[cs_text]Í gærmorgun bárust þær fréttir að Bíó Paradís hefði sagt upp öllu starfsfólki og kvikmyndahúsinu yrði lokað frá og með 1. maí. Þetta er reiðarslag og áfall, og ef svo fer sem horfir glatar Reykjavík einu af sínum helstu menningarlegu kennileitum, kvikmyndaáhugafólk tapar eftirlætis viðverustað, og íslensk kvikmyndamenning og kvikmyndagerð missa eina sína helstu aflstöð.

Bíó Paradís opnaði dyrnar haustið 2010 og tveimur árum síðar tók núverandi framkvæmdarstjóri þess, Hrönn Sveinsdóttir, við starfi sínu. Í húsnæðinu sem þarna var tekið í notkun á nýjan leik hafði fyrsta fjölsala kvikmyndahús Reykjavíkur starfað um áratugaskeið, hinn sögufrægi og óstýriláti Regnbogi. Bíó Paradís hefur alla tíð verið rekið af sjálfseignarstofnunni Heimili kvikmyndanna, en stofnfélagar þess voru fagfélög kvikmyndagerðarmanna, Alþjóðlega kvikmyndahátíðin Stockfish og Félag kvikmyndaunnenda. Það var ennfremur á fundum sem haldnir voru á vegum þess síðastnefnda skömmu eftir hrun sem hugmyndin um Bíó Paradís fæddist. En þannig hefur bíóið ávallt verið samstarfsvettvangur þeirra er koma að kvikmyndamálum í landinu. Þess utan hefur Bíó Paradís verið vettvangur fyrir allskonar starfsemi og viðburði og vegur þar kannski þyngst stuðningur þess við grasrótina í íslenskri kvikmyndagerð. Það er við Hverfisgötuna sem íslenskar myndir sem kunna að fara hljótt eru þó sýndar, og þangað liggur leið ungs kvikmyndagerðarfólks sem kemur að utan úr námi með flott útskriftarverkefni upp á arminn

Hnattræna kvikmyndin og framtíð íslenskrar kvikmyndagerðar

Hvar á samt að byrja þegar rætt er um mikilvægi þessa húss og þessarar starfsemi? Hægt væri auðvitað að minnast á öflugt samstarf bíósins við menntastofnanir í borginni, og þá rófið allt, rútur hafa reglulega keyrt niður Hverfisgötuna með leikskólabörn ýmist á leið á morgunsérsýningar í Bíó Paradís eða á viðburð á Alþjóðlegu barnakvikmyndahátiðinni sem þar hefur verið haldin lengi. Þá hefur Oddný Sen staðið fyrir kvikmyndafræðslu fyrir börn og unglinga um árabil og samstarf kvikmyndafræði Háskóla Íslands og Bíó Paradísar hefur verið farsælt. Það sem hér liggur undir er auðvitað ekki aðeins þjónustuhlutverk Bíó Paradísar við skóla og menntastofnanir heldur líka hitt, að í fyrsta skipti var stofnanalegt umhverfi til staðar um þróun kvikmyndakennslu og myndlæsis hjá ungu fólki. Með tilkomu samskiptamiðla og stafrænnar tækni hefur myndmiðlun af ýmsu tagi tekið stakkaskiptum. Ungt fólk er ekki aðeins neytendur heldur einnig framleiðendur myndefnis, og myndefnið sjálft hefur umbreyst í samskiptaform. Af þessum sökum hefur mikilvægi myndlesturs, kvikmyndarýni og ímyndatúlkunar aukist, og framlag Bíó Paradísar í þessu sambandi í senn gott veganesti út í snjallvædda veröld og skynsamleg leið til að hlúa að framtíð íslenskrar kvikmyndagerðar.

Kvöld í Bíó Paradís.
Kvöld í Bíó Paradís.

Framtíð íslenskrar kvikmyndagerðar? Jú, staða og þróttur kvikmyndagerðar tengist kvikmyndamenningu í landinu býsna órjúfanlegum böndum. Íslensk kvikmyndagerð stendur afskaplega vel um þessar mundir og raunar hefur gangurinn á nýju árþúsundi verið undraverður. Fleiri myndir eru gerðar en nokkru sinni, margar skrambi góðar og þær ferðast víðar en áður tíðkaðist. Engu að síður mótast íslensk kvikmyndamenning ekki af íslenskum kvikmyndum, þær eru einfaldlega of fáar til að hafa verulega áhrif, heldur af þeim erlendu kvikmyndum sem hér eru sýndar eða eru á boðstólnum með öðrum hætti.

Þegar litið er til helstu dreifingaraðila landsins, Senu og Sambíóana, og kvikmyndahúsanna sem þessi fyrirtæki reka, blasa sannindi bæði gömul og ný við: Hér búum við í ríki Hollywood. Horfa verður í því samhengi til breytinga sem átt hafa sér stað í bandarískri kvikmyndaframleiðslu á síðustu árum: færri myndir eru gerðar en mikið dýrari, margar svo fjárfrekar að þær þarf að sýna nánast í öllum kvikmyndahúsum veraldar til að afkoman verði ásættanleg. Kvikmyndir sem njóta þurfa vinsælda ekki bara í heimalandinu eða heimaheimsálfunni heldur alls staðar, myndir sem þurfa að tröllríða gjörólíkum menningarheimum og áhorfendahópum, eiga sér ekki langa sögu. Á það bendir bandaríski kvikmyndafræðingurinn David Bordwell og færir rök fyrir því að um nýja kvikmyndategund sé í raun að ræða, „hnattrænu kvikmyndina“. Um þessar kvikmyndir er allt gott að segja, en skapalónið að baki framleiðslu þeirra er hins vegar gjörólíkt því sem grundvallar kvikmyndagerð alls staðar annars staðar í heiminum. Heimsbíóið svokallaða samanstendur af blómlegri og öflugri kvikmyndagerð ólíkra þjóðlanda um víða veröld. Fjölbreytnin sem þar er að finna er undursamleg og þrótturinn sömuleiðis. Markaðsbíóinu er sinnt eins og áður segir af Senu og Sambíóunum, og Myndformi að auki, en við rekstrarlok Bíós Paradísar er nánast verið að skrúfa fyrir allt hitt, loka á heimsbíóið.

Á valdi veldisefnis

Til vibótar við aukna áherslu Hollywood á fjárfestingafrekt veldisefni (e. franchise) á borð við Star Wars myndir, Harry Potter myndir og Marvel myndir – sem og það hvernig þessar myndir, þegar þær koma í kvikmyndahús, taka yfir borgina (frumsýndar í kannski þremur til fjórum bíóum, og jafnvel hátt í fimmtíu sýningar á hverjum degi) – bætist sú staðreynd að aðgengi almennings að kvikmyndum hefur almennt stórminnkað á nýju árþúsundi, einkum síðasta áratug. Fortíðin í formi kvikmyndasögunnar er utan seilingar á máta sem ekki hefur í raun sést í þrjátíu ár, eða síðan á öndverðum níunda áratug síðustu aldar. Stafræn miðlun myndefnis drap myndbandaleiguna, og með henni hvarf kvikmyndasafnið á horninu. Myndbandstækið er auðvitað löngu horfið en DVD og blu-ray spilarar eru líka orðnir fágætir munir. Hvað á svo sem að gera við slíkar græjur, er líka spurt, annað en að panta kvikmyndir til eignar frá útlöndum? Í staðinn fyrir myndbandaleiguna eru kvikmyndaáhorfendur undirseldir útreikningum og hagsmunum örfárra streymisveita, helst auðvitað Netflix, hvurs kvikmyndaúrval er svo takmarkað og sérviskulega kaldrifjað að manni fallast hendur. Sé ekki leitað á náðir torrenta og VPN svindls er kvikmyndaáhugamaðurinn á Íslandi fangi í nýtilkomnu tæknifangelsi, nær ekkert sem búið var til fyrir 1980 er í boði, og annað veltur á gæfu eða ógæfu streymisveitunnar í höfundarréttarsamningum.

Þýska stórvirkið Toni Erdmann eftir Maren Ade er dæmigerð fyrir verðlaunamyndirnar og lykilsamtímamyndirnar sem Bíó Paradís sýnir með reglulegum og markvissum hætti.
Þýska stórvirkið Toni Erdmann eftir Maren Ade er dæmigerð fyrir verðlaunamyndirnar og lykilsamtímamyndirnar sem Bíó Paradís sýnir með reglulegum og markvissum hætti.

Ætla má að fólk sem ákveður að helga sig kvikmyndagerð geri það af langvinni ástríðu fyrir forminu og miðlinum, og raunar er það persónuleg reynsla mín að um einstaklinga er gjarnan að ræða sem voru bíóhneigðir grúskarar og spekúlantar áður en þeir gerðust fagfólk. Fyrir utan almennt gildi þess að kynnast fjölbreytileika samtímakvikmyndamenningar og fjársjóðum fortíðarinnar í formi hefðarinnar þá er til þess að horfa að verkin sem nær öll kvikmyndahús borgarinnar hafa sérhæft sig í að sýna eru ólíkleg til að kallast með skapandi hætti á við innlenda strauma, þar er ekki samræða á ferðinni heldur einræða, Hollywoodmyndir bera mætti stórfyrirtækja fagurt vitni en þetta er ekki deiglan. Myndir sem búnar eru til í tölvum fyrir hafsjó af peningum og fjalla ýmist um galdradrengi sem bjarga heiminum eða fullvaxta karlmenn sem í litríkum en skrítnum fötum gera slíkt hið sama, þetta eru afskaplega sérhæfðar menningarafurðir svo ekki sé sterkar að orði kveðið. Þarna liggur ofurmáttur bandaríska kvikmyndaiðnaðarins, svona framleiðsluævintýri eru öðrum þjóðarbíóum bókstaflega ómöguleg. Fjárhagslegt bolmagn skortir, sem og hið þaulskipulagða hnattræna dreifingarkerfi sem Hollywood kom á laggirnar í kjölfar fyrri heimsstyrjaldar og hefur nært af kostgæfni allar götur síðan. En vont er að hugsa til þess að sú staða geti fræðilega komið upp að við næstu kynslóð bíóhneigðra ungmenna, og þar inn á milli næsta kynslóð kvikmyndagerðarfólks, blasi fátt annað en sú tegund af kvikmyndum sem einmitt verða aldrei gerðar á Íslandi, né heldur í Evrópu eða – í fyrirsjáanlegri framtíð – annars staðar í heiminum. Fjölmargt skilur á milli Ágústs Guðmundssonar, Kristínar Jóhannesdóttur, Friðriks Þórs Friðrikssonar, og Silju Hauksdóttur sem listamanna og leikstjóra. En það held ég að þau eigi öll sameiginlegt að hafa ekki farið út í kvikmyndagerð með þann draum í maganum að gera kvikmynd um Hulk.

Sum sé, þegar að bíóunum í Reykjavík kemur búum við í ríki Hollywood, sem í auknum mæli bindur trúss sitt við hnattræna stórsmelli, það sem Martin Scorsese kenndi fyrir skemmstu við skemmtigarða frekar en kvikmyndir, og (löglegt) aðgengi okkar að kvikmyndum í heimahúsum hefur ekki verið jafn fátæklegt áratugum saman. Undir þessum kringumstæðum blasir mikilvægi bíósins á Hverfisgötunni við.[/cs_text]

Um höfundinn
Björn Þór Vilhjálmsson

Björn Þór Vilhjálmsson

Björn Þór Vilhjálmsson er dósent í almennri bókmenntafræði og kvikmyndafræði. Sérsvið hans eru skörun og samræða kvikmynda og bókmennta, tækni og menning, nýmiðlar af ýmsum toga, og íslensk kvikmyndasaga. Sjá nánar

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3