Oft hefur sorfið að Íslendingum þegar komið er fram í 24. viku vetrar. Þá ef ekki fyrr hófst fellirinn sem fylgdi okkur allt fram undir lok þarsíðustu aldar. Það svarf einnig að okkur í liðinni viku þótt vissulega væri hvorki fjár- né fólksfellir. Það féll þó einn forsætisráðherra auk eins borgarfulltrúa.
Sunnudagur 3. apríl
Samkvæmt fornum kirkjulögum lauk helgi sunnudagsins um miðaftan. Sunnudaginn 3. apríl fossaði hversdagurinn yfir okkur einmitt á þeim tíma en þá var Kastljósinu beint að forsætisráðherra okkar og sá nöturlegi sannleikur blasti við að hann ásamt fleiri leiðandi stjórnmálamönnum og allt að 600 öðrum okkar á meðal höfðu ekki deilt með okkur kjörum undanfarin ár. Þvert á móti höfðu þau haldið okkur í höftum en sjálf búið við annað efnahagsumhverfi. Nú vitum við líka að ótrúlega háar fjárhæðir vantar inn í íslenska skattkerfið sem nota mætti til þarflegra verkefna í almannaþágu.
Taka má undir með þeim sem segja að í raun hafi fátt nýtt komið fram í Kastljósi. Auðvitað vissum við að íslensk auðmannastétt hefur lengi beitt öllum leiðum til að fela fé erlendis. Nú blasti þetta bara svo átakanlega við og náði svo langt inn í stjórnkerfið. Það var líka gengið harðar fram í leynd og undanskotum en við höfðum mörg búist við. Líklega olli það mestu um þá vanlíðan sem við tókum með okkur inn í vikuna.
Siðfræði tálbeitunnar
Einhver hafa velt fyrir sér hvort rannsóknaraðferðirnar sem beitt var við undirbúning Kastljóssþáttarins hafi verið siðlegar og þá einkum notkun tálbeitu. Til að svara því verður að hafa í huga nokkur atriði sem ýmist blöstu við í þættinum eða upplýst hefur verið um í kjölfarið:
Blaðamenn höfðu í höndum mikilvægar upplýsingar sem vörðuðu almannahagsmuni víða um heim. Hér höfðu upplýsingarnar sérstaka þýðingu vegna þess að leiðandi stjórnmálamenn komu við sögu í ríkari mæli en í þeim ríkjum sem við viljum standa jafnfætis. Á miklu reið að viðhorf forsætisráðherra lægju fyrir. Ekki hafði reynst mögulegt að ná þeim fram eftir hefðbundnum leiðum.
Ákvörðun um tálbeituaðferðina var ekki tekin af einum eða fáum einangruðum einstaklingum heldur í samráði við alþjóðleg samtök blaðamanna og á grundvelli siðareglna þeirra. Virtur rannsóknarblaðamaður við erlendan ríkisfjölmiðil mat einnig stöðuna svo að honum bæri að axla hlutverkið. Hér var því ekki farið fram á grundvellri þröngra innlendra pólitískra eða persónulegra hagsmuna.
Viðtalið fór ekki fram í beinni útsendingu heldur tímanlega áður en það var birt. Að sögn gafst ráðherranum þrívegis(!) tækifæri til að tekið yrði nýtt viðtal.
Af þessum sökum virðist hafið yfir vafa að faglega og siðlega hafi verið að verki staðið. Forsætisráðherra virðist því alfarið hafa leikstýrt þeirri „einkennilegu framsetningu“ sem Sigurði Inga Jóhannssyni var svo tíðrætt um í kjölfar þáttarins. Sigmundur Davíð virðist hafa verið sinnar eigin (ó)gæfu smiður í óskiljanlegum þöggunartilburðum sínum.
Mánudagur 4. apríl
Dagsins verður minnst sem merkisdags í stjórnmálasögu landsins. Ekki sökum þess að mótmælin á Austurvelli leiddu til falls forsætisráðherra heldur hins að íslenskur almenningur stóðst þar menningarlegt og siðferðilegt þolpróf.
… íslenskur almenningur stóðst þar menningarlegt og siðferðilegt þolpróf.Af því sem upplýstist daginn á undan mátti draga þá ályktun að hér á landi væri spillt banalýðveldi. Með mótmælunum sýndu kjósendur að svo er ekki. Okkur er ekki sama um heiður okkar. Máttur samtakanna sýndi að við erum nokkurs megnug, almenningur. Ráðamenn geta sett blett á ríkið en við erum hvorki meðvirk né spillt þjóð. Orðspor landsins út á við hefði blasað öðru vísi við nú viku síðar hefðu mótmælin ekki orðið jafn fjölmenn eða þau misst marks af öðrum ástæðum.
Þriðjudagur 5. apríl
Þennan dag sté fyrrum forsætisráðherra sinn sérkennilega dauðadans að því er virtist einangraður í klóm óvandaðs spunameistara. Líklega geta ekki aðrir en nánasti frændgarður ráðherrans séð nokkuð sem líkist „flottri fléttu“ í einkennilegu hátterni hans.
Eftir þennan dag þarf Framsókn þó að gefa skýr skilaboð um hvers konar stjórnmálaafl hún vill vera. Vill flokkurinn vera popúlískur líkt og hann kom fram í síðustu þingkosningum? Vill hann ef til vill vera þjóðernis-popúlískur eins og síðan við síðustu borgarstjórnarkosningar? Eða vill hann ef til vill endurreisa æru sína? Úr því verður væntanlega skorið á komandi mánuðum.
Miðvikudagur 6. apríl
Þennan dag var mynduð ný stjórn eða lengt í líflínu þeirrar gömlu eftir því hvernig á málið er litið.
Mikilvægt er að treysta aldrei þeim sem hótar.Það var táknrænt að Sigurður Ingi tölti á eftir Bjarna Ben niður í stigann í Þinghúsinu. Það var líka þröngt um hann þegar niður var komið. Bjarni tók frumkvæðið og bauð upp á hefðbundna íslenska tuddapólitík með því að boða óheft meirihlutaræði. Fyrirheit um kosningar í haust virtist einnig gefið með skilyrðum ef ekki beinni hótun um að ekkert yrði úr ef stjórnarandstaðan þvældist fyrir „brýnum úrlausnarefnum“ stjórnarinnar. — Mikilvægt er að treysta aldrei þeim sem hótar.
Sjónarspil kvöldsins vakti ótta um að áfram yrði þröngt um Sigurð Inga á stóli forsætisráðherra, að arfurinn frá fyrri ríkisstjórn og undirtök samstarfsflokksins mundu þrengja að honum. Þá settist hann í sætið í boði forvera síns og flokksformanns sem sendi einnig að því er virðist handvalinn kommisar sinn inn í nýja ríkisstjórn. Þá var Sigurður Ingi skaddaður eftir harðan varnarleik fyrir formanninn.
Það var því lítil gleði sem fylgdi okkur inn í nóttina.
P.s.
Vikunni lauk á miðvikudegi að fornu tímatali. Því verður þessi þráður ekki spunninn lengra.
Daginn sem þessi pistill er skráður getur þó verið að Sigurður Ingi Jóhannsson hafi sýnt og sannað að hann hafi þrátt fyrir allt átt sterkan leik upp í erminni. Fréttir af fundi hans með forystu stjórnarandstöðunnar vekja von um að hann ætli að hafa meira samráð en verið hefur og hugsanlega hverfa frá meirihlutaræðinu í átt að þingræði sem rís undir nafni. Í því einu er gæfa hans fólgin.
Við þessi óbreyttu munum standa vaktina áfram. Sjálfsagt virðist að styðja nýjan forsætisráðherra til góðra verka. Ella mun hann verða flautaður út af vellinum. Tónninn hefur verið gefinn.
Um höfundinn
[fblike]
Deila