[cs_text id=”” class=”” style=”” text_align=”none”]
Samstarfskona mín spurði mig, af hverju þykir það í lagi að börn klæði sig á öskudag sem sjóræningjar en það kemur hins vegar ekki til greina að þau líki eftir liðsmanni Boko Haram af sama tilefni? Mér varð fátt um svör.
Þegar Íslendingar gera það gott í útlöndum er afrekunum jú gjarnan líkt við strandhögg víkinga sem vitað er að voru ofbeldisseggir sem drápu fólk með köldu blóði. Börn leika sér líka með sverð til þess að líkja eftir ímynduðum bardögum þeirra. Á Fjörukránni í Hafnarfirði er einnig hægt að panta víkingarán (Viking Kidnapping) á milli kl. 18 og 20:30 alla daga. Ránið gengur út á það að ræna konum að hætti víkinga og draga þær um krána á hárinu. Þá býður ljósmyndastofa í borginni upp á myndatökur af konum, körlum og börnum í víkingaklæðum með vopn, eins og til dæmis sverð og spjót, undir yfirskriftinni: Unleash Your Inner Viking.

En hvað var það að vera víkingur? Margt bendir til þess að heitið vísi til bræðralags á borð við, Vítisengla (e. Hells Angels), Útlaga (e. Outlaws), Ku Klux Klan, Boko Haram eða Ríki íslams sem vel eru þekkt nú á dögum. Sum þeirra reyna að ná fram markmiðum sínum með hryðjuverkum, á meðan önnur eru skilgreind sem glæpasamtök.[1] Bræðralög þurfa þó vissulega ekki að vera bundin við voðaverk eða glæpi.

Bræðralag – hvað er það?

Bræðralög hafa að líkindum alltaf verið til í einhverri mynd, allt frá litlum klíkum í stærri samtök. Þau eru mynduð um hóp einstaklinga sem sameinast um að berjast – jafnvel upp á líf og dauða – ýmist gegn eða með tilteknum gildum. Meðlimirnir tilheyra samt sem áður ákveðinni samfélagslegri heild og deila með henni mörgu er viðkemur hversdagslegu lífi, siðum og trú. Þeir lifa sumsé oftast hefðbundnu lífi líkt og aðrir þegnar samfélaga sinna en taka eigi að síður þátt í verkefnum þeirra samtaka sem þeir tilheyra utan þess, oft án þess að mikið á því beri.

Bræðralög mótorhjólaeigenda, eins og Vítisenglar og Útlagar, miða að dýrkun á bifhjólum svo dæmi sé tekið. Ku Klux Klan halda hins vegar fram yfirburðum hvíta kynstofnsins og berjast fyrir hann.
Markmið stærri bræðralaga tengjast oftar en ekki trúarbrögðum eða kynþætti, enda þó markmiðin geti vissulega verið önnur. Bræðralög mótorhjólaeigenda, eins og Vítisenglar og Útlagar, miða að dýrkun á bifhjólum svo dæmi sé tekið. Ku Klux Klan halda hins vegar fram yfirburðum hvíta kynstofnsins og berjast fyrir hann. Vélhjólasamtökin og Ku Klux Klan nota eigi að síður glæpi – mismunandi alvarlega þó – til að hræða fólk til hlýðni. Innan íslam eru nokkur bræðralög, eins og til dæmis Boko Haram og Ríki Íslams. Bæði hafa þau það að markmiði að útrýma öðrum trúarskoðunum en múhameðstrú og koma á íslömsku ríki, enda vinna þau núorðið saman. Þau eru andsnúin því sem meðlimir þeirra kalla vestræna þekkingu og vísar nafnið Boko Haram beinlínis í það. Þau beita einkum hryðjuverkum til þess að ná fram markmiðum sínum en drepa einnig og ræna fólki í sama skyni.[2]

Áberandi er að liðsmenn bræðralaga eru yfirleitt öfgafullir, ungir karlmenn sem fórna sér fyrir málstað sinn.[3] Sem dæmi má nefna fær kven­fólk ekki inn­göngu í vél­hjóla­sam­tök á borð við Vít­isengla og Útlag­a. Börn í samtökum sem þessum eru einnig afar fá, nema þau sem meðlimir hafa rænt. En enda þótt konum sé meinuð innganga í þau, hafa þær hlut­verk inn­an þeirra sem fylgi­hlut­ir eða eign meðlima. Þær ganga þannig óbeint til liðs við þau á þessum forsendum.[4] Þá hefur það einmitt verið áberandi að ungar stúlkur gangi til liðs við bræðralög íslams og taki virkan þátt í störfum þeirra. Árið 2014 höfðu, svo dæmi sé tekið, sex­tíu bresk­ar kon­ur farið til Sýr­lands í þeim til­gangi að ganga til liðs við hryðju­verka­sam­tök­in Ríki íslams. Í þeim hópi eru átján ung­lings­stúlk­ur.[5]

Boko Haram. NDTV. Sótt 15. apríl 2016 af slóðinni http://www.ndtv.com/world-news/boko-haram-kidnaps-16-women-in-north-east-nigeria-police-1290471
Boko Haram. NDTV. Sótt 21. apríl 2016 héðan.

Það er á hinn bóginn alls ekki alltaf svo að ungar stúlkur og konur, eða jafnvel karlmenn, gangi af fúsum og frjálsum vilja til liðs við bræðralög sem stunda hryðjuverk og glæpi. Í apríl árið 2014 vakti það heimsathygli þegar vígamenn Boko Haram réðust á grunnskóla fyrir stúlkur í Borno ríki í Nígeríu og rændu 276 þeirra og fluttu í höfuðstöðvar samtakanna. Abubakar Shekau, leiðtogi samtakanna, gat þess í heimspressunni að búið væri að þvinga stúlkurnar í hjónaband og neyða þær til þess að gerast múslimar. Samtökin hafa auk þess rænt fjölda manns af báðum kynjum, á öllum aldri, og selt í þrældóm eða notað í sprengjuárásir. Þá höfðu þau á tímabilinu frá júlí 2009 til júní 2014 drepið meira en 5000 óbreytta borgara – karla, konur og börn – í Chad, Níger og Kamerún auk heimalandsins, Nígeríu. Ótaldir eru þeir sem hafa flúið frá Afríku vegna grimmilegra árása þeirra en talið er að það sé í það minnsta 1,5 milljón manns.[6] Sjálf eru bræðralögin yfirleitt tiltölulega fámenn, miðað við fólksfjölda í þeim löndum þar sem þau eru virk.

Loks hafa bræðralög sín einkennismerki. Eru það einkum hermannaklæðnaður, fánar með táknmynd og einkunnarorðum samtakanna og vopn ef því er að skipta, rétt eins og segja má að vígalegir búningar og sverð hafi verið helstu einkenni víkinga – ætluð til þess að ógna, rétt eins og hjá víkingum nútímans.

Víkingar

Hegðun víkinga minnir í mörgu á hegðun meðlima bræðralaga nútímans, einkum þó þeirra er stunda rán og dráp á fólki. Erfitt er eigi að síður að fullyrða nokkuð um það hvort svo hafi verið, enda skilja meira en þúsund ár hér í milli. Eitt er þó víst að víkingar rændu konum, drápu óbreytta borgara, stunduðu þrælasölu og eyðilögðu kristnar byggingar. Talið er að markmið þeirra– í það minnsta til að byrja með – hafi verið að hefta útbreiðslu kristni í Norður Evrópu, enda kom bakslag í útbreiðslu hennar á 9. og 10. öld í kjölfar ráns- og drápsferða víkinga.[7]

úr sjónvarsþáttaröðinni Vikings eftir Michael Hirst .
Úr sjónvarsþáttaröðinni Vikings eftir Michael Hirst . Ljósmynd tekin héðan.

Spor eftir voðaverk þeirra má finna allt frá Rússlandi í austri og vestur til Ameríku. Oft er það einmitt svo að hryðjuverkasamtök eru virk innan mjög stórra landsvæða, sem jafnvel ná til nokkurra álfa, án þess að meðlimir þeirra hafi nokkurn tíma hist. Bræðralög starfa líka gjarnan í mörgum löndum, eins og til dæmis Boko Haram sem eru virk samtök í mörgum löndum Afríku auk heimalandsins Nígeríu. Þrátt fyrir það bera meðlimirnir samskonar einkennismerki og vinna að sömu markmiðum, sem berast manna í milli um ótrúlega langan veg.

Árásir af þessu tagi stóðu allt fram á tíundu öld. Fjöldi fólks flúði til nærliggjandi landsvæða og eyja við Norður-Atlantshaf, rétt eins þegar almenningur flýr hryðjuverk Boko Haram og Ríkis íslams nú á dögum.
Vitneskja og þekking á víkingum, lifnaðarháttum þeirra og hegðun, fæst einkum úr fornleifum en einnig úr rituðum frásögnum og sögum, jafnt innlendum sem erlendum. Sem dæmi má nefna frásögn í breskum skjölum af upphafi voðaverka víkinga í Lindesfarne klaustri á Norður-Englandi hinn 8. júní árið 793. Í annálum klaustursins segir: „Never before has such terror appeared in Britain as we have now suffered from a pagan race [. . .]  The heathens poured out the blood of saints around the altar, and trampled on the bodies of saints in the temple of God, like dung in the streets“.[8] Árásir af þessu tagi stóðu allt fram á tíundu öld. Fjöldi fólks flúði til nærliggjandi landsvæða og eyja við Norður-Atlantshaf, rétt eins þegar almenningur flýr hryðjuverk Boko Haram og Ríkis íslams nú á dögum.

Styðjast má við frásagnir og sögur af víkingum til að greina hugsunarhátt þeirra og hátterni. Í Landnámabók segir sem dæmi má nefna frá Ölvi barnakarli. Hann lét að sögn „[…] eigi henda börn á spjótaoddum, sem þá var víkingum títt; því var hann barnakarl kallaður“.[9] Svo virðist sem að það hafi verið almennur siður meðal víkinga að leika sér með þessum hætti með lík barna. Raunar minnir þessi frásögn óneitanlega á nýlega frétt af meðlimum Ríkis íslams þar sem þeir munu hafa látið börn nota höfuð fanga samtakanna fyrir fótbolta.[10] Fleiri sögur eru í Landnámu, eins og til dæmis af þrælum Ingólfs sem tókst að flýja. Það bendir til þess að Ingólfur hafi átt þræla sem voru alsendis ekki sáttir við hlutskipti sitt. Melkorku Íraprinsessu tókst hins vegar aldrei að flýja þrælahaldara sinn en Höskuldur Dalakollur keypti hana fimmtán vetra á þrælamörkuðum á Brenneyju við strendur Vestur-Svíþjóðar. Hann tók hana með sér heim í Dalina þar sem hún var lengst af ambátt hans og frilla.[11] Saga Melkorku vekur vissulega upp spurningar um það hversu margar konur hafi verið hnepptar í kynlífsþrælkun víkinga á Íslandi, rétt eins og meðlimir Boko Haram rændu, líkt og áður getur, 267 stúlkum úr skóla í Nígeríu og hnepptu í þrældóm í sama skyni fyrir tveimur árum.

Konur, börn og gamalmenni – hvar eru þau?

En hvað segja fornleifarnar um víkingana? Fullyrða má að afskaplega fá kuml víkinga hafi fundist í Norður-Evrópu með tilliti til mannfjölda á víkingaöld en fjöldi meðlima í bræðralögum er einmitt – eins og áður getur – lítið brot af því samfélagi sem þeir tilheyra. Á Íslandi hafa um 330 kuml fundist í samfélagi sem taldi í það minnsta 30.000 manns. Ekki er ljóst hvað veldur en grafir með haugfé – gripum – eru alla jafna skilgreind sem kuml. Haugféð samanstendur oft af ránsfeng eða söluvarningi sem á uppruna sinn að rekja víða að. Vopn eru áberandi, einkum spjót og sverð, raunar auk persónulegra eigna.[12] Athuga ber jafnframt að í kumlunum hvíla oftast ungir karlmenn. Konur eru í minnihluta og hefur þessi skortur á kvenkumlum í Norður-Evrópu löngum vakið mikla furðu fræðimanna, víðar en á Íslandi. Þá heyrir það til algjörra tíðinda að kuml barna finnist, þó þess séu samt dæmi. Barnakuml sem hafa fundist á Íslandi eru innan við fimm. Hér á landi, í Danmörku, Norður-Þýskalandi og Skotlandi er hlutfallið 60–65% karlkuml á móti 35–40% kvenkumlum. Í Noregi er hlutfallið enn meira sláandi. Þar er eru 80% karlkuml fundin á móti 20% kvenkumla.[13]

Thorisa3_kuml
Hér má sjá kuml sem fannst fyrir rúmum 20 árum við Þórisá. Þetta er gröf víkings og sverð, skjöldur, spjót, öxi og ýmis varningur fannst þar, t.d. pyngja með pening í og skart af klæðnaði. Þá lá ungur hestur (eða raunar bara tryppi) í gröf til fóta. Mynd: Steinunn J. Kristjánsdóttir.

Skortur á kumlum kvenna og barna, en líka eldra fólks, hefur satt best að segja lengi verið óleyst ráðgáta sem að vísu hefur alloft verið rakin til þess að stúlkubörn hafi verið borin út en drengir látnir lifa. Það er þó tæplega skýringin. Vaxandi áhugi er meðal fræðimanna á að skoða fjölda beinafunda án nokkurs haugfjár hér á landi frá heiðnum tíma. Þær skipta hundruðum.[14]  Þetta geta vel verið grafir almennings sem tilheyrði ekki bræðralagi víkinga en bjó hér og lifði engu að síður.

Bræðralag frá víkingaöld

Ítrekað hefur verið bent á að hvers kyns bræðralög endurspegli engan veginn almenn viðhorf þeirra eigin samfélags. Múslimar eru þannig ekki allir hryðjuverkamenn, ekki frekar en Vesturlandabúar almennt meðlimir í glæpasamtökum. Víkingarnir deildu væntanlega sömu trú og siðum og aðrir íbúar germanskra samfélaga í Norður Evrópu á víkingaöld, enda þótt almenningur hafi ekki tekið þátt í dráps- og ránsferðum þeirra. Tæplega er þess vegna hægt að halda því fram að allir íbúar landsins á víkingaöld hafi verið eiginlegir víkingar, ekki frekar en að hægt sé að kalla alla íbúa Nígeríu, Níger, Chad og Kamerún hryðjuverkamenn. Þegar vísað er til víkinga, eða líkt eftir leik þeirra og starfi, er því miður gjarnan vísað til þess hóps fólks sem á víkingaöld rændi, ruplaði og drap samborgara sína með köldu blóði. Á öskudag er nefnilega ekki eins gaman að líkja eftir lífi og starfi friðsamra landnema, bændafólks og þræla þessa tíma, eins og víkingi eða sjóræningja.

[Mynd ofan við grein er sótt af Vísindavefnum 21. 4 ’16][line][1] Orri Páll Ormarsson. Meira í orði en á borði (14. október 2012). Sunnudagsblað Morgunblaðsins.
[2] Hvað er Boko Haram? (22. mars 2016). RÚV.
[3] Hedenstierna-Johnsson, C. (2009). A Brotherhood of Feasting and Campaigning. The Success of The Northern Worriors. Í Regner, E., von Heijne, C., Kitzler Åhfeldt, L. & Kjellström, A. (ritstj.). From Ephesos to Dalecarlia.
Reflections on Body, Space and Time in Medieval and Early Modern Europe. Bls. 43–56. Stockholm Studies in Archaeology 48. Stokkhólmur:  The Museum of National Antiquities.
[4] Kvenfyrirlitningin áberandi (28. mars 2012). Morgunblaðið.
[5] Fjöldi unglingsstúlkna til liðs við Ríki íslams (1. mars 2015). Morgunblaðið. Sótt 9. apríl 2016 af slóðinni
[6] Stúlkurnar hafa verið giftar (31. október 2014). Morgunblaðið; Hvað er Boko Haram? (22. mars 2016). RÚV.
[7] Aston, M. (2001). The Expansion of the Monastic and Religious Orders in Europe from the Eleventh Century. Í Graham Keewill o.fl. (ritstj.), Monastic Archaeology, bls. 11; Lawrence, C.H. (2001). Medieval Monasticism. 3. útgáfa. London: Longman, bls. 79.
[8] Logan, F. Donald (1983). The Vikings in History. Camberley, Surrey: Hutchinson & co. Bls. 25.
[9] Landnámabók (1968). Jakob Benediktsson gaf út. Reykjavík: Hið íslenzka fornritafélag. Bls. 379.
[10] Illugi Jökulsson. „Íslamska ríkið“ lætur smádrengi nota höfuð hálshöggvinna fanga sem fótbolta (5. mars 2016). Stundin.
[11] Laxdæla saga (1934). Einar Ól. Sveinsson gaf út. Reykjavík: Hið íslenzka fornritafélag. Bls. 27–28, 49–59.
[12] Sjá t.d. Kristján Eldjárn (2000). Kuml og haugfé.
[13] Kristján Eldjárn (2000). Kuml og haugfé í heiðnum sið á Íslandi. Adolf Friðriksson sá um útgáfuna og skrifaði viðbætur. Reykjavík: Mál og menning. Bls. 303; Wallaker-Nordeide,  S. (2011). The Viking Age as a Period of Religious Transformation. The Christianization of Norway from AD 560–1200. Turnhout: Brepols. Bls. 52.
[14] Fyrirlestur Orra Vésteinssonar,  Kortlagning dauðans, í Þjóðminjasafni Íslands 20. apríl 2016.[/cs_text]

Um höfundinn
Steinunn J. Kristjánsdóttir

Steinunn J. Kristjánsdóttir

Steinunn J Kristjánsdóttir er prófessor við Sagnfræði- og heimspekideild. Kennslusvið hennar liggur innan miðaldafræða og kynjafornleifafræði, Helstu rannsóknasvið hennar eru félagsleg fornleifafræði, miðaldafornleifafræði, trúarbragðarsaga, klaustur og klausturstarfsemi. Sjá nánar

[cs_text id=”” class=”” style=”” text_align=”none”][fblike][/cs_text]

Deila

Mix Parlay


yakin jp

yakin jp

yakin jp

rtp yakinjp

yakinjp

Togel Online Resmi

pola ritme turbo stop go rahasia sopir angkot cuan 95 juta

strategi kode kuno petugas arsip bongkar rahasia 120 juta otomatis

karyawan minimarket temukan jam hoki pola tap cepat saldo meledak

trik tahan putar penjual mainan cuan 78 juta tanpa boncos

analisis frekuensi wild tukang fotokopi berbuah jackpot ratusan juta

timing free spin anti rungkad kunci kemenangan maksimal

pola step bet mikro desainer interior jaga profit stabil 65 juta

strategi gacor juru parkir manfaatkan jam sepi raih big win

ahli kopi reset modal cerdas saat multiplier drop wd pasti

kombinasi bet anti zonk pelayan restoran menu kombo hasilkan 110 juta

deteksi server hoki montir ac bawa pulang maxwin sebelum siang

ritme putaran beruntun guru ngaji pecahkan jackpot x500

pola turbo jeda pedagang kain kelola volatilitas tetap untung

taktik push berjenjang skema 3 2 1 barista kafe cuan 82 juta

manajemen dana anti rugi penjahit jas modal kecil untung besar

pola simbol berbaris petani padi ciptakan combo wild raksasa

kondektur bus uji frekuensi scatter akurat wd 135 juta

trik tumpuk wild pola sisir vertikal tukang cukur bonus berantai

sinkronisasi jari dan rtp teknisi lift profit tetap melejit

deteksi akurat server rungkad penjaga toko anti boncos total

kombinasi jam hoki dan pola khusus pedagang buah anti zonk x1000

mahasiswi desain mode pola putaran bintang paling gacor auto maxwin

penjual hewan trik scatter emas jitu cuan 450 juta sekejap

ahli geologi temukan urutan permata jackpot 85 juta kaya mendadak

seniman tato pahami ritme jarum pola putaran cepat maxwin tanpa batas

nelayan malam pola penyebaran hitam viral waktu hoki terbongkar

admin medsos filter real time analisis akurat rtp live tembus x500

strategi sultan agen properti fitur spin turbo cuan cepat anti rugi

petugas keamanan pola anti rungkad saat server padat wd aman

manajemen risiko saldo besar sopir truk logistik sebelum pecah maxwin

konsultan pajak pola penggandaan profit tanpa limit cuan fantastis

akuntan publik deteksi akurat waktu terbaik free spin auto sultan

buruh pabrik lacak mesin panas jam hoki terbaru pola spin jebol maxwin

karyawan bank uji skema kredit cepat kuasai fitur beli putaran anti zonk

juru masak deteksi bumbu rahasia kombinasi bet anti zonk hadiah x500

pedagang pulsa cadangkan saldo dana mini recovery anti boncos total

teknisi listrik trik petir x500 anti rungkad bawa pulang maxwin besar

pekerja konstruksi fondasi step up bet anti ambruk jackpot beruntun

penjual tanaman hias siraman interval timing spin tumbuh jackpot ratusan juta

nelayan pagi strategi ikan hoki anti rungkad bawa pulang 150 juta

cleaning service reset modal cerdas saat multiplier mandek wd cepat

juru pijat refleksi pola putaran cerdas x1000 anti rungkad terbaru

strategi jam hoki terbaik penjaga kolam ikan cuan 120 juta sekejap

penulis novel gunakan plot twist analisis pola terbaru pasti untung

guru les musik skema nada 3 5 7 pola push bertahap tingkat pengembalian 99

pedagang kopi keliling pola putaran cerdas untung 80 juta seminggu

montir mobil uji sprint spin 15 menit cetak big win cuan 90 juta

reset modal cerdas sapu bersih cleaning service wd cepat

penjaga toko buku uraikan indeks simbol free spin naikkan untung 50 juta

teknisi drone pola stabil bet terbang rendah pecah maxwin 800 juta

desainer grafis grid tempo pola turbo pause jaga volatilitas cuan x1000

penjual emas strategi sultan kombinasi spin cerdas anti boncos total

tukang sayur pola 3 baris wild emas modal 50 ribu langsung sultan

koki restoran deteksi bumbu rahasia kombinasi bet anti zonk 400 juta

pedagang asongan trik putaran maut 9 jitu scatter emas nembak

petugas pemadam kebakaran deteksi server panas pecah jackpot 750 juta

sopir taksi online buktikan cuan besar pola simbol khusus biru jaminan wd

tukang kebun raup ratusan juta analisis pola anti rungkad auto sultan

pegawai negeri ubah nasib trik buy spin cerdas perkalian x1000 berkali kali

pemuda desa buktikan pola 7 baris wild biru raup 950 juta tidak masuk akal

karyawan swasta 650 juta pola lonceng emas mahjong ways 2 scatter hijau

ibu rumah tangga x1000 sweet bonanza analisis maxwin

mahasiswa 888 juta pola bintang jatuh wild emas starlight princess

pemain medan pola batu petir gates of olympus jackpot 15 miliar

tukang ojek waktu emas scatter 5 baris wild west gold

pebisnis 788 juta pola keberuntungan game dewi fortuna x500

sopir ojol rahasia mahjong ways 1 spin otomatis

tukang sayur pola simbol khusus sugar rush cuan 90 juta

fotografer freelance shutter pace vs rtp gates of olympus wd konsisten

penata rias layer wild starlight princess bonus berantai auto jackpot

operator pabrik shift malam cooldown 7 10 profit maksimal

pedagang ikan kelola gelombang multiplier tarik profit aman anti boncos

petugas keamanan cek area gelap pola anti rungkad wd terjamin

karyawan toko pola 4 simbol merah kemenangan puncak bocoran resmi

pemain bali bongkar jam hoki wild emas ajaib auto sultan 999 juta

mahasiswa kedokteran taktik scatter emas kombo liar cuan 180 juta

ibu rumah tangga kaya raya pola ikan hoki scatter hijau terbukti akurat viral

pemuda desa mengubah nasib kisah bayaran x100 modal receh cuan maksimal

pemain jakarta berhasil trik spin turbo kemenangan puncak 1 miliar

pedagang ikan gelombang multiplier profit mahjong ways sebelum drop

auto sultan strategi gol juventus 750 juta trik ampuh

cuan mendadak pola kemenangan roma 650 juta tukang kopi fenomenal

starlight princess pola bet kecil wd trik bintang x200 beruntun

stop rungkad rtp live habanero terbaik pola putaran otomatis

mahjong ways 3 pola scatter hitam bocor analisis maxwin 777 juta

wild west gold jackpot miliar slow spin 3 baris emas kaya mendadak

gates of olympus pola batu petir x500 tersembunyi mahasiswa maxwin

aztec gems pola quick spin cuan 100 juta tanpa rungkad anti buntung

koi gate fenomena wild gold trik manajemen modal mini jackpot 95 juta

sweet bonanza pola permen bergaris mega jackpot jam hoki buy spin

starlight princess wild emas berantai gamer profesional cuan 170 juta

mahjong ways 2 kunci utama wd trik spin santai pegawai minimarket

bukan isapan jempol rtp live pragmatic play malam ini pola bet efektif

the dog house megaways maxwin instan sopir ojol ubah nasib

gates of olympus pola petir merah terbukti akurat jam gacor jitu

wild west gold scatter biru viral bet naik turun cuan 60 juta

sweet bonanza pola permen manis x500 anti rungkad ibu beli mobil

mahjong ways 1 rahasia kuno pola spin manual jebol jackpot

starlight princess petir bintang x100 tiap jam pola putaran cerdas

aztec bonanza cuan maksimal taruhan minimalis pekerja pabrik 280 juta

koi gate trik simbol hoki tercepat pola spin turbo 15 kali auto jackpot

klaim jackpot joker jewels malam ini trik jam hoki mahasiswa cuan x100

tukang cukur teknik spin halus mahjong ways anti boncos

terapis pijat pola bet mahjong ways mengalirkan jackpot

pilot drone atur batas rugi mahjong ways aman

arsitek metode buy free spin mahjong ways 2 stabil modal

kasir baca pola simbol mahjong ways turbo spin

resepsionis transisi spin mahjong ways 4 manual ke auto

programmer kode pola binary ritme bet mahjong ways 3

pustakawan pilih jam hoki mahjong ways royal

sales timing tarik dana mahjong ways sebelum drop

montir kapal selam batas maksimal putaran mahjong ways 1

mahjong ways 2 pola wild berantai tukang ojek mega jackpot

starlight princess anti rungkad petir bintang x1000 wd pasti

stop boncos wild west gold buy spin cerdas karyawan cuan 90 juta

maxwin pengali x1000 sweet bonanza terbaru

waktu emas wild west gold scatter 5 baris

pola sayap kupu kupu mahjong ways 3 wd pasti

strategi bet stabil gerbang ikan koi rtp 99

pola bintang jatuh princess starlight 888 juta

trik putaran turbo permen manis cuan x500

petir biru x500 olympus waktu gacor terkini

pola sinar bulan putri bintang jackpot instan

jam keberuntungan harta karun aztec 400 juta

pola 4 simbol merah gerbang kaca terbaru

jackpot 999 juta gold bonanza spin cerdas

strategi naga hitam raja kerbau scatter wild

pola mekanik emas hoki nexus untung besar

maxwin simbol biru emas koboi liar terjitu

analisis rtp langsung jam gacor slot pragmatic

koi gate viral pola ikan tersembunyi pemuda desa maxwin 180 juta

aztec gems maxwin trik spin manual 5 detik jackpot 70 juta

naga emas mahjong ways 3 pola bet kecil cuan miliar

joker jewels anti zonk strategi bet minimalis menang 99 persen

sweet bonanza xmas pola scatter kombo ibu rumah tangga 200 juta

gates of gatot kaca pecah analisis jam hoki sopir taksi x500

the dog house mega jackpot pola spin turbo pelajar sma 110 juta

mahjong ways scatter kombo gila teknik wild emas 420 juta

tercepat pola putaran maut starlight princess x500 nonstop

wild west gold gacor malam ini scatter emas anti rungkad sultan

koi gate pola naga biru terbongkar rtp 98 persen anti boncos

kisah pedagang sayur maxwin 150 juta pola bet stabil aztec bonanza

mahjong ways 2 pola naga hitam viral jackpot 600 juta otomatis

petir biru x1000 meledak jam gacor terbaru gates of olympus

sweet bonanza rahasia multiplier emas waktu hoki auto sultan

starlight princess anti rungkad rtp live 98 pola gacor

aztec gems trik bet minimalis jackpot 90 juta

rahasia sultan trik spin cepat the dog house maxwin

analisis pg soft pola spin cerdas mahjong ways 3 jackpot

kisah viral karyawan toko cuan 75 juta pola habanero anti rugi

panduan rtp slot pyramid bonanza kemenangan 99 persen

power of thor megaways trik gelegar x500 pola profesional

modal receh cuan maksimal pola great rhino megaways hoki

analisis jam hoki pragmatic pola spin normal jackpot

pola scatter hitam gates of olympus viral waktu hoki zeus

rahasia tersembunyi joker jewels trik keuntungan 50 juta

bocor tuntas analisis persentase menang sweet bonanza xmas

pola rahasia mahjong ways 1 sopir ojol cuan miliaran spin otomatis

jebol jackpot ratusan juta pola scatter merah wild west gold

strategi sultan trik spin turbo gems bonanza

pola gajah wild biru great rhino kaya mendadak

panduan rtp live aztec gems trik anti rungkand

bocoran pola scatter dog house anti boncos

trik buy feature buffalo king megaways x500

pola wild komplit madame destiny megaways maxwin

strategi anti gagal sugar rush tercepat wd

jam gacor poseidon megaways perkalian akurat

pola scatter koin money train 3 cuan menggila

taktik pola scarab emas legacy of dead receh untung

strategi putaran maut wild kraken release the kraken

Suara Cilok Scatter

Jam Hoki Petani Kopi

Gerakan Kipas Sate

RTP Wild West Gold

Teknik Tambal Ban

Prediksi Real Madrid

Manchester City vs Bournemouth

Barcelona vs Elche

Arsenal vs Burnley

Man United vs Forest

The Dog House Megaways Viral

Psikologi Warna Candy Bonanza

Mitos vs Fakta Justice League

Trik Skip Intro Playboy Gold

Moon Princess 1000 Cetak Rekor

Pola Triple Hot Hot Fruit

Zeus Howling Thunder CQ9

Pola Efisien Wild Safari

Strategi Ritme Dog House

Mekanik Rahasia Candy Bonanza

Prediksi Liverpool vs Aston Villa

Derby London Chelsea vs Spurs

Taktik Atletico vs Sevilla

Expected Goals Haaland

Analisis 15 Menit Terakhir

Analisis Mahjong Ways 3

Pola Ngantuk Mahjong Ways

Ritual Kucing Hitam

Taktik Rahasia RTP

Panduan Tukang Parkir

Pep Guardiola City

Arsenal vs Burnley

Tottenham vs Chelsea

Derby London Chelsea Spurs

Trik Menang Pragmatic

Analisis Data Akurat Mahjong Ways

Pola Ngantuk Satpam Mahjong Ways

Ritual Kucing Hitam Mahjong Wins

Taktik Rahasia Pola RTP Jember

Panduan Spin Turbo Tukang Parkir

Sistem Xavi Anti Kebobolan Barca

Kontroversi Kartu Merah Derby London

Filosofi Sepak Bola Modern London

Prediksi Liverpool vs Aston Villa

Statistik Clean Sheet Barcelona Elche

Mode Hemat Data Scatter

Filosofi Ngopi Hitam Pro

Pola Spin Tukang Ojek

Pola Scatter Koi Gate

Taktik Cuci Piring Spin

Misteri Anfield Liverpool

Arsenal vs Burnley 22 Menit

Pelatih Tertekan Ten Hag

Ketergantungan Gol Madrid

Tottenham vs Chelsea Modern