Fyrir nokkru bárust fréttir af því að klámmyndum af ungum íslenskum skólastúlkum væri dreift á netinu. Í einu tilfelli létu 15 ára stúlkur eldri kærasta taka myndir af sér í erótískum stellingum. Málið var flokkað sem barnaklám. Þetta birti DV þann 11. febrúar árið 2005 í þeim vel meinandi tilgangi að upplýsa okkur hin um að ný kynslóð væri komin fram á sjónarsviðið og að nafn hennar kenndist við áhugamálið, sem væri klám.
Þarna tel ég að finna megi upphaf orðræðunnar um íslensk ungmenni. Því var blastað upp með rauðu letri að unglingarnir okkar væru með brenglaða siðferðiskennd, að stúlkurnar létu fara með sig eins og viljalaus kynlífsleikföng og að drengirnir hreinlega krefðust slíkrar hegðunar af þeim. Grein DV vitnar í landlækni sem tjáir sig með þessum hætti: „Þetta er raunverulegt vandamál sem þarf að fjalla um í samfélaginu,“ segir Sigurður Guðmundsson landlæknir. Mikil aukning hefur orðið á því að ungar stúlkur leiti sér hjálpar vegna sárinda í endaþarmi – afleiðingu endurtekinna endaþarmsmaka. Landlæknir talar einnig um að stúlkur láti taka af sér klámmyndir og samþykki samfarir í þeim tilgangi að komast inn í partý. Þær eru með öðrum orðum gálulegar, lauslátar, án líkamsvirðingar og taka þátt í kynlífsathöfnum sem einungis hafa verið kenndar við klámiðnaðinn fram að þessu. Þessar fullyrðingar eru settar fram í nafni ábyrgrar umfjöllunar um ungmenni samtímans. Þetta var niðurstaða landlæknis og blaðamanns eftir að hafa rætt við ábyrga viðmælendur um þá róttæku breytingu sem orðin var með þessari nýju kynslóð – klámkynslóðinni. Landlæknir telur félagslega þáttinn vera númer eitt og segir: þó ég vilji ekki vera leiðinlegur við femínista tel ég að það standi femínistum mun nær að fjalla um þetta mál en dagbækur með gömlum málsháttum.
Þessi grein DV setti kynlíf unglinga almennt fram með þeim hætti að, lesendur fengu það á tilfinninguna að allir unglingar höguðu sér með fyrr lýstum hætti. Sakleysi unglinga er svívirt eins og ekkert væri sjálfsagðara, ég varð hoppandi reið og hugsaði að nú hlyti Femínistafélag Íslands að svara þessari grein og vísa henni til föðurhúsanna. En ekkert slíkt gerðist og það sem meira er,almenningsumræðan fór að taka undir með DV: „Já þessar stúlkur klæða sig hneykslanlega, þær vita bara ekki betur“. Þær eru hneykslunarefnið.
Staðan núna, 7 árum síðar, er sú að búið er að innlima hugtökin klámkynslóðin/klámvæðing í umræðuna sem almennt heiti yfir kynslóð. Þessir vel meinandi, upplýstu og ábyrgu aðilar hafa kynlíf unglinga á heilanum.
Þetta viðhorf til ungmenna er orðið svo yfirþyrmandi að menntaðir kynjafræðingar stíga nú fram með fullyrðingar eins og að unglingar stundi munn og endaþarmskynmök og að börn byrji að horfa á klám 11 ára gömul. Þessi ummæli féllu í umfjöllun þáttarins Ísland í dag á Stöð 2 þann 12. mars, í þætti þar sem „ábyrg“ umfjöllun um klámvæðinguna fór fram. Þessi fullyrðing var þó ekki rökstudd með neinum rannsóknum, þetta var fremur tilfinning þeirrar sem hélt þessu fram. Þessi fullyrðing kynjafræðingsins var síðar tekin hrá upp af hjúkrunarfræðingi sem tjáði sig um sama málefni viku síðar. Allt var sett fram í óskaplega vel meinandi hneykslunartóni, í nafni forvarna. Umræðan er farinn út um víðan völl og stjórnast mjög oft af siðferðiskennd þess sem talar. Í nafni ábyrgrar umræðu bið ég þessa vel meinandi, upplýstu siðapostula að hugsa sig tvisvar um áður en þeir setja fram gífuryrði um ungmenni án þess að nokkur gögn eða rannsóknir liggi fyrir um málið.
Helga Þórsdóttir,
meistaranemi í menningarfræði
Leave a Reply