Frá ofurhetju til afbyggingar

[cs_text]Heimildarmynd Baldvins Z. um Reyni sterka, eða Reyni Örn Leósson (1939–1982), hefst með persónulegu ávarpi leikstjórans á hljóðrásinni. Þar lýsir Baldvin því hvernig sagan af Reyni hefur fylgt honum frá barnæsku og að næstum það sama megi segja um ásetninginn að gera myndina. Svipað hefur verið haft eftir leikstjóranum í viðtölum og því óhætt að segja að myndin hafi verið lengi í vinnslu. Ákveðnum áfanga við gerð hennar var náð þegar filmur myndanna sem Reynir lét gera og framleiddi um sjálfan sig og afrek sín, „Fangaklefapolki“ til dæmis og Sterkasti maður heims, fundust, og nýtur mynd Baldvins tvímælalaust góðs af þessum fjársjóði. Sjálfur var Reynir um sumt dæmigerður karlmaður íslensku eftirstríðsáranna: menntunarskortur og fátækt skipa honum í verkamannastétt og myndin lýsir lífi sem einkennist af striti, byggingardjobbum í rísandi úthverfum og vélabraski, fágætum heimilisstundum (Reynir er alltaf í vinnunni) og, þegar líða tekur á, brennivíni. Það er þó ýmislegt sem gerir Reyni að fráviki, og eru það ekki aðeins kraftarnir, en þeir voru miklir.

Frá unga aldri fer af Reyni það orð að hann sé gríðarsterkur og sagðar eru sögur af honum sem unglingi lyftandi hestum, glímandi við naut og, þegar komið er að verkamannavinnunni aðeins síðar, verandi margra manna maki í erfiðisstörfum. Svo koma heimsmetin, en kemur þar jafnframt að hugvitinu sem birtist jafnt í uppfinningasemi Reynis, óvanalegum hæfileikum til sjálfsframsetningar í fjölmiðlum (Reynir er vel máli farinn, yfirvegaður í tali og sérkennilega sjarmerandi blanda af hógværð og gorti), og þeirri staðreynd að hann skynjar strax að kraftaafrekin eru lítils virði séu þau aðeins varðveitt sem munnmælasögur og fjölmiðlafurður. Til að forðast slíka útkomu leitar hann (að því er virðist) snemma til áreiðanlegra stofnana og fær þær til að votta verk sín, leitast við að hafa þau mynduð á filmu, sækist eftir samstarfi við lögregluna og fer á fund forsætisráðherra.

Ætla má að hann taki að misstíga sig á þessari braut þegar hann nokkuð síðar ferðast með mynd sína, Sterkasti maður heims, um landið og stendur fyrir sýningum á henni. Þar er hætt við að hann hafi byrjað að virka sem einhvers konar viðundur í farandleikhúsi, og er um það talað í myndinni að þegar líða tók á hafi orðspori Reynis hrakað. Þarna tekur óregla einnig að setja mark sitt á líf Reynis. Þá bendir einn viðmælanda réttilega á að það rýrir mjög sönnunarþunga kvikmyndaverka hans að hann skuli sjálfur hafa staðið að baki þeirra og framleitt (og væntanlega klippt).

Kraftaverk?

Það breytir reyndar ekki öllu um það að afrek Reynis virðast, eins og þau eru framsett í myndinni, söguleg. Kraftajötunn einn er fenginn af kvikmyndagerðarmönnunum til að endurskapa sumar frægustu lyftingar og keðjuslit Reynis, en án árangurs. Ekkert bifast, hreyfist eða slitnar og standa heimsmet Reynis enn í bók Guinnes. Í upphafsorðunum sem getið er hér að ofan kemur fram að Baldvin hafi þegar hann var yngri eiginlega séð Reyni fyrir sér sem ofurhetju, og myndin leikur sér skemmtilega með slíka vangaveltu. Í upphafi eru geislar látnir ganga út úr augum Reynis á ljósmynd, líkt og væri hann DC ofurmennið skikkjuklædda, og sömuleiðis er vöngum velt yfir því hvort hann hafi (óbeint) getað flogið – þá í bíl sínum. Raunar má sjá dramatíska byggingu myndarinnar sem vegferð frá ofurhetjuímyndinni til afbyggingar. Í atriðum sem þessum, þar sem goðsögninni um Reyni er gefið svigrúm, kjarnast jafnframt forvitnileg nálgun Baldvins á heimildarmyndaformið, en umgjörð myndarinnar er hrá og að sumu leyti tilraunakennd. Viðtöl eru eins og gjarnan í heimildarmyndum mikilvægur þáttur af heildarmyndinni. Framsetning þeirra er hins vegar gjarnan brotin upp á óvenjulegan hátt, til dæmis með því að sýna viðmælendur í mynd án þess að þeir tali, hugsanlega áður en sjálft viðtalið fór fram (eins og í eitt skipti þegar klapptréið sést smella), en hafa engu að síður viðkomandi viðtalsbút á hljóðrásinni. Þá eru kaflaskiptingar í myndinni og grafík er notuð á frumlegan hátt.

Afbygging myndarinnar á hetjuímynd Reynis er engu að síður afdráttarlaus. Kemur þar að innleiðslu hins yfirnáttúrulega og trúarlega í frásögnina. Talað er um að Kristur hafi birst Reyni er hann var sex ára og hafi hann uppfrá því orðið annar maður, og er gefið í skyn að til þessarar spámannsvisitasíu megi rekja óvenjulega kraftana. Á bak við þessa sögu leynist þó mikill harmleikur. Móðir Reynis var yfirgefin af manni sínum og barnsföður og börnin í framhaldi tekin af henni og send í fóstur. Lenti Reynir á sveitabæ sem er eins og klipptur út úr hryllingsmynd. Tveir bræður sáu um búreksturinn, sá „skárri“ lokkaði börn inn til sín með nammi en var aldrei kærður, það var yngri bróðirinn hins vegar, sem vitnað er um að hafi vakað yfir héraðssundlauginni eins og pervertískur vágestur. Vitað er að bræðurnir börðu Reyni en myndin getur sér jafnframt til – eða leyfir áhorfendum að geta sér til – um að Reyni hafi verið nauðgað kvöldið sem Jesú sótti hann heim. Hvor bræðrana það var er svo sem ómögulegt að vita, eða hvort aðeins annar hafi verið sekur, og sama gildir um það hvort um einangrað atvik hafi verið að ræða eða reglubundinn viðburð. Reynir var að minnsta kosti fastur á bænum fram á unglingsár. Þessi þráður er sláandi hluti af myndinni og skapar mikla samúð með viðfangsefninu, auk þess að skapa svigrúm fyrir vangaveltur um aflvaka þess og sálræðilegar rætur að drengurinn einsetur sér að verða sterkari en allir aðrir.

Umrót

Samúðin er þó ekki langlíf, eða verður í öllu falli margfalt flóknari og blandast óbragði, þegar næsta skref er tekið, en myndin gengur eins langt og mögulegt er við að gefa í skyn að Reynir hafi misnotað dóttur sína af síðara hjónabandi. Fram kemur að Reynir hafi (allavega) í síðara hjónabandi verið heimilisofbeldismaður, og að á þeim tíma hafi viðgengist mikil óregla. Dóttirin, móðir hennar (sem er nú að öðru leyti skemmt í viðtölum), frænka dótturinnar og leikstjórinn fara öll eins nálægt þessu erfiða efni og þau treysta sér til, og verður að segjast að hafi það ekki verið ætlun leikstjórans að miðla ásökun á hendur Reyni um kynferðisofbeldi gagnvart dóttur sinni þá séu þessi atriði misráðin. Sé það á hinn bóginn ætlunin, og það finnst mér vera næstum gefið, skapast annað vandamál. Eftir þennan kafla er afskaplega erfitt að snúa sér aftur að kraftaverkum Reynis eins og ekkert hafi í skorist, fleiri heimsmetum, uppfinningu hans á stálvélvirki fyrir bifreiðar, mögulegu sambandi við handanheima, og öðru slíku. Reiðarslagið sem fylgir þessari uppljóstrun er slíkt að flæði og bygging myndarinnar taka róttækum umskiptum; Reynir sterki er farin að fjalla um allt annað en hún virtist í upphafi ætla að gera. Hvörf af einhverju tagi eru auðvitað algeng í heimildarmyndum og er í mörgum tilvikum aflvaki þeirra. Þegar glímt er við veruleikann innan þessarar formgerðar er alltaf lagt út í óvissuna í einhverjum skilningi. Um þetta eru mörg fræg dæmi, það svakalegesta er ef til vill heimildamyndaserían The Jinx, sem HBO sendi frá sér árið 2015.

Það sem erfitt er að sætta sig við eða samþykkja er að hvörfin eigi sér stað og upphaflegri stefnu sé samt haldið, að hvörfin séu sett inn í sviga líkt og þau geti annað en litað allt sem á eftir kemur, og endurskilgreint allt sem á undan hefur komið. Þetta er helsti ágalli myndarinnar. Undir lokin flytur leikstjóri útgangsorð, líkt og hann var með inngang í upphafi, og þar kemur fram að ferðalagið við gerð myndarinnar hafi verið öðruvísi en hann átti von á en vilji hans standi til að saga Reynis, sem tekin hafi verið að gleymast, verði með þessu móti varðveitt. Þarna glatast síðasta tækifæri myndarinnar til að takast á við það sem fram hefur komið. Myndin er auðvitað löngu hætt að snúast um það að reisa Reyni minnisvarða, sem er þó það sem sumir viðmælendur í myndinni virðast halda að verið sé a gera.

Það að Reynir hafi verið aflraunamaður, uppfinningamaður, kvikmyndagerðarmaður, snyrtimenni, og sjálfskynningarsnillingur – og margt fleira – fellur í skuggann af því að hann hafi verið ofbeldismaður og hugsanlega brotið gegn dóttur sinni. Fram hefur komið að leikstjórinn stígur inn í myndina með persónulegri vangaveltu tvisvar en raunar gerir hann það oftar – í samskiptum við dóttur Reynis heyrist Baldvin ræða hvort hún treysti sér til að ræða um áðurnefnd atvik í æsku hennar, en hún segir það ekki eiga erindi í heimildarmynd, og að hún hafi fyrirgefið föður sínum. Í þessum kafla myndarinnar má ímynda sér leikstjórann stíga með meiri þunga inn í myndina, líkt og hann gerir í upphafi og við lok hennar, og glíma með beinum hætti við þá stefnu sem verkið hefur skyndilega tekið. Aðrar leiðir má auðvitað ímynda sér, en efni sem skapar jafn mikið umrót í frásögninni kallar á að mínu mati á djarft formrænt og efnislegt svar, og það eru það mistök að aðhafast ekkert frekar. Að öðru leyti er hér er um framúrskarandi heimildarmynd að ræða, ágallinn sem ræddur hefur verið tengist með beinum hætti því hversu margslungið og flókið viðfangsefnið er.[/cs_text]

Um höfundinn
Björn Þór Vilhjálmsson

Björn Þór Vilhjálmsson

Björn Þór Vilhjálmsson er dósent í almennri bókmenntafræði og kvikmyndafræði. Sérsvið hans eru skörun og samræða kvikmynda og bókmennta, tækni og menning, nýmiðlar af ýmsum toga, og íslensk kvikmyndasaga. Sjá nánar

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3