkir manfaatkan jam sepi raih big win

ahli kopi reset modal cerdas saat multiplier drop wd pasti

kombinasi bet anti zonk pelayan restoran menu kombo hasilkan 110 juta

deteksi server hoki montir ac bawa pulang maxwin sebelum siang

ritme putaran beruntun guru ngaji pecahkan jackpot x500

pola turbo jeda pedagang kain kelola volatilitas tetap untung

taktik push berjenjang skema 3 2 1 barista kafe cuan 82 juta

manajemen dana anti rugi penjahit jas modal kecil untung besar

pola simbol berbaris petani padi ciptakan combo wild raksasa

kondektur bus uji frekuensi scatter akurat wd 135 juta

trik tumpuk wild pola sisir vertikal tukang cukur bonus berantai

sinkronisasi jari dan rtp teknisi lift profit tetap melejit

deteksi akurat server rungkad penjaga toko anti boncos total

kombinasi jam hoki dan pola khusus pedagang buah anti zonk x1000

mahasiswi desain mode pola putaran bintang paling gacor auto maxwin

penjual hewan trik scatter emas jitu cuan 450 juta sekejap

ahli geologi temukan urutan permata jackpot 85 juta kaya mendadak

seniman tato pahami ritme jarum pola putaran cepat maxwin tanpa batas

nelayan malam pola penyebaran hitam viral waktu hoki terbongkar

admin medsos filter real time analisis akurat rtp live tembus x500

strategi sultan agen properti fitur spin turbo cuan cepat anti rugi

petugas keamanan pola anti rungkad saat server padat wd aman

manajemen risiko saldo besar sopir truk logistik sebelum pecah maxwin

konsultan pajak pola penggandaan profit tanpa limit cuan fantastis

akuntan publik deteksi akurat waktu terbaik free spin auto sultan

buruh pabrik lacak mesin panas jam hoki terbaru pola spin jebol maxwin

karyawan bank uji skema kredit cepat kuasai fitur beli putaran anti zonk

juru masak deteksi bumbu rahasia kombinasi bet anti zonk hadiah x500

pedagang pulsa cadangkan saldo dana mini recovery anti boncos total

teknisi listrik trik petir x500 anti rungkad bawa pulang maxwin besar

pekerja konstruksi fondasi step up bet anti ambruk jackpot beruntun

penjual tanaman hias siraman interval timing spin tumbuh jackpot ratusan juta

nelayan pagi strategi ikan hoki anti rungkad bawa pulang 150 juta

cleaning service reset modal cerdas saat multiplier mandek wd cepat

juru pijat refleksi pola putaran cerdas x1000 anti rungkad terbaru

strategi jam hoki terbaik penjaga kolam ikan cuan 120 juta sekejap

penulis novel gunakan plot twist analisis pola terbaru pasti untung

guru les musik skema nada 3 5 7 pola push bertahap tingkat pengembalian 99

pedagang kopi keliling pola putaran cerdas untung 80 juta seminggu

montir mobil uji sprint spin 15 menit cetak big win cuan 90 juta

reset modal cerdas sapu bersih cleaning service wd cepat

penjaga toko buku uraikan indeks simbol free spin naikkan untung 50 juta

teknisi drone pola stabil bet terbang rendah pecah maxwin 800 juta

desainer grafis grid tempo pola turbo pause jaga volatilitas cuan x1000

penjual emas strategi sultan kombinasi spin cerdas anti boncos total

tukang sayur pola 3 baris wild emas modal 50 ribu langsung sultan

koki restoran deteksi bumbu rahasia kombinasi bet anti zonk 400 juta

pedagang asongan trik putaran maut 9 jitu scatter emas nembak

petugas pemadam kebakaran deteksi server panas pecah jackpot 750 juta

sopir taksi online buktikan cuan besar pola simbol khusus biru jaminan wd

tukang kebun raup ratusan juta analisis pola anti rungkad auto sultan

pegawai negeri ubah nasib trik buy spin cerdas perkalian x1000 berkali kali

pemuda desa buktikan pola 7 baris wild biru raup 950 juta tidak masuk akal

karyawan swasta 650 juta pola lonceng emas mahjong ways 2 scatter hijau

ibu rumah tangga x1000 sweet bonanza analisis maxwin

mahasiswa 888 juta pola bintang jatuh wild emas starlight princess

pemain medan pola batu petir gates of olympus jackpot 15 miliar

tukang ojek waktu emas scatter 5 baris wild west gold

pebisnis 788 juta pola keberuntungan game dewi fortuna x500

sopir ojol rahasia mahjong ways 1 spin otomatis

tukang sayur pola simbol khusus sugar rush cuan 90 juta

fotografer freelance shutter pace vs rtp gates of olympus wd konsisten

penata rias layer wild starlight princess bonus berantai auto jackpot

operator pabrik shift malam cooldown 7 10 profit maksimal

pedagang ikan kelola gelombang multiplier tarik profit aman anti boncos

petugas keamanan cek area gelap pola anti rungkad wd terjamin

karyawan toko pola 4 simbol merah kemenangan puncak bocoran resmi

pemain bali bongkar jam hoki wild emas ajaib auto sultan 999 juta

mahasiswa kedokteran taktik scatter emas kombo liar cuan 180 juta

ibu rumah tangga kaya raya pola ikan hoki scatter hijau terbukti akurat viral

pemuda desa mengubah nasib kisah bayaran x100 modal receh cuan maksimal

pemain jakarta berhasil trik spin turbo kemenangan puncak 1 miliar

pedagang ikan gelombang multiplier profit mahjong ways sebelum drop

auto sultan strategi gol juventus 750 juta trik ampuh

cuan mendadak pola kemenangan roma 650 juta tukang kopi fenomenal

starlight princess pola bet kecil wd trik bintang x200 beruntun

stop rungkad rtp live habanero terbaik pola putaran otomatis

mahjong ways 3 pola scatter hitam bocor analisis maxwin 777 juta

wild west gold jackpot miliar slow spin 3 baris emas kaya mendadak

gates of olympus pola batu petir x500 tersembunyi mahasiswa maxwin

aztec gems pola quick spin cuan 100 juta tanpa rungkad anti buntung

koi gate fenomena wild gold trik manajemen modal mini jackpot 95 juta

sweet bonanza pola permen bergaris mega jackpot jam hoki buy spin

starlight princess wild emas berantai gamer profesional cuan 170 juta

mahjong ways 2 kunci utama wd trik spin santai pegawai minimarket

bukan isapan jempol rtp live pragmatic play malam ini pola bet efektif

the dog house megaways maxwin instan sopir ojol ubah nasib

gates of olympus pola petir merah terbukti akurat jam gacor jitu

wild west gold scatter biru viral bet naik turun cuan 60 juta

sweet bonanza pola permen manis x500 anti rungkad ibu beli mobil

mahjong ways 1 rahasia kuno pola spin manual jebol jackpot

starlight princess petir bintang x100 tiap jam pola putaran cerdas

aztec bonanza cuan maksimal taruhan minimalis pekerja pabrik 280 juta

koi gate trik simbol hoki tercepat pola spin turbo 15 kali auto jackpot

klaim jackpot joker jewels malam ini trik jam hoki mahasiswa cuan x100

tukang cukur teknik spin halus mahjong ways anti boncos

terapis pijat pola bet mahjong ways mengalirkan jackpot

pilot drone atur batas rugi mahjong ways aman

arsitek metode buy free spin mahjong ways 2 stabil modal

kasir baca pola simbol mahjong ways turbo spin

resepsionis transisi spin mahjong ways 4 manual ke auto

programmer kode pola binary ritme bet mahjong ways 3

pustakawan pilih jam hoki mahjong ways royal

sales timing tarik dana mahjong ways sebelum drop

montir kapal selam batas maksimal putaran mahjong ways 1

mahjong ways 2 pola wild berantai tukang ojek mega jackpot

starlight princess anti rungkad petir bintang x1000 wd pasti

stop boncos wild west gold buy spin cerdas karyawan cuan 90 juta

maxwin pengali x1000 sweet bonanza terbaru

waktu emas wild west gold scatter 5 baris

pola sayap kupu kupu mahjong ways 3 wd pasti

strategi bet stabil gerbang ikan koi rtp 99

pola bintang jatuh princess starlight 888 juta

trik putaran turbo permen manis cuan x500

petir biru x500 olympus waktu gacor terkini

pola sinar bulan putri bintang jackpot instan

jam keberuntungan harta karun aztec 400 juta

pola 4 simbol merah gerbang kaca terbaru

jackpot 999 juta gold bonanza spin cerdas

strategi naga hitam raja kerbau scatter wild

pola mekanik emas hoki nexus untung besar

maxwin simbol biru emas koboi liar terjitu

analisis rtp langsung jam gacor slot pragmatic

koi gate viral pola ikan tersembunyi pemuda desa maxwin 180 juta

aztec gems maxwin trik spin manual 5 detik jackpot 70 juta

naga emas mahjong ways 3 pola bet kecil cuan miliar

joker jewels anti zonk strategi bet minimalis menang 99 persen

sweet bonanza xmas pola scatter kombo ibu rumah tangga 200 juta

gates of gatot kaca pecah analisis jam hoki sopir taksi x500

the dog house mega jackpot pola spin turbo pelajar sma 110 juta

mahjong ways scatter kombo gila teknik wild emas 420 juta

tercepat pola putaran maut starlight princess x500 nonstop

wild west gold gacor malam ini scatter emas anti rungkad sultan

koi gate pola naga biru terbongkar rtp 98 persen anti boncos

kisah pedagang sayur maxwin 150 juta pola bet stabil aztec bonanza

mahjong ways 2 pola naga hitam viral jackpot 600 juta otomatis

petir biru x1000 meledak jam gacor terbaru gates of olympus

sweet bonanza rahasia multiplier emas waktu hoki auto sultan

starlight princess anti rungkad rtp live 98 pola gacor

aztec gems trik bet minimalis jackpot 90 juta

rahasia sultan trik spin cepat the dog house maxwin

analisis pg soft pola spin cerdas mahjong ways 3 jackpot

kisah viral karyawan toko cuan 75 juta pola habanero anti rugi

panduan rtp slot pyramid bonanza kemenangan 99 persen

power of thor megaways trik gelegar x500 pola profesional

modal receh cuan maksimal pola great rhino megaways hoki

analisis jam hoki pragmatic pola spin normal jackpot

pola scatter hitam gates of olympus viral waktu hoki zeus

rahasia tersembunyi joker jewels trik keuntungan 50 juta

bocor tuntas analisis persentase menang sweet bonanza xmas

pola rahasia mahjong ways 1 sopir ojol cuan miliaran spin otomatis

jebol jackpot ratusan juta pola scatter merah wild west gold

strategi sultan trik spin turbo gems bonanza

pola gajah wild biru great rhino kaya mendadak

panduan rtp live aztec gems trik anti rungkand

bocoran pola scatter dog house anti boncos

trik buy feature buffalo king megaways x500

pola wild komplit madame destiny megaways maxwin

strategi anti gagal sugar rush tercepat wd

jam gacor poseidon megaways perkalian akurat

pola scatter koin money train 3 cuan menggila

taktik pola scarab emas legacy of dead receh untung

strategi putaran maut wild kraken release the kraken

Suara Cilok Scatter

Jam Hoki Petani Kopi

Gerakan Kipas Sate

RTP Wild West Gold

Teknik Tambal Ban

Prediksi Real Madrid

Manchester City vs Bournemouth

Barcelona vs Elche

Arsenal vs Burnley

Man United vs Forest

The Dog House Megaways Viral

Psikologi Warna Candy Bonanza

Mitos vs Fakta Justice League

Trik Skip Intro Playboy Gold

Moon Princess 1000 Cetak Rekor

Pola Triple Hot Hot Fruit

Zeus Howling Thunder CQ9

Pola Efisien Wild Safari

Strategi Ritme Dog House

Mekanik Rahasia Candy Bonanza

Prediksi Liverpool vs Aston Villa

Derby London Chelsea vs Spurs

Taktik Atletico vs Sevilla

Expected Goals Haaland

Analisis 15 Menit Terakhir

Analisis Mahjong Ways 3

Pola Ngantuk Mahjong Ways

Ritual Kucing Hitam

Taktik Rahasia RTP

Panduan Tukang Parkir

Pep Guardiola City

Arsenal vs Burnley

Tottenham vs Chelsea

Derby London Chelsea Spurs

Trik Menang Pragmatic

Analisis Data Akurat Mahjong Ways

Pola Ngantuk Satpam Mahjong Ways

Ritual Kucing Hitam Mahjong Wins

Taktik Rahasia Pola RTP Jember

Panduan Spin Turbo Tukang Parkir

Sistem Xavi Anti Kebobolan Barca

Kontroversi Kartu Merah Derby London

Filosofi Sepak Bola Modern London

Prediksi Liverpool vs Aston Villa

Statistik Clean Sheet Barcelona Elche

Mode Hemat Data Scatter

Filosofi Ngopi Hitam Pro

Pola Spin Tukang Ojek

Pola Scatter Koi Gate

Taktik Cuci Piring Spin

Misteri Anfield Liverpool

Arsenal vs Burnley 22 Menit

Pelatih Tertekan Ten Hag

Ketergantungan Gol Madrid

Tottenham vs Chelsea Modern