Gamla höfnin grafin upp

[cs_text]
Síðasta sumar fór fram fornleifarannsókn á svæðinu austan við Tollhúsið í Reykjavík sem var áður hluti af gömlu Austurhöfninni. Uppgröfturinn við höfnina leiddi í ljós minjar frá yngri tíð sem tengjast starfseminni þar á 19. og 20. öld, t.d. íshús, pakkhús og hafnargarðar. Um haustið friðlýsti Minjastofnun Íslands hafnargarðinn á þeim forsendum að garðurinn væri hluti af mikilvægum hafnarframkvæmdum í Reykjavík sem áttu sér stað á fyrri hluta 20. aldar og gegndu lykilhlutverki í þróun borgarmyndunar.

Fornleifarannsóknin var framkvæmd af Antikva ehf. vegna fyrirhugaðra byggingaframkvæmda á svæðinu. Saga þessa svæðis er margbrotin og mikilvæg, bæði hvað varðar gerð Reykjavíkurhafnar á fyrri hluta 20. aldar og einnig tengist hún athafnalífi Reykvíkinga við höfnina í gegnum aldirnar. Við uppgröftinn komu í ljós fornleifar frá 19. og 20. öld sem þekktar eru úr rituðum heimildum, kortum og ljósmyndum; yngri minjar frá seinni hluta 20. aldar sem samanstóðu af steyptum húsagrunnum og gólfplötum, auk eldri minja: hafnargarðar, leifar af íshúsi og pakkhúsi. Á svæðinu hafði farið fram fornleifarannsókn áður á árunum 2006-2007, sem Fornleifastofnun Íslands ses. stóð fyrir og hafa fornleifarannsóknir því vandlega kortlagt og skráð þetta gamla hafnarsvæði.

Fyrsta eimreiðin á Íslandi leggur af stað 17. apríl 1913. Birt á vef: http://www.faxafloahafnir.is/en/100-ar-fra-fyrstu-lestarferd-a-islandi/
Fyrsta eimreiðin á Íslandi leggur af stað 17. apríl 1913. Birt á vef: http://www.faxafloahafnir.is/en/100-ar-fra-fyrstu-lestarferd-a-islandi/
1913-1917 Eimreiðin á ferð í Reykjavíkurhöfn. Fólk á gangi. Brautarteinar.
Eimreið á ferð við Reykjavíkurhöfn, 1913-1919. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Hafnargerðin – eimreiðar notaðar í fyrsta sinn á Íslandi

Mikið hefur verið ritað um sögu hafnarinnar og hafnargerðina sem fram fór á árunum 1913-1917. Aðdragandi við gerð á nýrri höfn í Reykjavík var langur og menn höfðu um skeið togast á um það hvort ætti að byggja höfn í kaupstaðnum því það verk þótti kostnaðarsamt og flókið. Bæjarbryggjan eða Steinbryggjan var byggð árið 1884 en þá hafði almenningur m.a. kvartað undan því að þurfa að borga kaupmönnum fyrir afnot af bryggjum þeirra. Á móti svöruðu kaupmenn að kostnaður við viðhald á bryggjunum legðist á þá og þess vegna væri sanngjarnt að fólk greiddi fyrir sig.

Hafnargarðurinn tilbúinn sem var gerður á árunum 1913-1917. Ljósmyndin er tekin áður en garðurinn var færður árið 1928. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Hafnargarðurinn tilbúinn sem var gerður á árunum 1913-1917. Ljósmyndin er tekin áður en garðurinn var færður árið 1928. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.

Oft var erfitt fyrir skip og báta að leggja að við Reykjavík því vindar voru sterkir og vont var í sjóinn. Það var eitt sunnudagskvöld í febrúar 1910 að skall á óveður sem varð til þess að skútur eyðilögðust sem lágu á hafnarlegunni, þær höfðu kastast til og rekið upp í fjöru, ásamt því að nokkur skip skemmdust mikið. Dagblaðið Ísafold fjallaði um óveðrið og endaði umfjöllunin á orðunum: „Það er dýr skattur og tilfinningalegur, sem borga þarf fyrir hafnleysið hér í höfuðstaðnum.” Eftir þetta ofsaveður þótti mönnum orðið ljóst að hafnargerð væri nauðsynleg þó svo ekki væri vitað hvernig ætti að standa að henni.  Það var þó tekin ákvörðun um að ráðast í verkið en töluverðar deilur sköpuðust varðandi útboð á hafnarframkvæmdinni. Að lokum varð það svo að árið 1913 hófst hafnargerðin undir stjórn Danans Niels Christensen Monberg. Verkefninu fylgdu mikil tól og tæki og voru m.a. flutt inn tveir gufuknúnir lyftikranar, tvær eimreiðar, lestarteinar og vagnar. Í lestarvögnunum var flutt grjót og jarðvegur frá Skólavörðuholti og Öskjuhlíð við gerð hafnarinnar sem tók um 4 ár að ljúka. Hafnarmannvirkin samanstóðu af Grandagarði, Ingólfsgarði, Norðurgarði, Miðbakka og hafnargörðum í miðbænum.

Hópur fólks safnast saman á Steinbryggjunni þann 16. apríl 1915 þegar Gullfoss – farþega og flutningaskip Eimskipafélags Íslands kemur í fyrsta sinn til Íslands. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Hópur fólks safnast saman á Steinbryggjunni þann 16. apríl 1915 þegar Gullfoss – farþega og flutningaskip Eimskipafélags Íslands kemur í fyrsta sinn til Íslands. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Uppdráttur Monbergs af höfninni fullgerðri frá 1918. Birt í sérriti „Ingeniøren” nr. 61, 1918.
Uppdráttur Monbergs af höfninni fullgerðri frá 1918. Birt í sérriti „Ingeniøren” nr. 61, 1918.
Hafnargarðurinn – hinn yngri

Leifar hafnargarðsins sem komu í ljós við fornleifauppgröftinn á síðasta ári voru afar vel varðveittar undir landfyllingu frá árinu 1939. Hafnargarðurinn var hlaðinn úr stórgrýti en efsta röðin var úr tilhoggnu grjóti. Upphaflega voru þrjár slíkar raðir efst á meðan hann var í notkun. Fyrst var hann hlaðinn á árunum 1913-1917 en var síðan færður fram (norður) um 7 metra árið 1928 og Tryggvagata breikkuð.

Hafnargarðurinn var færður fram um 7 metra og Tryggvagata breikkuð, árið 1928. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Hafnargarðurinn var færður fram um 7 metra og Tryggvagata breikkuð, árið 1928. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Unnið við flutning á hafnargarðinum árið 1928. Verkamannaskýlið er fyrir miðri mynd. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Unnið við flutning á hafnargarðinum árið 1928. Verkamannaskýlið er fyrir miðri mynd. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.

Hafnargarðurinn hafði verið rofinn á þremur stöðum vegna ræsisgerðar og voru þar leifar af steyptum rörum. Hann var um 90 metrar á lengd og 4 metrar á hæð – sennilega stærsta mannvirki sem grafið hefur verið upp í fornleifarannsókn á Íslandi. Efst í garðinum fundust timburleifar úr bryggju sem var kennd við kaupmennina af Zimsen ættinni sem voru með verslun á lóð sinni við Hafnarstræti 23. Þvergarður var við austurenda garðsins sem gekk undir Geirsgötuna út fyrir rannsóknarsvæðið. Á þeim garði stóð Verkamannaskýlið svokallaða sem byggt var árið 1923 en eitt af baráttumálum Verkstjórafélags Reykjavíkur var að koma upp skýli fyrir verkamenn þar sem þeir gætu matast og haft skjól á meðan þeir biðu eftir vinnu. Félagið skoraði því á bæjarstjórnina að byggja slíkt skýli og í bréfi þeirra til bæjarstjórnarinnar stóð m.a.:

[…] að háttv. bæjarstjórn sé oss sammála um þörfina á að byggja þetta skýli, að hún vilji gera sitt til þess að losna við þá leiðinda sjón, að horfa á verkamenn hér við höfnina þurfa að vera að hýma í krókum hingað og þangað á meðan þeir fá sér matarbita eða kaffisopa, hverju sem viðrar […] Þetta fyrirkomulag er hvorki heilsusamlegt fyrir verkamenn né hagkvæmt fyrir vinnuveitendur […]

Yngri hafnargarðurinn grafinn fram og hreinsaður. Ljósmynd Antikva ehf.
Yngri hafnargarðurinn grafinn fram og hreinsaður. Ljósmynd Antikva ehf.
Flaska með vökva í föst á milli grjótsins í garðinum. Ljósmynd Antikva ehf.
Flaska með vökva í föst á milli grjótsins í garðinum. Ljósmynd Antikva ehf.
Á sama tíma síðasta sumar fór fram önnur rannsókn við hliðina á Borgarbókasafninu í Tryggvagötu þar sem garðurinn kom einnig í ljós undir landfyllingu en sá hluti tilheyrði áðurnefndum Miðbakka. Við hann fundust þrjár stórar skipaskrúfur.

Nordalsíshús – fyrsta kjötbúð Reykvíkinga

Við uppgröftinn fundust leifar íshúss. Íshúsið var byggt árið 1894 þegar Íshúsfélagið við Faxaflóa var stofnað. Það var staðsett á baklóð við Hafnarstræti 23 og var um tíma stærsta íshús á Íslandi. Þar var ís til sölu sem var sóttur í Tjörnina og síld fryst til beitu fyrir þilskipaflotann. Húsið á að baki ýmis byggingarskeið og breytingar í gegnum tíðina en það samanstóð af nokkrum húsum og var það síðasta rifið um 1945. Grunnurinn sem var grafinn upp var ekki heill en hleðslur höfðu varðveist úr ýmsum hlutum hússins, frá mismunandi tímabilum. Norðan við húsið voru geymslur, fyrst saltgeymsla og síðar slátrunarskúr. Á þessum sama stað fundust steinkolalög og er því líklegt að þarna hafi steinkol verið geymd á fyrri hluta notkunarskeiðs hússins. Íshúsið var alltaf þekkt sem Nordalsíshús eftir framkvæmdastjóranum, Jóhannesi Nordal. Þar var síðar rekin ein fyrsta kjötbúð í Reykjavík og Þorsteinn Erlingsson skáld var viðskiptamaður íshússins og góður vinur Jóhannesar. Eitt sinn sendi hann framkvæmdastjóranum og vini sínum þessa vísu:

Ætlarðu að muna eftir mér
einhverntíma, kæri,
ef að ganga af hjá þér
ung og falleg læri.

Reykjavík árið 1909. Íshúsið lengst til vinstri. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Reykjavík árið 1909. Íshúsið lengst til vinstri. Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
[/cs_text]
[cs_text]Reykjavíkurhöfn á árunum 1918-1921. Siemsen bryggja fyrir miðri mynd (síðar Zimsen). Ljósmyndari Magnús Ólafsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.

Hafnargarðurinn – hinn eldri

Fyrir framan Íshúsið var bólverk, eða eldri hafnargarður, frá síðustu áratugum 19. aldar. Það er skráð á korti frá 1881, en er hins vegar ekki til árið 1864 þegar pakkhús og bryggja eru gerð af kaupmanninum C Fr. Siemsen. Bólverkið var vel varðveitt undir landfyllingu, rúmir 40 metrar á lengd og 3 metrar á hæð og gekk áfram til austurs undir Lækjargötuna. Grjóthleðslan er öll úr tilhoggnu grjóti, ólíkt yngri hafnargarðinum, og telur ríflega 1000 steina. Á nokkrum stöðum eru áfastir járnvírar sem bátaeigendur hafa fest báta sína við þegar þeir lögðu bátum sínum upp að bólverkinu. Vestast fundust leifar af Siemsenbryggju sem Siemsen kaupmaður lét byggja árið 1864, ásamt pakkhúsi sem var staðsett beint fyrir framan bryggjuna. Leifar af grunni pakkhússins komu einnig í ljós við uppgröftinn en vesturhluti þess hafði þegar verið grafinn upp á árunum 2006-2007, ásamt öðrum pakkhúsum á svæðinu. Töluvert af þakflísum, eða flögubergsskífum fundust í landfyllingum sem koma sennilega úr pakkhúsinu sem var klætt að utan með slíkum skífum.

Bólverkið er ísi lagt en myndin er frá 1897-98. Á henni sjást líka gömlu kaupmannsbryggjurnar. Ljósmyndari Sigfús Eymundsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Bólverkið er ísi lagt en myndin er frá 1897-98. Á henni sjást líka gömlu kaupmannsbryggjurnar. Ljósmyndari Sigfús Eymundsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur.
Pakkhús kaupmannanna við höfnina frá 1937, klætt flögubergsskífum. Ljósmynd Árbæjarsafn.
Pakkhús kaupmannanna við höfnina frá 1937, klætt flögubergsskífum. Ljósmynd Árbæjarsafn.
Friðlýsing hafnarmannvirkja

Um miðjan júlí lauk uppgrefti á Austurhöfn ásamt loftljósmyndun, skráningu og þrívíddarskönnun. Allar minjar voru þá fjarlægðar fyrir utan hafnargarðana tvo sem voru látnir standa en fyrirhugað var að friðlýsa þann yngri, sem Minjastofnun Íslands og settur forsætisráðherra gerðu síðar um haustið. Þetta ferli setti af stað núning milli fyrrverandi forsætisráðherra og þáverandi borgarstjóra. Einnig vakti málið mikla athygli fjölmiðla og almennings en má segja að skiptar skoðanir hafi verið á þessum ungu en engu að síður mikilvægu minjum í miðbæ Reykjavíkur. Garðarnir voru báðir teknir niður snemma á árinu 2016 en þeir voru merktir og hnitsettir vandlega og munu verða endurhlaðnir á sínum upprunalega stað í framtíðinni.

Árið 2012 voru öll gömlu hafnarmannvirkin sem voru sýnileg friðlýst, þ.á.m. Norðurgarður, Ægisgarður og Ingólfsgarður. Í rökstuðningi Minjastofnunar um friðlýsingu á garðinum, sem grafinn var upp síðasta sumar, segir meðal annars þetta:

Hafnargerðin í Reykjavík á árunum 1913-17 var á sínum tíma stærsta verklega framkvæmd sem ráðist hafði verið í hér á landi. […] Vegna seinni tíma uppfyllinga hefur lítið varðveist af sýnilegum ummerkjum um þessa merku framkvæmd. Garðurinn er gerður af hagleik og ber verkkunnáttu og stórhug Reykvíkinga síns tíma gott vitni. Garðurinn er tilkomumikið og fallegt mannvirki, vitnisburður um samgöngusögu og þróun Reykjavíkur á svæði þar sem flestar fyrri tíðar minjar eru horfnar.

[/cs_text]
 
[cs_text]Hafnargarðarnir tveir. Timburleifar Zimsen bryggju sjást í hafnargarðinum. Ljósmynd Antikva ehf.

Yngri hafnargarðurinn var fjarlægður í desember og janúar 2016. Ljósmynd Antikva ehf.
Yngri hafnargarðurinn var fjarlægður í desember og janúar 2016. Ljósmynd Antikva ehf.

Líkt og fornleifarannsóknir í miðbæ Reykjavíkur hafa leitt í ljós á undanförnum áratugum ætti það ekki að koma neinum á óvart að undir malbiki borgarinnar leynast fornleifar. Þess vegna er afar mikilvægt að skipulag í kringum framkvæmdir í Reykjavík og annars staðar taki mið af fornleifunum og að gerðar séu viðeigandi ráðstafanir í tíma svo fornleifafræðingar geti rannsakað minjarnar við bestu mögulegu aðstæður, óháð borgarpólitík. Fornleifarannsóknir eru til þess gerðar að rannsaka minjar með vísindalegum aðferðum og varðveita vitneskju um fortíðina fyrir komandi kynslóðir.

Gamla Austurhöfnin hefur tekið talsverðum breytingum í gegnum tíðina og á eftir að mótast enn frekar á komandi árum. Garðarnir verða endurreistir innan um nútíma mannvirki á svæðinu og munu þá standa sem stæðilegir minnisvarðar um þessa mikilvægu framkvæmd í sögu Reykjavíkurborgar sem hafnargerðin var og fólkið er tók þátt í athafnalífinu við gömlu höfnina.

Eldri hafnargarðurinn fjarlægður í febrúar 2016. Ljósmynd Antikva ehf.
Eldri hafnargarðurinn fjarlægður í febrúar 2016. Ljósmynd Antikva ehf.

Pistill þessi er byggður á erindi sem flutt var á fyrirlestraröð Félags fornleifafræðinga og námsbrautar í fornleifafræði við Háskóla Íslands, í samstarfi við Þjóðminjasafn Íslands þann 13.04.2016. Höfundur var uppgraftarstjóri fyrir Antikva ehf. við fornleifarannsókn á Austurhöfn árið 2015.

[line]

Heimildir
Bskjs. Reykjavíkurhöfn. Kassi 368. Hafskip H/F. Útisvæði við Austurhöfn. Minnisblað 12. Okt. 1982 – Reykjavíkurhöfn. Ársskýrsla og reikningar fyrir árið 1982 (1983).
Guðjón Friðriksson. 1991. Saga Reykjavíkur. Bærinn vaknar, 1870-1940. Fyrri hluti. Reykjavík: Iðunn.
Guðjón Friðriksson. 1994. Saga Reykjavíkur – Bærinn vaknar, 1870-1940. Síðari hluti. Reykjavík: Iðunn.
Guðjón Friðriksson. 2013. Hér heilsast skipin. Reykjavík: Uppheimar, í samstarfi við Faxaflóahafnir.
Hjörleifur Stefánsson (ritstj.). 1987. Kvosin, byggingarsaga miðbæjar Reykjavíkur. Reykjavík: Torfusamtökin.
Páll Líndal. 1987. Reykjavík – Sögustaður við Sund. Reykjavík: Örn og Örlygur.
Ragnheiður Traustadóttir og Sólrún Inga Traustadóttir. 2016. Austurhöfn – Uppgraftarskýrsla. Antikva ehf. [óbirt skýrsla].

Vefsíður
Borgarskjalasafn Reykjavíkur
Minjastofnun Íslands[/cs_text]

Um höfundinn
Sólrún Traustadóttir

Sólrún Traustadóttir

Sólrún Inga Traustadóttir útskrifaðist frá Háskóla Íslands árið 2009 með B.A. í fornleifafræði og árið 2011 með M.A. í hagnýtri menningarmiðlun. Hún hefur starfað við fjölmargar fornleifarannsóknir á Íslandi en einnig unnið fræðslu- og miðlunarverkefni fyrir Borgarsögusafn Reykjavíkur (áður Minjasafn Reykjavíkur). Hún er stundakennari við Háskóla Íslands auk þess að sinna fornleifarannsóknum og eigin verkefnum. Sólrún er formaður Félags fornleifafræðinga.

[cs_text][fblike][/cs_text]

Deila

Mix Parlay


yakin jp

yakin jp

yakin jp

rtp yakinjp

yakinjp

Togel Online Resmi

terbaru pola scatter x500 gates of olympus jam hoki zeus legit

auto sultan sweet bonanza multiplier x100 modal receh maxwin

mahjong ways 2 pola wild berantai tukang ojek mega jackpot

starlight princess anti rungkad petir bintang x1000 wd pasti

stop boncos wild west gold buy spin cerdas karyawan cuan 90 juta

koi gate viral pola ikan tersembunyi pemuda desa maxwin 180 juta

aztec gems maxwin trik spin manual 5 detik jackpot 70 juta

naga emas mahjong ways 3 pola bet kecil cuan miliar

joker jewels anti zonk strategi bet minimalis menang 99 persen

sweet bonanza xmas pola scatter kombo ibu rumah tangga 200 juta

gates of gatot kaca pecah analisis jam hoki sopir taksi x500

the dog house mega jackpot pola spin turbo pelajar sma 110 juta

mahjong ways scatter kombo gila teknik wild emas 420 juta

tercepat pola putaran maut starlight princess x500 nonstop

wild west gold gacor malam ini scatter emas anti rungkad sultan

koi gate pola naga biru terbongkar rtp 98 persen anti boncos

kisah pedagang sayur maxwin 150 juta pola bet stabil aztec bonanza

mahjong ways 2 pola naga hitam viral jackpot 600 juta otomatis

petir biru x1000 meledak jam gacor terbaru gates of olympus

sweet bonanza rahasia multiplier emas waktu hoki auto sultan

starlight princess pola bet kecil wd trik bintang x200 beruntun

stop rungkad rtp live habanero terbaik pola putaran otomatis

mahjong ways 3 pola scatter hitam bocor analisis maxwin 777 juta

wild west gold jackpot miliar slow spin 3 baris emas kaya mendadak

gates of olympus pola batu petir x500 tersembunyi mahasiswa maxwin

aztec gems pola quick spin cuan 100 juta tanpa rungkad anti buntung

koi gate fenomena wild gold trik manajemen modal mini jackpot 95 juta

sweet bonanza pola permen bergaris mega jackpot jam hoki buy spin

starlight princess wild emas berantai gamer profesional cuan 170 juta

mahjong ways 2 kunci utama wd trik spin santai pegawai minimarket

bukan isapan jempol rtp live pragmatic play malam ini pola bet efektif

the dog house megaways maxwin instan sopir ojol ubah nasib

gates of olympus pola petir merah terbukti akurat jam gacor jitu

wild west gold scatter biru viral bet naik turun cuan 60 juta

sweet bonanza pola permen manis x500 anti rungkad ibu beli mobil

mahjong ways 1 rahasia kuno pola spin manual jebol jackpot

starlight princess petir bintang x100 tiap jam pola putaran cerdas

aztec bonanza cuan maksimal taruhan minimalis pekerja pabrik 280 juta

koi gate trik simbol hoki tercepat pola spin turbo 15 kali auto jackpot

klaim jackpot joker jewels malam ini trik jam hoki mahasiswa cuan x100

tukang cukur teknik spin halus mahjong ways anti boncos

terapis pijat pola bet mahjong ways mengalirkan jackpot

pilot drone atur batas rugi mahjong ways aman

arsitek metode buy free spin mahjong ways 2 stabil modal

kasir baca pola simbol mahjong ways turbo spin

resepsionis transisi spin mahjong ways 4 manual ke auto

programmer kode pola binary ritme bet mahjong ways 3

pustakawan pilih jam hoki mahjong ways royal

sales timing tarik dana mahjong ways sebelum drop

montir kapal selam batas maksimal putaran mahjong ways 1

prediksi el clasico real madrid vs barcelona taktik pesta gol

trik pola bunga liar mahjong ways 2 surabaya

bukti pola petir ungu starlight princess 1000 jackpot

rahasia tiga simbol emas gold bonanza modal kecil

gates of olympus anti buntung pola 15 spin cepat

jam gacor wild west gold palembang trik

wild emas mahjong black scatter analisis jackpot

pola scatter kombo mahjong ways 3 jaminan wd

pola lonceng emas queen of bounty taruhan receh

analisis jam hoki aztec gems deluxe bocoran

trik naikkan bet bertahap sweet bonanza perkalian x500

strategi beli fitur great rhino modal minim

analisis pola simbol merah dewa petir x1000

trik rahasia scatter hijau mahjong ways fenomena

analisa akurat rtp raja kerbau pola putaran maut

bongkar pola hoki petir merah zeus 1000

strategi pola 4 baris wild emas mahjong ways 3

pengali x250 pyramid bonanza sopir taksi kaya mendadak

analisis waktu emas the dog house megaways taruhan minimalis

strategi naikkan persentase kemenangan lucky neko anti boncos

rahasia pola bet kecil starlight princess strategi sultan

petir biru x500 gates of olympus waktu hoki anti rugi

modal minimal untung maksimal bounty gold

bocoran rtp malam ini buffalo king paling untung

bongkar pola rahasia wild bandito simbol wild liar

pola kombo liar wild west gold bet kecil

analisis waktu hoki bet receh gerbang olympus x1000

trik jitu mahjong ways pola scatter hitam anti rugi

pola multiplier sweet bonanza hadiah milyar viral

analisis jackpot gates of olympus 1000 trik spin manual

pola ikan hoki scatter hijau koi gate ibu rumah tangga kaya sekejap

rahasia anti buntung rtp live sweet bonanza trik bet kecil mega jackpot

analisis pola habanero anti rungkad tukang kebun raup ratusan juta

perkalian 1000 pegawai negeri gates of olympus trik buy spin cerdas

jebol jackpot pola scatter hitam mahjong ways 3 kemenangan 480 juta

tercepat wd strategi anti gagal mahjong ways 2 wild emas maxwin 300 juta

bocoran jam gacor starlight princess akurat perkalian bintang 500

pola 3 baris wild emas gold bonanza tukang sayur gondol 250 juta

taktik pola petir biru gates of olympus modal receh untung ribuan kali

pola scatter kombo hoki mahjong ways 2 jackpot 550 juta otomatis

strategi putaran maut 9 jitu scatter emas koi gate nembak berkali kali

rekaman jackpot terbesar sweet bonanza permen merah 100 pecah 750 juta

jam hoki gold bonanza pemain bali kantongi 999 juta wild emas ajaib

pola 7 baris wild biru mahjong ways 3 pemuda desa raup 950 juta

kemenangan spektakuler gates of olympus 1000 1 2 miliar petir hitam

pola ikan emas koi gate gacor strategi bet minimalis 350 juta

analisis kemenangan puncak starlight princess 1 miliar trik spin turbo

jam gacor wild west gold karyawan toko kantongi 600 juta putaran santai

analisis pola keberuntungan dewi fortuna 500 pebisnis bawa pulang 788 juta

kunci maxwin pola naga emas mahjong ways 1 spin lambat wild komplit

fenomena wild permata aztec viral trik jitu raih hadiah 500

analisa rtp live gatot kaca pola spin manual anti rugi

modal receh jadi bos bongkar trik buy scatter wild west gold cuan puluhan juta

rahasia pola rtp mahjong ways 3 belum bocor multiplier 300 beruntun

petir hitam 1000 meledak waktu hoki gates of olympus jam gacor akurat

pola batu petir olympus jackpot 1 5 miliar

jam hoki starlight princess cuan x500

pola lonceng emas mahjong ways 2 jackpot

strategi anti rungkad naga emas liar beli putaran

pola segitiga permata aztec modal receh

maxwin pengali x1000 sweet bonanza terbaru

waktu emas wild west gold scatter 5 baris

pola sayap kupu kupu mahjong ways 3 wd pasti

strategi bet stabil gerbang ikan koi rtp 99

pola bintang jatuh princess starlight 888 juta

trik putaran turbo permen manis cuan x500

petir biru x500 olympus waktu gacor terkini

pola sinar bulan putri bintang jackpot instan

jam keberuntungan harta karun aztec 400 juta

pola 4 simbol merah gerbang kaca terbaru

jackpot 999 juta gold bonanza spin cerdas

strategi naga hitam raja kerbau scatter wild

pola mekanik emas hoki nexus untung besar

maxwin simbol biru emas koboi liar terjitu

analisis rtp langsung jam gacor slot pragmatic

trik gol real betis hancurkan atletico madrid pemain kantongi 999 juta

starlight princess anti rungkad rtp live 98 pola gacor

aztec gems trik bet minimalis jackpot 90 juta

rahasia sultan trik spin cepat the dog house maxwin

analisis pg soft pola spin cerdas mahjong ways 3 jackpot

kisah viral karyawan toko cuan 75 juta pola habanero anti rugi

panduan rtp slot pyramid bonanza kemenangan 99 persen

power of thor megaways trik gelegar x500 pola profesional

modal receh cuan maksimal pola great rhino megaways hoki

analisis jam hoki pragmatic pola spin normal jackpot

pola scatter hitam gates of olympus viral waktu hoki zeus

rahasia tersembunyi joker jewels trik keuntungan 50 juta

bocor tuntas analisis persentase menang sweet bonanza xmas

pola rahasia mahjong ways 1 sopir ojol cuan miliaran spin otomatis

jebol jackpot ratusan juta pola scatter merah wild west gold

strategi sultan trik spin turbo gems bonanza

spin manual vs auto spin efek jackpot mahjong

peta lokasi wild mahjong ways anti boncos

pelajar drop out mahjong ways dana kuliah

pola turbo spin mahjong ways mirip resep rahasia

analisa kualitas server mahjong peluang maxwin

filosofi mahjong ways pelajaran ambil risiko bisnis

panduan anti kalah reset modal mahjong ways

trik pancingan multiplier emas mahjong free spin

petani sukses mahjong ways penghasilan sampingan 180 juta

membaca ritme jarak buy spin strategi cooldown mahjong

Hat-trick Gelandang Bayangan Manchester United menegaskan dominasi tim asuhan Ten Hag, tampil konsisten layaknya pola spin stabil di dunia permainan digital modern. Drama Villa Park menghadirkan kejutan besar, ketika Ollie Watkins menjadi mimpi buruk Erling Haaland seperti pola scatter tak terduga yang muncul di waktu krusial. Tottenham Tanpa Ampun lewat duet Richarlison dan Son Heung-Min, mengingatkan kita pada kecepatan spin turbo yang tak memberi ruang lawan. Gabriel Jesus Menyelamatkan Arsenal dengan satu peluang berharga — mirip satu spin keberuntungan yang menentukan hasil besar di penghujung permainan. Brentford Bikin Kejutan Lagi kala Wissa dan Mbeumo tampil tajam, mencerminkan pola wild beruntun yang membalikkan keadaan. El Clásico Gacor jadi bukti Real Madrid masih punya pola kemenangan seperti scatter hitam yang muncul berturut-turut. Spin Turbo Liga Inggris memperlihatkan performa Villa, MU, dan Brentford yang serempak meraih hasil maksimal dengan gaya spin cepat presisi. Pola Serangan Spin Cepat jadi kunci sukses Tottenham dan Villarreal dalam meraih kemenangan penuh waktu. Bonus Round Maut antara Brentford vs Liverpool menghadirkan lima gol spektakuler, sementara MU tampil efisien layaknya pola bonus aktif. Payline Semakin Hot menggambarkan kemenangan tipis Arsenal dan Villa yang datang di detik akhir seperti scatter terakhir penentu hasil. Marcus Rashford Kembali Gacor membawa Manchester United ke jalur kemenangan, tampil konsisten layaknya pola spin berirama di dunia permainan digital. Unai Emery Tertawa Puas usai Aston Villa kembali buktikan kekuatan di kandang, seperti pola scatter tersembunyi yang muncul di waktu tak terduga. Real Madrid Balas Dendam berkat kombinasi Bellingham dan Vinícius Jr, menjalankan ritme seperti pola spin presisi dalam permainan penuh strategi. Mbappé vs Lewandowski jadi duel dua bintang besar yang membakar El Clásico, menggambarkan benturan dua scatter premium di layar kemenangan. Arda Guler Curi Perhatian dengan peran brilian di laga Madrid kontra Barça, ibarat menemukan wild tersembunyi dalam permainan slot berstrategi tinggi. Gacor atau Boncos jadi refleksi performa tim besar; City tersandung, Madrid tetap solid seperti pemain yang paham kapan berhenti spin tinggi. Free Spin Gol menggambarkan keberuntungan Tottenham dan Celta Vigo yang memanfaatkan setiap peluang seperti bonus free spin di akhir sesi. Hasil Liga Akhir Pekan menghadirkan drama tiga poin, serasa berburu scatter hitam di permainan penuh ketegangan. Bagaikan Pola Mahjong Ways jadi analogi sempurna untuk kemenangan Brentford dan Villarreal yang tampil spin turbo konsisten. Hat-trick Gelandang Bayangan mengingatkan bagaimana Manchester United bermain dengan pola RTP presisi seperti spin kemenangan terencana. Aksi Pedri Tak Cukup jadi kisah pahit bagi Barcelona, kalah lagi dari Madrid layaknya pemain kehilangan pola spin terakhir di ujung permainan. Villarreal Bangkit berkat dua gol Gerard Moreno, membungkam Valencia dengan ritme serangan seperti spin stabil yang terus berpihak pada pemain sabar. Celta Vigo Bikin Gila Publik setelah Aspas mencetak gol menit akhir, simbol dari scatter kemenangan yang muncul di waktu tak terduga. Gol Aspas di Menit 90+2 menegaskan semangat juang Celta Vigo, seperti pemain yang menemukan wild terakhir untuk menutup sesi permainan dengan gemilang. Real Madrid Comeback Elegan di tangan Bellingham, menunjukkan ketenangan ala pemain slot yang membaca pola scatter beruntun dengan akurat. Drama Villa Park memperlihatkan ketangguhan Ollie Watkins menjebol pertahanan City, seolah memecah RTP tersembunyi di saat genting. Tottenham Tanpa Ampun lewat Richarlison, pesta gol 3-0 atas Everton seperti memicu scatter beruntun di layar kemenangan. Gabriel Jesus Selamatkan Arsenal lewat satu peluang emas, ibarat satu spin presisi yang mengubah nasib di detik terakhir permainan. Brentford Kejutkan Liverpool dengan aksi Wissa dan Mbeumo, menciptakan momentum gacor yang sulit ditebak di antara dua sistem permainan. Tottenham Nyalain Spin Turbo saat Richarlison dan Son Heung-Min tembus pertahanan Everton, layaknya spin turbo yang berpihak penuh pada pemain berani. Liverpool Kehilangan Fokus saat lini belakang rapuh diterpa tekanan Brentford, seolah kehilangan pola spin bertahan di fase akhir pertandingan. Gaya Tottenham Postecoglou kian melejit; Richarlison tampil tajam bak pemain yang menemukan pola scatter stabil di setiap peluang. Aston Villa Tak Main-Main saat Watkins dan Douglas Luiz tampil efektif, jalankan strategi seperti spin terukur yang berbuah jackpot kemenangan. Manchester United Temukan Ritme berkat duet Rashford-Fernandes yang sinkron seperti spin sinkronisasi dalam mesin kemenangan. Arsenal Tipis Tapi Pasti ketika Arteta menjaga ritme permainan, memanfaatkan peluang tunggal layaknya satu spin keberuntungan yang menentukan hasil. Arsenal Menang Tipis dengan pola permainan stabil, menyerupai spin manual yang sabar hingga wild beruntun muncul di detik akhir. Aston Villa Aktifkan Scatter Hitam lewat Watkins yang mengguncang City, seolah membuka mode RTP tinggi di tengah tekanan besar. Brentford Patahkan Pola Liverpool dengan permainan cepat ala turbo spin Wissa dan Mbeumo yang membuat pertahanan The Reds panik. Manchester United Mode Auto Spin menampilkan Rashford dan Fernandes yang menyerang tanpa jeda, seperti auto spin yang tak berhenti hingga hasil keluar. El Clásico Penuh Wild menghadirkan Bellingham dan Vinícius Jr yang membongkar pertahanan Barcelona, bak wild pattern muncul di spin terakhir. Madrid Menang, Barcelona Goyang menggambarkan ketegangan El Clásico, ketika Xavi harus mencari pola kemenangan baru setelah kehilangan momentum di Bernabéu. Haaland Macet Total di Villa Park membuat Guardiola mengakui ada masalah di lini depan, ibarat scatter gagal aktif di tengah pola sempurna. Richarlison Cetak Gol Spesial di Goodison Park, membawa Tottenham ke puncak momentum seperti spin beruntun yang terus menghasilkan nilai. Vinícius Jr Berulah Lagi dengan selebrasi kontroversial, namun tetap menjadi simbol wild bebas yang tak bisa dikendalikan pertahanan Barcelona. Liverpool Masih Rapuh Tanpa Salah setelah Brentford membongkar lini belakang mereka, menyoroti lemahnya pola bertahan dalam permainan tinggi tekanan. Celta Vigo Comeback Edan berkat gol Aspas di menit akhir, menciptakan scatter tanpa henti yang ubah hasil laga jadi kemenangan mendebarkan. Gerard Moreno Nyalain Turbo Mode saat Villarreal tekan Valencia, bermain cepat dan konsisten seperti wild tiap spin dalam permainan terukur. Tottenham Tampil Disiplin lewat Richarlison yang menjalankan pola permainan presisi, bak pemain mengatur spin ritmis dengan sabar. Arsenal Menang dengan Efisiensi berkat gol tunggal Gabriel Jesus, mencerminkan satu spin tepat yang mengunci hasil pertandingan. Aston Villa Cerminkan Strategi Wild Tersembunyi di bawah arahan Emery, menumbangkan City dengan pola tersembunyi yang tak terbaca. Celta Vigo Tegas Banget menunjukkan mental juara sejati, Osasuna sempat unggul tapi Aspas balikkan keadaan dengan pola spin berani di menit akhir. Villarreal Menang Taktis berkat performa matang Gerard Moreno, yang kembali tajam seperti menemukan wild pattern setelah masa cedera panjang. MU Menari di Old Trafford lewat aksi Rashford yang tampil gemilang, layaknya spin sempurna yang jatuh di garis kemenangan. Ancelotti Senyum Lebar setelah Madrid kalahkan Barça dengan kelas, menjaga mental tim seperti pemain yang tahu kapan hentikan auto spin. Premier League Mendidih saat Aston Villa, Brentford, dan Tottenham jadi pencuri sorotan, seolah tiga scatter aktif di satu layar kemenangan. Brentford dan Liverpool sajikan duel penuh tekanan, tapi pola serangan cepat tuan rumah jadi wild card penentu kemenangan akhir. Manchester United Bangkit dengan pola serangan terstruktur; Rashford dan Fernandes jalankan spin ritmis yang mematikan pertahanan lawan. El Clásico di Bernabéu memperlihatkan Real Madrid dengan stabilitas mental tinggi, sementara Bellingham jadi simbol pola konsisten di tengah tekanan. Celta Vigo Tekanan Akhir menjadi bukti bahwa scatter momentum bisa muncul dari ketekunan dan keyakinan sampai peluit terakhir. Villarreal Menang Taktis di Mestalla lewat strategi seimbang Gerard Moreno, menampilkan spin terukur antara serangan cepat dan efisiensi. Pesilat Mojokerto Raih 78 Juta dari God of Fortune CQ9
Magic Lamp Spade Gaming Raih 190 Juta dalam Semalam
Justice League Playtech Fitur Hidden Combo dan Mode Heroic Bonus
Playboy Gold Microgaming dan Konsep Probabilitas Pemain Rasional
Moon Princess 1000 Playn Go Sistem Multiplier Dinamis
Pekerja Bengkel Surabaya Menang 62 Juta dari Hot Hot Fruit Habanero
Mahasiswa Yogyakarta Uji Keberanian di Zeus Howling Thunder CQ9
Tukang Ojek Jakarta God of Fortune CQ9 Bayar Utang Pinjol
Kunci Rahasia Magic Lamp Spade Gaming Menang 77 Juta
Analisis Ritme Liar Wild Safari Joker Gaming dan Simbol Singa Emas Kenapa The Dog House Megaways Pragmatic Play Tiba Tiba Viral Lagi Kisah Ibu Rumah Tangga di Bekasi Mengguncang RTP
Psikologi Warna di Candy Bonanza PG Soft Benarkah Kombinasi Merah dan Kuning Pemicu Cluster Win Terbesar
Mitos vs Fakta Justice League Playtech Karyawan IT di Bandung Bukukan Kemenangan 122 5 Juta di Tengah Jam Kerja
Trik Skip Intro di Playboy Gold Microgaming Pegawai Bank di Medan Raih 88 Juta Saat Server Ganti Jam
Moon Princess 1000 Cetak Sejarah Baru Mahasiswa di Surabaya Tembus 95 Juta Berkat Ritual Ganti Jaringan 4G
Pola Triple Hot Hot Hot Fruit Habanero Eksperimen Penjaga Warung di Bogor Berakhir 112 Juta Tanpa Turbo Mode
Apakah Zeus Howling Thunder CQ9 Punya Jam Terlarang Pengakuan Streamer Tentang Waktu Delay Terbaik
5 Pola Efisien Bermain Wild Safari Joker Gaming agar Spin Tetap Konsisten Tanpa Harus Over Budget
The Dog House Megaways Pragmatic Play Strategi Ritme Pola Spin dan Momentum Waktu yang Tepat Bisa Bikin Wild Jatuh Beruntun
Candy Bonanza PG Soft Sembunyikan Mekanik Rahasia Analisis Pola Scatter yang Ternyata Bisa Diatur dengan Timing