Benni Hemm Hemm

Er íslensk tónlist heimóttarleg?

Benni Hemm Hemm
Íslenskt tónlist í grósku: hljómsveit Benna Hemm Hemm

Á nýafstaðinni ráðstefnu um menningarhagfræði voru tveir helstu fyrirlesararnir, Ágúst Einarsson og David Throsby, sammála um að íslensk tónlist væri eitt af því besta sem við Íslendingar hefðum fram að færa og því ættum við að leggja rækt við það svið menningarinnar. Tónlistaratriðin sem boðið var upp á milli erinda samræmdust ekki þessum boðskap. Flutningurinn var tónlistarmönnunum til sóma en lagavalið vanhugsað. Fyrst voru flutt tvö íslensk lög, Draumalandið eftir Sigfús Einarsson sem út kom 1903, og Dagný eftir Sigfús Halldórsson frá árinu 1939. Þetta eru að vísu áheyrileg lög sem allir Íslendingar þekkja og þau voru vitaskuld aðgengileg fyrir þá erlendu gesti sem sátu ráðstefnuna. En það er ekki hægt að segja að þau endurspegli þá grósku sem sögð er einkenna íslenskt tónlistarlíf. Þetta var því „öruggur“ valkostur fyrir skipuleggjendurna. Alltof algengt er að tónlist sé einungis ætlað að skemmta og veita hvíld frá mikilvægum málefnum. Er ekki kominn tími til að fólk takist á við tónlistina og leyfi henni að verða raunverulegt afl í samfélaginu?

Ekki varð lagavalið rismeira í seinni hluta dagskrárinnar. Þá fengu gestir að heyra Somewhere over the rainbow og aríu úr La Bohème eftir Puccini. Í kjölfarið velti ég því fyrir mér hvort sú gamalgróna hugsun væri enn viðloðandi að við Íslendingar ættum ekki almennilega tónlist og að íslensk tónlist væri ennþá álitin heimóttarleg. Fyrir hundrað árum áttum við varla menntuð tónskáld og var Sigfús Einarsson fyrsti Íslendingurinn sem varð atvinnutónlistarmaður. Síðan þá hefur tónlistarlíf í landinu tekið stakkaskiptum. En hvers vegna þurfum við þá að leita í smiðju „evrópsku meistaranna“ eins og Puccini þegar við viljum heyra fallega og áhugaverða tónlist?

Getur verið að lagavalið hjá skipuleggjendum ráðstefnunnar beri vott um minnimáttarkennd? Kannski er okkur í mun að sanna það fyrir okkur sjálfum ekki síður en öðrum að við séum heimsborgarar til jafns við aðra Evrópubúa. Það er viss upphafning í því að hægt sé að sýna erlendum gestum að við Íslendingar eigum tónlistarfólk sem þekkir og getur flutt óperuaríur Puccini með glæsibrag. En var þetta sá boðskapur sem þurfti að koma á framfæri við þetta tilefni? Voru ekki aðrir þættir sem var mikilvægara að draga fram? Hefði ekki verið nær að flytja nýleg íslensk verk sem væru órækur vitnisburður um íslenskt tónlistarlíf á okkar dögum.

Ráðstefnan var haldin af Háskólanum á Bifröst, í Salnum í Kópavogi, undir yfirskriftinni „Culture and Business“. Með henni átti að heiðra Ágúst Einarsson sem lét af störfum sem rektor skólans s.l. sumar. Kannski var tónlistin valin með það í huga að höfða sérstaklega til heiðursgestsins. Hafa ber í huga að þetta var opinber ráðstefna sem fjallaði um menningarstefnu en ekki eitthvert einkasamkvæmi úti í bæ. Því hefðu skipuleggjendur átt að velta því fyrir sér hvaða tónlist hæfði best tilefninu.

Getur verið að í lok ráðstefnunnar hafi gestir setið uppi með þá tilfinningu að íslenskir tónlistarmenn hafi engu áorkað síðustu hundrað árin, sem sé þess virði að hlýða á, fyrst þörf var á að leita í draumaheim Hollywood og Parísar á nítjándu öld? Í kjölfarið velti ég því fyrir mér hvort þeir, sem móta menningarstefnu hér á landi, hafi nægilega þekkingu og yfirleitt áhuga á menningu líðandi stundar. Eftir sat ég með kjánahroll yfir gamaldags og íhaldssömum viðhorfum til tónlistar.

Þorbjörg Daphne Hall,
Fagstjóri tónlistarfræða við Listháskóla Íslands


Comments

3 responses to “Er íslensk tónlist heimóttarleg?”

  1. Njörður Sigurjónsson Avatar
    Njörður Sigurjónsson

    Takk fyrir þetta Þorbjörg og frábært að fá umræðu tónlist í einhverju samhengi. Ég veit hinsvegar ekki hvort þeir sem “móta menningarstefnu hér á landi” mættu nægilega vel á þessa ráðstefnu eða hvort þeir hafi “næga þekkingu og áhuga á menningu líðandi stundar” til þess að halda áfram að móta þá stefnu. (Áhugasamir ættu að smella á linkinn í greininni og horfa á upptökur af erindum.) Mér er málið auðvitað skylt þar sem ég er einn af “skipuleggjendum ráðstefnunnar” (ég er ekkert sár yfir að vera ekki meðlimur í klúbbnum “helstu fyrirlesararnir” : -) og get upplýst það að flytjandi tónlistarinnar réð tónlistarvalinu með því að stinga uppá því sem hún vildi syngja og var það samþykkt um hæl. Tónlistin var þessvegna alls ekki valin til þess að undirstrika boðskap úr erindum, enda held ég að það hefði verið eitthvað kúður. Að mínu mati var þetta bæði góður flutningur og ágætlega valin tónlist, hefðbundið og hátíðleg – dálítið “draumlands-afmælis” enda tilefnið hátíðlegt, sem þýðir þó ekki að íslensk eða önnur tónlist sé “bara til þess að…” þetta eða hitt. “Íslensk tónlist” er ekki bara það að elta eitthvað sem er í tísku að kalla “grósku” eða Benna Hemm Hemm eins og myndavalið hér að ofan virðist gefa til kynna, heldur líka það að íslenskir tónlistarmenn velja þá tónlist sem þeir vilja flytja frá þeim tímum og löndum sem þeir vilja. Þarna er söngkonan í svipaðri stöðu og þeir sem tala, þ.e. henni er boðið að koma (af Menningarráði Vesturlands sem vildi heiðra samkomuna með tónlistaratriði frá Vesturlandi) og sönkonan má velja hvað hún syngur með þeim undiliggjandi sameiginlega skilningi að hún velji það sem hún geri best og hæfi tilefni eins og þessu. Ég held ekki að það beri neinn sérstakan “vott um minnimáttarkennd” en söngkonan velur þá eitthvað sem hana langar til að syngja og þekkir – og enginn að reyna að “sýna erlendum gestum” eitt eða neitt annað en vinsamlegheit – og þó vissulega sé tónlistavalið ekki “ný íslensk tónlist” þá eru erindi á ráðstefnum það ekki alltaf heldur.
    Ég er þó í grunninn sammála forsendum gagnrýninnar, við skoðum tónlist of sjaldan í því samhengi sem hún birtist, en á sama tíma má þó velta fyrir sér hvort íslensk tónlist sé það gagnrýna afl sem hún gæti verið? Og í ljósi ábyrgðarstöðu greinarhöfundar, hvert hlutverk LHÍ gæti verið til þess virkja þann kraft þannig að hún verði “raunverulegt afl í samfélaginu”?

  2. Langar rétt að benda á að í Tónlistarsafni Íslands er nú sýning um Sveinbjörn Sveinbjörnsson tónskáld, „fyrsta Íslendinginn sem varð atvinnutónlistarmaður“. Verið velkomin.

    Bjarki Sveinbjörnsson
    forstöðumaður

  3. Ég var ekki á ráðstefnunni en ég les grein Þorbjargar kannski dáldið eins og ég vil lesa hana, en það er, gagnrýni á ekki bara þennan viðburð heldur „tungumál“ viðburða af þessu tagi. Söngkonan með lagavalið velur það sem henni finnst passa við svona viðburð, og sú hugmynd er ekki bara hennar heldur kannski samfélagsins og táknræn fyrir þann stað sem menningin er á. Mér finnst ég hafa heyrt Draumalandið á 100 svona viðburðum, án þess að ágæti lagsins sé umræðuefni í sjálfu sér.

    Ég les þetta sem almenna gagnrýni á penpíuskap efnisvals almennt á Íslandi. Ég sé þetta almennt sem gagnrýni á bæði svona ráðstefnur með „laufléttum tónlistaratriðum“ inn á milli, en það teygjist að sumu leyti yfir á tónleikaprógrömm sem og jafnvel fjölmiðla.

    Það er sjálfsagt að leyfa flytjendum að velja efnisskrá, en spurningin er hvað menningin var búinn að ákveða fyrir flytjandann.

    Ég vil fagna grein Þorbjargar því mér finnst vera svo mikill ótti við allt sem gæti talist bitastætt eða fengið einhver viðbrögð. Það er siður að vera ekki að móðga fólk með einhverju sem felur í sér einhverjar upplýsingar, eða afstöðu, þ.e. einhverju sem viðkomandi bíst ekki endilega við og kemur á óvart. Það er ótti við „erfiða“ eða „skrýtna“ tónlist.

    Gott dæmi um þessa menningarlegu hegðun er umfjöllun um tónlist í sjónvarpi, t.d. þegar Atli Heimir varð sjötugur. Það voru spilaðar kannski 3 sekúndur úr verki eftir hann og svo var sagt „ja, þetta er nú dáldið skrýtið.“ Sjónvarpsþáttarstjórnenndur jusu úr skálum meðalmennsku sinnar yfir virðulega sjónvarpsáhorfendur.

    Þegar verið var að frumsýna mynd Ara Alexanders um Magnús Blöndal Jóhannsson þá flutti Ari litla tölu um að hann hefði leitað að sjónvarpsefni eða einhverjum viðtölum við Magnús Blöndal en fann ekki neitt. Viðstaddir voru engan veginn þetta týpíska plink-plonk tónlistar „krád“ heldur alls kyns listamenn, og á leiðinni út voru allir steinhissa á því að það væri ekki til meira efni um hann og það var aðal umræðan. Það kom mér ekkert á óvart.

    Þegar ég horfi á opnunardagsrká Hörpunnar til dæmis, sé ég bara: „Þægindaveisla.“ Þetta er allt saman mjög dæmigert fyrir hið óttaslegna íslenska tónlistarlíf.

    Ég vil bara þakka Þorbjörgu fyrir þetta innlegg og vona að þetta verði til þess að opna hraunkviku af umræðu um íslenska tónlistarmenningu.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Mix Parlay


yakin jp

yakin jp

yakin jp

rtp yakinjp

yakinjp

Togel Online Resmi

pola ritme turbo stop go rahasia sopir angkot cuan 95 juta

strategi kode kuno petugas arsip bongkar rahasia 120 juta otomatis

karyawan minimarket temukan jam hoki pola tap cepat saldo meledak

trik tahan putar penjual mainan cuan 78 juta tanpa boncos

analisis frekuensi wild tukang fotokopi berbuah jackpot ratusan juta

timing free spin anti rungkad kunci kemenangan maksimal

pola step bet mikro desainer interior jaga profit stabil 65 juta

strategi gacor juru parkir manfaatkan jam sepi raih big win

ahli kopi reset modal cerdas saat multiplier drop wd pasti

kombinasi bet anti zonk pelayan restoran menu kombo hasilkan 110 juta

deteksi server hoki montir ac bawa pulang maxwin sebelum siang

ritme putaran beruntun guru ngaji pecahkan jackpot x500

pola turbo jeda pedagang kain kelola volatilitas tetap untung

taktik push berjenjang skema 3 2 1 barista kafe cuan 82 juta

manajemen dana anti rugi penjahit jas modal kecil untung besar

pola simbol berbaris petani padi ciptakan combo wild raksasa

kondektur bus uji frekuensi scatter akurat wd 135 juta

trik tumpuk wild pola sisir vertikal tukang cukur bonus berantai

sinkronisasi jari dan rtp teknisi lift profit tetap melejit

deteksi akurat server rungkad penjaga toko anti boncos total

kombinasi jam hoki dan pola khusus pedagang buah anti zonk x1000

mahasiswi desain mode pola putaran bintang paling gacor auto maxwin

penjual hewan trik scatter emas jitu cuan 450 juta sekejap

ahli geologi temukan urutan permata jackpot 85 juta kaya mendadak

seniman tato pahami ritme jarum pola putaran cepat maxwin tanpa batas

nelayan malam pola penyebaran hitam viral waktu hoki terbongkar

admin medsos filter real time analisis akurat rtp live tembus x500

strategi sultan agen properti fitur spin turbo cuan cepat anti rugi

petugas keamanan pola anti rungkad saat server padat wd aman

manajemen risiko saldo besar sopir truk logistik sebelum pecah maxwin

konsultan pajak pola penggandaan profit tanpa limit cuan fantastis

akuntan publik deteksi akurat waktu terbaik free spin auto sultan

buruh pabrik lacak mesin panas jam hoki terbaru pola spin jebol maxwin

karyawan bank uji skema kredit cepat kuasai fitur beli putaran anti zonk

juru masak deteksi bumbu rahasia kombinasi bet anti zonk hadiah x500

pedagang pulsa cadangkan saldo dana mini recovery anti boncos total

teknisi listrik trik petir x500 anti rungkad bawa pulang maxwin besar

pekerja konstruksi fondasi step up bet anti ambruk jackpot beruntun

penjual tanaman hias siraman interval timing spin tumbuh jackpot ratusan juta

nelayan pagi strategi ikan hoki anti rungkad bawa pulang 150 juta

cleaning service reset modal cerdas saat multiplier mandek wd cepat

juru pijat refleksi pola putaran cerdas x1000 anti rungkad terbaru

strategi jam hoki terbaik penjaga kolam ikan cuan 120 juta sekejap

penulis novel gunakan plot twist analisis pola terbaru pasti untung

guru les musik skema nada 3 5 7 pola push bertahap tingkat pengembalian 99

pedagang kopi keliling pola putaran cerdas untung 80 juta seminggu

montir mobil uji sprint spin 15 menit cetak big win cuan 90 juta

reset modal cerdas sapu bersih cleaning service wd cepat

penjaga toko buku uraikan indeks simbol free spin naikkan untung 50 juta

teknisi drone pola stabil bet terbang rendah pecah maxwin 800 juta

desainer grafis grid tempo pola turbo pause jaga volatilitas cuan x1000

penjual emas strategi sultan kombinasi spin cerdas anti boncos total

tukang sayur pola 3 baris wild emas modal 50 ribu langsung sultan

koki restoran deteksi bumbu rahasia kombinasi bet anti zonk 400 juta

pedagang asongan trik putaran maut 9 jitu scatter emas nembak

petugas pemadam kebakaran deteksi server panas pecah jackpot 750 juta

sopir taksi online buktikan cuan besar pola simbol khusus biru jaminan wd

tukang kebun raup ratusan juta analisis pola anti rungkad auto sultan

pegawai negeri ubah nasib trik buy spin cerdas perkalian x1000 berkali kali

pemuda desa buktikan pola 7 baris wild biru raup 950 juta tidak masuk akal

karyawan swasta 650 juta pola lonceng emas mahjong ways 2 scatter hijau

ibu rumah tangga x1000 sweet bonanza analisis maxwin

mahasiswa 888 juta pola bintang jatuh wild emas starlight princess

pemain medan pola batu petir gates of olympus jackpot 15 miliar

tukang ojek waktu emas scatter 5 baris wild west gold

pebisnis 788 juta pola keberuntungan game dewi fortuna x500

sopir ojol rahasia mahjong ways 1 spin otomatis

tukang sayur pola simbol khusus sugar rush cuan 90 juta

fotografer freelance shutter pace vs rtp gates of olympus wd konsisten

penata rias layer wild starlight princess bonus berantai auto jackpot

operator pabrik shift malam cooldown 7 10 profit maksimal

pedagang ikan kelola gelombang multiplier tarik profit aman anti boncos

petugas keamanan cek area gelap pola anti rungkad wd terjamin

karyawan toko pola 4 simbol merah kemenangan puncak bocoran resmi

pemain bali bongkar jam hoki wild emas ajaib auto sultan 999 juta

mahasiswa kedokteran taktik scatter emas kombo liar cuan 180 juta

ibu rumah tangga kaya raya pola ikan hoki scatter hijau terbukti akurat viral

pemuda desa mengubah nasib kisah bayaran x100 modal receh cuan maksimal

pemain jakarta berhasil trik spin turbo kemenangan puncak 1 miliar

pedagang ikan gelombang multiplier profit mahjong ways sebelum drop

auto sultan strategi gol juventus 750 juta trik ampuh

cuan mendadak pola kemenangan roma 650 juta tukang kopi fenomenal

starlight princess pola bet kecil wd trik bintang x200 beruntun

stop rungkad rtp live habanero terbaik pola putaran otomatis

mahjong ways 3 pola scatter hitam bocor analisis maxwin 777 juta

wild west gold jackpot miliar slow spin 3 baris emas kaya mendadak

gates of olympus pola batu petir x500 tersembunyi mahasiswa maxwin

aztec gems pola quick spin cuan 100 juta tanpa rungkad anti buntung

koi gate fenomena wild gold trik manajemen modal mini jackpot 95 juta

sweet bonanza pola permen bergaris mega jackpot jam hoki buy spin

starlight princess wild emas berantai gamer profesional cuan 170 juta

mahjong ways 2 kunci utama wd trik spin santai pegawai minimarket

bukan isapan jempol rtp live pragmatic play malam ini pola bet efektif

the dog house megaways maxwin instan sopir ojol ubah nasib

gates of olympus pola petir merah terbukti akurat jam gacor jitu

wild west gold scatter biru viral bet naik turun cuan 60 juta

sweet bonanza pola permen manis x500 anti rungkad ibu beli mobil

mahjong ways 1 rahasia kuno pola spin manual jebol jackpot

starlight princess petir bintang x100 tiap jam pola putaran cerdas

aztec bonanza cuan maksimal taruhan minimalis pekerja pabrik 280 juta

koi gate trik simbol hoki tercepat pola spin turbo 15 kali auto jackpot

klaim jackpot joker jewels malam ini trik jam hoki mahasiswa cuan x100

tukang cukur teknik spin halus mahjong ways anti boncos

terapis pijat pola bet mahjong ways mengalirkan jackpot

pilot drone atur batas rugi mahjong ways aman

arsitek metode buy free spin mahjong ways 2 stabil modal

kasir baca pola simbol mahjong ways turbo spin

resepsionis transisi spin mahjong ways 4 manual ke auto

programmer kode pola binary ritme bet mahjong ways 3

pustakawan pilih jam hoki mahjong ways royal

sales timing tarik dana mahjong ways sebelum drop

montir kapal selam batas maksimal putaran mahjong ways 1

mahjong ways 2 pola wild berantai tukang ojek mega jackpot

starlight princess anti rungkad petir bintang x1000 wd pasti

stop boncos wild west gold buy spin cerdas karyawan cuan 90 juta

maxwin pengali x1000 sweet bonanza terbaru

waktu emas wild west gold scatter 5 baris

pola sayap kupu kupu mahjong ways 3 wd pasti

strategi bet stabil gerbang ikan koi rtp 99

pola bintang jatuh princess starlight 888 juta

trik putaran turbo permen manis cuan x500

petir biru x500 olympus waktu gacor terkini

pola sinar bulan putri bintang jackpot instan

jam keberuntungan harta karun aztec 400 juta

pola 4 simbol merah gerbang kaca terbaru

jackpot 999 juta gold bonanza spin cerdas

strategi naga hitam raja kerbau scatter wild

pola mekanik emas hoki nexus untung besar

maxwin simbol biru emas koboi liar terjitu

analisis rtp langsung jam gacor slot pragmatic

koi gate viral pola ikan tersembunyi pemuda desa maxwin 180 juta

aztec gems maxwin trik spin manual 5 detik jackpot 70 juta

naga emas mahjong ways 3 pola bet kecil cuan miliar

joker jewels anti zonk strategi bet minimalis menang 99 persen

sweet bonanza xmas pola scatter kombo ibu rumah tangga 200 juta

gates of gatot kaca pecah analisis jam hoki sopir taksi x500

the dog house mega jackpot pola spin turbo pelajar sma 110 juta

mahjong ways scatter kombo gila teknik wild emas 420 juta

tercepat pola putaran maut starlight princess x500 nonstop

wild west gold gacor malam ini scatter emas anti rungkad sultan

koi gate pola naga biru terbongkar rtp 98 persen anti boncos

kisah pedagang sayur maxwin 150 juta pola bet stabil aztec bonanza

mahjong ways 2 pola naga hitam viral jackpot 600 juta otomatis

petir biru x1000 meledak jam gacor terbaru gates of olympus

sweet bonanza rahasia multiplier emas waktu hoki auto sultan

starlight princess anti rungkad rtp live 98 pola gacor

aztec gems trik bet minimalis jackpot 90 juta

rahasia sultan trik spin cepat the dog house maxwin

analisis pg soft pola spin cerdas mahjong ways 3 jackpot

kisah viral karyawan toko cuan 75 juta pola habanero anti rugi

panduan rtp slot pyramid bonanza kemenangan 99 persen

power of thor megaways trik gelegar x500 pola profesional

modal receh cuan maksimal pola great rhino megaways hoki

analisis jam hoki pragmatic pola spin normal jackpot

pola scatter hitam gates of olympus viral waktu hoki zeus

rahasia tersembunyi joker jewels trik keuntungan 50 juta

bocor tuntas analisis persentase menang sweet bonanza xmas

pola rahasia mahjong ways 1 sopir ojol cuan miliaran spin otomatis

jebol jackpot ratusan juta pola scatter merah wild west gold

strategi sultan trik spin turbo gems bonanza

pola gajah wild biru great rhino kaya mendadak

panduan rtp live aztec gems trik anti rungkand

bocoran pola scatter dog house anti boncos

trik buy feature buffalo king megaways x500

pola wild komplit madame destiny megaways maxwin

strategi anti gagal sugar rush tercepat wd

jam gacor poseidon megaways perkalian akurat

pola scatter koin money train 3 cuan menggila

taktik pola scarab emas legacy of dead receh untung

strategi putaran maut wild kraken release the kraken

Suara Cilok Scatter

Jam Hoki Petani Kopi

Gerakan Kipas Sate

RTP Wild West Gold

Teknik Tambal Ban

Prediksi Real Madrid

Manchester City vs Bournemouth

Barcelona vs Elche

Arsenal vs Burnley

Man United vs Forest

The Dog House Megaways Viral

Psikologi Warna Candy Bonanza

Mitos vs Fakta Justice League

Trik Skip Intro Playboy Gold

Moon Princess 1000 Cetak Rekor

Pola Triple Hot Hot Fruit

Zeus Howling Thunder CQ9

Pola Efisien Wild Safari

Strategi Ritme Dog House

Mekanik Rahasia Candy Bonanza

Prediksi Liverpool vs Aston Villa

Derby London Chelsea vs Spurs

Taktik Atletico vs Sevilla

Expected Goals Haaland

Analisis 15 Menit Terakhir

Analisis Mahjong Ways 3

Pola Ngantuk Mahjong Ways

Ritual Kucing Hitam

Taktik Rahasia RTP

Panduan Tukang Parkir

Pep Guardiola City

Arsenal vs Burnley

Tottenham vs Chelsea

Derby London Chelsea Spurs

Trik Menang Pragmatic

Analisis Data Akurat Mahjong Ways

Pola Ngantuk Satpam Mahjong Ways

Ritual Kucing Hitam Mahjong Wins

Taktik Rahasia Pola RTP Jember

Panduan Spin Turbo Tukang Parkir

Sistem Xavi Anti Kebobolan Barca

Kontroversi Kartu Merah Derby London

Filosofi Sepak Bola Modern London

Prediksi Liverpool vs Aston Villa

Statistik Clean Sheet Barcelona Elche

Mode Hemat Data Scatter

Filosofi Ngopi Hitam Pro

Pola Spin Tukang Ojek

Pola Scatter Koi Gate

Taktik Cuci Piring Spin

Misteri Anfield Liverpool

Arsenal vs Burnley 22 Menit

Pelatih Tertekan Ten Hag

Ketergantungan Gol Madrid

Tottenham vs Chelsea Modern