Litasprengjur og eldflæði Ásgríms Jónssonar

[cs_text]
Ógnvekjandi náttúra
Safn Ásgríms Jónssonar
2. okt. 2016 – 7. maí 2017
Sýningarstjóri: Rakel Pétursdóttir
Nú stendur yfir haustsýning á Safni Ásgríms Jónssonar (1874-1958). Það var lengi vel lokað almenningi sökum fjárskorts en er nú opið um helgar á vetrartíma og lengur yfir sumartímann. Sýningin ber yfirskriftina Ógnvekjandi náttúra og opnaði nú í október á fyrrum vinnustofu listamannsins og íbúð sem nú hýsir Safn Ásgríms Jónssonar við Bergstaðarstæti 74. Sýningarstjóri er Rakel Pétursdóttir deildarstjóri rannsókna og Safns Ásgríms Jónssonar hjá Listasafni Íslands.

Safn Ásgríms Jónssonar við Bergstaðastræti.
Safn Ásgríms Jónssonar við Bergstaðastræti. Ljósmynd: Hulda Hlín Magnúsdóttir

Nokkrar sýningar eru haldnar á safninu á ári hverju og veita innsýn í hluta verka Ásgríms. Að þessu sinni eru verk til sýnis frá öllum helstu tímabilum listmálarans. Listsköpun Ásgríms skiptist í grófum dráttum í þrjú megintímabil, fyrst vann hann í anda natúralisma, loks impressjónisma og að lokum litríks expressjónisma. Í eigu Listasafns Íslands eru fjölmörg verk en aðeins fá þeirra eru sýnileg hverju sinni og þá einkum á Safni Ásgríms auk einstaka verka á yfirlitssýningum sem stundum eru haldnar á Listasafni Íslands og víðar. Höfundur þessarar greinar saknar betra aðgengis fyrir almenning að verkum allt árið.

Þess ber að geta að hægt er að skoða ýmis verk rafrænt nú á vef Listasafns Íslands. Vefsýningin bregður upp, í grófum dráttum, mynd af því helsta sem Ásgrímur fékkst við. Að skoða verk rafrænt segir í besta falli hálfa söguna, við sjáum ekki áferð, stærð eða liti í réttu ljósi en vert er að mæla með vefsýningunni til að fá nánari innsýn og upplýsingar. Verkin á vefsíðunni skiptast í þrjá aðalflokka: þjóðsagnamyndir, landslagsmyndir og borgarlandslag. Umsjónarmenn vefsýningarinnar eru Rakel Pétursdóttir og Hlynur Hallsson.

Af sýningunni Ógnvekjandi náttúra á Safni Ásgríms Jónssonar
Málverkið vinstra megin við kistilinn er verkið sem ég fjalla um í textanum; olíumálverk – litríkur expressjónismi. Verkið hægra megin við kistil er meira í anda impressjónisma en þó eru litirnir nokkuð expressífir á neðri hluta myndar – vatnslitaverk. Kistillinn var í eigu Ásgríms.  Ljósmynd: Hulda Hlín Magnúsdóttir

Á Safni Ásgríms má nú sjá ýmis verk, s.s. málverk, teikningar og vatnslitamyndir og eru stærstu verkin tengd eldgosum og náttúru. Að auki má sjá hluta af innbúi listamannsins á safninu, s.s. rúm, borð og stóla, pensla og liti, píanó og sitthvað fleira. Tilvalið er að bregða sér á sýninguna til að kynnast aðeins heimkynnum og sköpun þessa listamanns sem gerði listina að sínu aðalstarfi fyrstur manna hérlendis. Það liggja sannarlega mögnuð verk eftir þann listamann og um að gera að grípa tækifærið og skoða verkin.

Ljósmynd: Hulda Hlín Magnúsdóttir
Málningartúpur listamannsins. Ljósmynd: Hulda Hlín Magnúsdóttir

Á sýningunni Ógnvekjandi náttúra birtast okkur litríkar landslagsmyndir, margar hverjar tengdar eldgosum. Á neðri hæð eru nokkur málverk yfir húsgögnum listamannsins en á efri hæð eru málverk, vatnslitaverk og teikningar á veggjum auk glerkassa sem stendur undir stóra þakglugga rýmisins og hýsir fjölda teikninga Ásgríms. Þar má meðal annars sjá teikningar tengdar eldgosum.

Náttúran er kynngimögnuð, stórbrotin og glæsileg eins og hún birtist í myndum Ásgríms. Verkin eru litrík, sterk, expressíf eða tjáningarrík en virðast ekki lýsa einhverju ógnvekjandi heldur frekar einhverju stórbrotnu og spennandi. Eftir því sem á líður í listsköpun Ásgríms verða litirnir expressífari.

Flótti undan eldgosi. Mynd fengin að láni hér af vef Listasafns Íslands
Flótti undan eldgosi. Mynd birt með góðfúslegu leyfi Listasafns Íslands.Sjá mynd á vef Listasafns Íslands.

Í lykilverki sýningarinnar, á efri hæð safnsins, er olíumálverkið Flótti undan eldgosi málað 1945 sem sjá má hér að ofan. Hér eru menn á hestbaki á ferð og í baksýn má sjá brjálað litasamspil eldgossins. Mennirnir eru þó rólegir, ekki ber á hræðslu. Þeir taka aðstæðum með ró og æðruleysi. Verkin eru full af tilfinningum og minna stundum á dramatíska náttúru sem sjá má í verkum Edvards Munch (1863-1944), svo sem í verkinu Ópið. Í verki Munchs má sjá í baksýn blóðrauðan himinn yfir bláum firði þar sem allt er á iði. Í því verki fylgja fígururnar með, veran sem æpir er í samræmi við landslagið; hvoru tveggja á iði og í tilfinningauppnámi ef svo má segja.  Í verki Ásgríms er himinninn sannarlega á iði og litasprengjur í allar áttir en fígúrur verksins rólegar og yfirvegaðar og umhverfið þeirra kyrrt í neðri hluta myndar.

Djákninn á Myrká eftir Ásgrím. Mynd fengin að láni úr bókinni Íslensk list, Ásgrímur Jónsson. Helgafell 1949
Djákninn á Myrká eftir Ásgrím. Mynd fengin að láni úr bókinni Íslensk list, Ásgrímur Jónsson. Helgafell 1949

Hræðslan birtist hugsanlega frekar í verkum tengdum ævintýrum og þjóðsögum sem Ásgrími voru hugleikin. Þar má gjarnan sjá svipbrigði fólks sem lýsir sterkum tilfinningum (meðal annars hræðslu). Ásgrímur teiknaði og málaði margt úr heimi þessara sagna og má þá nefna Djáknann á Myrká þar sem náttúran umlykur persónurnar og verður að dramatjaldi (dramatísku leiktjaldi eða leikmynd) og umgjörð fyrir söguhetjurnar. Djáknaverkin eru ekki til sýnis að þessu sinni en koma þó vonandi bráðum fram í dagsljósið enda um mögnuð verk að ræða.

Frá sýningunni.
Hverir frá 1908, vatnslitir á pappír. Í vatnslitamyndum sínum taldi Ásgrímur sig vera undir áhrifum frá William Turner sem var rómantískur landslagsmálari, nefndur málari ljóssins “painter of light”; undanfari impressjónismans. Ásgrímur sá verk Turners á námsárum sínum. Birta einkennir flest verk Ásgríms. Ljósmynd: Hulda Hlín Magnúsdóttir

Eins og Rakel Pétursdóttir sýningarstjóri greindi frá og fram kemur meðal annars í skrifum Hrafnhildar Schram listfræðings, taldi Ásgrímur sig hafa upplifað eldgos í æsku. Ekki er þó vitað með vissu hvort svo hafi verið og líklega hefur hann þá verið mjög ungur. Hann var upptekinn af eldgosum á fullorðinsárum eins og sjá má á verkunum á sýningunni. Ásgrímur málaði einnig myndir tengdar fornum eldgosum frá 1311 sem nefnast Sturluhlaup. Slíkar myndir málaði hann á Ítalíu um 1900 þegar hann dvaldi þar og einnig löngu síðar af sama viðfangsefni árið 1957 sbr. vefsýninguna.

Hrafnhildur Schram hefur bent á að þjóðsagnaverkin og eldgosamyndirnar eigi það sameiginlegt að lýsa einhvers konar flótta undan náttúruöflum eða tröllum, draugum eða öðrum ógnverkjandi fígúrum[1]. „Flóttinn” í eldgosamyndunum birtist þó frekar sem rólegt og yfirvegað ferðalag – hér er enginn æsingur, hróp og köll – frekar má greina depurð yfir harðræði náttúrunnar í svipum ferðalanganna og hestarnir eru hinir rólegustu, ekki á hlaupum.

Starry Night eftir Van Gogh
Starry night eftir Van Gogh

Ólgan í himninum minnir einnig á verk Van Gogh (1853-1890), sem var tuttugu árum eldri en Ásgrímur. Á ferðum sínum sá Ásgrímur verk impressjónista í Berlín sem hafa án efa haft mikil áhrif á hann. Van Gogh er gjarnan kenndur við post-impressjónisma eða expressjónisma. Himinninn í verki Ásgríms minnir á málverkið Starry Night eða Stjörnubjört nótt (1888) sem Van Gogh málaði á sínum síðustu árum, orðinn mjög expressífur og í tilfinningalegu uppnámi.

Monet, Sunset in Venice
Sunset in Venice eftir Claude Monet

Speglunin í verki Ásgríms (vatnið sem hestarnir ganga yfir) minnir aftur á móti á impressjónistana og má þar nefna Monet (1840-1926), samanber litspeglunina í vatninu í verkinu Sunset in Venice (málað á árunum 1908-1912). Ásgrímur er hér upptekinn af ljósinu og hvernig það speglast en er um leið expressífur í litum og tryllingi himinsins og má því segja að hér blandist þessir tveir heimar í efri og neðri hluta myndarinnar.

Ég mæli eindregið með að skoða verkin sem til sýnis eru að þessu sinni og njóta litadýrðarinnar áður en þau fara aftur inn í geymslur.

Sýningin stendur til 7. maí 2016. Opið er um helgar á vetrartíma; laugardaga og sunnudaga frá kl. 14 – 17.

[line]

[1] Hrafnhildur Schram. 2011. Íslensk listasaga. Frá síðari hluta 19. aldar til upphafs 21. aldar. Þjóðerni, náttúra og raunveruleiki. Ritstjóri Ólafur Kvaran. Forlagið og Listasafn Íslands, Reykjavík:89-90.[/cs_text]

Um höfundinn
Hulda Hlín Magnúsdóttir

Hulda Hlín Magnúsdóttir

Hulda Hlín er listmálari og listfræðingur. Hún útskrifaðist með MA gráðu í listfræði frá Háskólanum í Bologna árið 2006 en hafði áður lokið námi í málaralist í Listaakademíu Rómar. Hulda Hlín hefur haldið einkasýningar, annast sýningarstjórn og tekið þátt í samsýningum auk þess að fást við ritstörf á sviði myndlistar. Meginrannsóknarsvið Huldu Hlínar er merkingarfræði hins sjónræna með áherslu á liti. Sjá nánar

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3