Loftslagsbreytingar og sameiginleg ábyrgð einstaklinga

[x_text]Eftir tæpan mánuð hittast þjóðarleiðtogar í París á ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna um hlýnun jarðar af mannavöldum. Parísarráðstefnan er sú tuttugasta og fyrsta sem haldin er um efnið á vegum Sameinuðu þjóðanna á um tuttugu og fimm ára tímabili. Á fyrstu ráðstefnunni sem fór fram í Rio de Janeiro í Brasilíu 1992 var samþykktur Rammasamningur Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (UNFCCC) sem skuldbatt aðildarríkin til að takmarka losun gróðurhúsalofttegunda til „… að halda styrk gróðurhúsalofttegunda í andrúmsloftinu innan þeirra marka að komið verði í veg fyrir hættulega röskun á loftslagskerfinu af manna völdum”.[1] Jafnframt átti samningurinn að tryggja að „… matvælaframleiðslu í heiminum verði ekki stefnt í hættu og að efnahagsþróun geti haldið áfram á sjálfbæran máta“. Rammasamningurinn fól ekki í sér að komið skyldi í veg fyrir loftslagsbreytingar, einungis að komið skyldi í veg fyrir hættulega röskun á loftslagskerfinu af manna völdum. Þetta er tvennt ólíkt.

Flestir þekkja til Kyoto-samkomulagsins svokallaða en það var fyrsti bindandi samningurinn um málefnið. Hann varð til á þriðju ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í borginni Kyoto í Japan 1997 þar sem allmörg lönd, en langt því frá öll, sameinuðust um að minnka losunina um 5.2% fram til ársins 2012 miðað við 1990.[2] Síðan má kannski segja að flestir myndu vilja gleyma fimmtándu ráðstefnunni sem haldin var árið 2009 í Kaupmannahöfn, þar sem mistókst að koma á bindandi samkomulagi allra þjóða í heiminum. Tvennt náðist þó samkomulag um á Kaupmannahafnarráðstefnunni: 1) að halda hlýnun andrúmsloftsins innan við 2°C að meðaltali, og 2) að frá og með 2020 skyldu iðnríkin leggja þróunarríkjunum til 100 milljarða dollara á ári til að aðstoða þau við aðlögun að nýjum og erfiðum aðstæðum í kjölfar loftslagsbreytinga. Jafnframt skyldi þetta framlag iðnríkja aðstoða þróunarríkin við að nýta hreina og endurnýjanlega orku.

Nú reiknast mönnum til að við eigum 1/3 eftir áður en mannkynið fer fram af brúninni, þ.e.a.s. að af þekktum gas-, olíu- og kolabirgðum verði einungis hægt að nýta 1/3 til að takast megi að ná þessu markmiði. Þótt takist að halda hlýnun innan 2°C að meðaltali mun það samt valda verulegri röskun, t.d. munu láglendar eyjar fara undir vatn ef andrúmsloftið hlýnar umfram 1,5°C.

Hvernig á að deila ábyrgðinni á þeim miklu lífsstílsbreytingum sem þurfa að eiga sér stað í ríkum jafnt sem fátækum löndum?
Takmark Parísarráðstefnunnar er hið metnaðarfyllsta hingað til en það er að gera bindandi samkomulag milli allra ríkja heims sem miðar að því að hlýnun jarðar haldist undir tveimur gráðum á þessari öld. Til þess að þetta geti orðið telja vísindamenn að draga þurfi úr losun gróðurhúsalofttegunda, miðað við árið 2010, um allt að 70%. Hvernig má ná svo háleitu takmarki? Hvað þarf að gera, hverjir geta gert það og hverjir eiga að ráða því? Hér vakna siðferðilegar spurningar ekki síður en tæknilegar og lögformlegar. Hvernig á að deila ábyrgðinni á þeim miklu lífsstílsbreytingum sem þurfa að eiga sér stað í ríkum jafnt sem fátækum löndum? Hvað munu breytingar á þeim lífsstíl sem flestir Vesturlandabúar hafa tamið sér og æ fleiri jarðarbúar sækjast eftir kosta og hver á að bera þann kostnað? Hvernig á að deila þessu átaki niður á ríki, fyrirtæki, stofnanir eða einstaklinga? Og hvað er langur tími til stefnu? Spurningarnar virðast endalausar.

Getum við sem nú byggjum heiminn skapað réttlátari heim með því að tengja þetta tvennt: baráttu gegn hlýnun jarðar og baráttu gegn fátækt?
Allt upplýst fólk veit að misskipting auðs og valda er gríðarleg í heiminum þótt heilmikið hafi áunnist í þeim málum síðastliðin tuttugu og fimm ár. Ný þróunarmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun undirstrika hið alvarlega ástand í þessum málaflokki en útrýming fátæktar og barátta gegn ójöfnuði verður hér eftir sem hingað til eitt fremsta markmið Sameinuðu þjóðanna. Hin nýju þróunarmarkmið ítreka tengsl hlýnunar jarðar og fátæktar. Yfirvofandi hlýnun mun hitta jarðarbúa misjafnlega fyrir, það hafa loftslagssérfræðingar lengi bent á. Alvarlegastar verða afleiðingarnar á láglendum svæðum og eyjum þar sem yfirgnæfandi meirihluti íbúa býr við fátækt. Haft var eftir utanríkisráðherra Bandaríkjanna, John Kerry, fyrir skemmstu að sú bylgja flóttamanna sem Evrópa ætti nú fullt í fangi með að höndla væri ekkert í líkingu við yfirvofandi vandamál vegna loftslagsflóttamanna sem heimurinn ætti eftir að sjá á komandi tímum. Mun takast að finna leiðir til að takast á við hlýnun jarðar sem eru sanngjarnar og taka tillit til óréttláts heims og óréttlátrar skiptingar gæðanna? Getum við sem nú byggjum heiminn skapað réttlátari heim með því að tengja þetta tvennt: baráttu gegn hlýnun jarðar og baráttu gegn fátækt?

Ég hef takmarkaða innsýn í það í hve miklum mæli spurningar eins og þessar verða viðraðar á Parísarráðstefnunni. Þó má leiða að því líkur að hugtakið loftslagsréttlæti (e: climate justice) beri á góma og á það bent hvaða ríki heims beri sögulega mesta ábyrgð á hlýnununni. Það eru, eins og allir vita, þau ríki sem iðnvæddust fyrst, ríku löndin í Evrópu og Norður-Ameríku. Þessi ríki notuðu olíu, gas og kol til að byggja upp almenna velferð meðal þegna sinna, drógu úr fátækt og juku hagsæld. Þannig má segja að velsæld okkar sem byggjum ríkasta hluta heimsins hafi forfeður okkar á 18. og 19. öld fengið að láni og komið sé að skuldadögum. Við sem vorum framtíðarkynslóðir þegar olíu- og kolareykurinn lá sem þykkastur yfir Evrópu, þurfum nú að borga brúsann.

Þannig er sameiginleg ábyrgð einstaklinga á framtíðinni pólítísk í eðli sínu. Hún beinir athyglinni að misskiptingu veraldlegra gæða í heiminum og gengur út á að vinna að auknu réttlæti með hagsmuni allra íbúa heimsins í huga, manna jafnt sem lífvera.
Að lýsa ábyrgð á hendur vestrænna iðnríkja virðist ekki nema sanngjarnt. Jafnframt virðist sanngjarnt að ríkustu lönd heims axli þyngstu efnahagslegu byrðarnar, sbr. 100 milljarða dollara þróunaraðstoðina sem Kaupmannahafnarráðstefnan samþykkti 2009. Mikilvægt er að staðið verði við það loforð. Að þessu sögðu er mikilvægt að minna á að loftslagsógnin beinist fyrst og fremst að lífi og lífskjörum manna og málleysingja í framtíðinni. Hvernig tengjum við hugtökin framtíð og ábyrgð? Er ekki ábyrgðarhugtakið yfirleitt hugsað sem svo að það vísi til sögunnar, til liðins tíma og þeirra aðila sem voru gerendur þá? Mér er þó hugleiknara hvernig við sem nú lifum getum borið ábyrgð á framtíðinni og alveg sérstaklega, hvað við sem einstaklingar getum gert varðandi framtíðina. Hver er sameiginleg ábyrgð okkar á framtíðinni?

Aðalatriðið í því sambandi finnst mér vera aukin samfélagsleg gagnrýni. Í stað þess að láta berast með straumnum og taka þátt í ríkjandi dagskipun samfélagsins ber okkur sem einstaklingum og hópum að veita stjórnvöldum aðhald, vera gagnrýnin á samfélagið og lifnaðarhætti okkar. Þannig er sameiginleg ábyrgð einstaklinga á framtíðinni pólítísk í eðli sínu. Hún beinir athyglinni að misskiptingu veraldlegra gæða í heiminum og gengur út á að vinna að auknu réttlæti með hagsmuni allra íbúa heimsins í huga, manna jafnt sem lífvera.

Hin nýju þróunarmarkmið Sameinuðu þjóðanna eiga að vera leiðarljósið hér. Í þeim er sjónum beint að rótum heimsvandamálanna sem eru ójöfnuður og fátækt og þau tengd hlýnun jarðar með afgerandi hætti. Sameinuðu þjóðirnar ítreka að breytingarnar verði að byrja heima. Við þurfum að horfast í augu við okkur sjálf og þann lífsstíl sem við höfum tamið okkur síðastliðna áratugi. Þessi lífsstíll er ósjálfbær, hann stenst ekki skoðun, við þurfum að breyta honum. Breytingar eru ekki alltaf auðveldar en hugsanlega er auðveldara að hrinda þeim í framkvæmd ef fleiri standa að þeim. Enginn einn einstaklingur eða hópur lumar á einu, réttu leiðinni til lausna á hlýnun jarðar. Það á þó ekki að draga úr okkur máttinn. Við þurfum ekki að hafa þaulhugsuð markmið og hugmyndir til þess að hefjast handa. Aðgerðir verða ekki endilega þannig til að fyrst sé valið milli hugmynda, þá sett upp markmið, síðan úthugsaðar leiðir og síðast lagt af stað. Slík nálgun getur þvert á móti gert að verkum að eldmóður fólks og áhugi á breytingum koðnar niður. Við skulum því ekki láta tefjast frekar en hefjast handa og tala svo saman á leiðinni um fleiri leiðir og betri lausnir.


[1] Koltvísýringur (CO2) er þekktasta gróðurhúsalofttegundin og sú sem jafnan er rætt um.
[2] Áætlað var að draga svo enn frekar úr losuninni fram til ársins 2020.

[/x_text]
Um höfundinn
Sólveig Anna Bóasdóttir

Sólveig Anna Bóasdóttir

Sólveig Anna Bóasdóttir er prófessor í guðfræðilegri siðfræði við Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands. Hún hefur m.a. rannsakað umhverfis- og vistsiðfræði, femíníska siðfræði, siðfræði stríðs og friðar og siðfræði kynverundar. Sjá nánar

[x_text][fblike][/x_text]

Deila

slotoppo


agen bola online


Mix Parlay


Judi Bola


Mix Parlay


judi bola


slot gacor anti rungkad


Penghematan 3x Tips Mahjong Ways Hunian PCH

Rahasia Siti Surabaya Produktivitas Naik 25 PCH

Scatter Hitam Bisnis Irfan Hunian Langka PCH

Bandingkan Mahjong Ways vs Cost Saving PCH

Kunci Gopay178 Hunian Berperabot PCH

Membaca Data Bisnis dengan Mahjong Wins Gopay178

Satu Pintu 75000 Pilihan Single Poc PCH

Relokasi Tanpa Drama Panduan Group Move

Fitur Baru PCH Check In Mudah Jackpot Gopay178

Kenyamanan Eksekutif Hunian PCH All Inclusive

Dosen STIP Ungkap Pola Raja Zeus 178 Juta

Mega Win Fadil Bogor Pola Mahjong Ways Ilmiah

Scatter Hitam Taruna Wulan Semarang Menang 112 Juta

Riset Mahasiswa Jakarta Wild Bandito Data Navigasi

Raka Surabaya Uji Pola Mahjong Ways Berhasil Gopay178

Kapten Rendra STIP Pola Lucky Neko Taruna Maritim

Temuan STIP Pola Raja Zeus Gelombang Laut Banda

Mahjong Wins3 Simulasi Ilmiah Taruna Teknika

Taruna Rudi Makassar Rekor 134 Juta Mahjong Ways

Jordan Bogor Penelitian Mahjong Ways 92 Juta

Dosen STIP Pengaruh Pola Spin Mahjong Ways

Pola Turbo Cuan Mahjong Wins3 Psikologi Taruna

Gopay178 Studi Pola RTP Harian Lab STIP

Dian Pekalongan Menang 75 Juta Analisis Mahjong Wins3

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko STIP

Kapten Suharto Pola Wild Bandito Navigasi Kapal

Taruna Fadil Bogor Mahjong Ways Lab Statistik

Taruna Denpasar 67 Juta Simulasi Mahjong Ways

Cuan Lucky Neko Modul Statistik Maritim

Dian Pekalongan Analisis Akademis Mahjong Wins3

Taruna Inces1000 STIP Pola RTP Ilmiah

Taruna Rudi Makassar Uji Pola RTP Mahjong Ways

Peneliti STIP Mahjong Ways Analisis Arus Laut

Lucky Neko STIP Simulasi Probabilitas Kapal

Pola Turbo Taruna Bogor Mahjong Ways 92 Juta

Taruna Siti Pontianak Riset Wild Bandito 102 Juta

Taruna Wulan Semarang Scatter Hitam 112 Juta

Riset EJournal STIP Pola Raja Zeus Navigasi

Mahjong Wins3 Modul Kedisiplinan STIP

Wild Bandito Riset Taruna STIP Internasional

Taruna Ilham Palembang Pola Lucky Neko STIP

Taruna Aldi Bandung Scatter Hitam STIP

Gopay178 Riset STIP Pola Mahjong Wins3

Pola Lucky Neko Latihan Reaksi Cepat Maritim

Taruna Rehan Solo Simulasi Mahjong Ways 115 Juta

Taruna STIP Jakarta Mahjong Ways Gopay178

Gopay178 Penelitian Pola Scatter Hitam

Riset Pola Spin Janda Wild Bandito Fokus Taruna

Taruna Inces1000 STIP Probabilitas Arus

Taruna Lina Padang 98 Juta Metode Lucky Neko

Pola Spin Rahasia Mahjong Ways 2

Trik Spin Manual Gates of Olympus

Waktu Terbaik Scatter Hitam

Trik Spin Sweet Bonanza

Pola Spin Wild West Gold

Jam Hoki Mahjong Ways

Rahasia Spin Starlight Princess

Pola Spin Gates of Olympus X1000

Pola Spin Mahjong Ways 3

Waktu Terbaik Sugar Rush

Pola Spin Jigjag Mahjong Wins

Eko Samarinda Gates of Gatot Kaca

Pola Spin Stabil Mahjong Wins3

Dody Perbandingan Gaya Spin

Scatter Hitam Anti Banned

Pola Spin Gates of Olympus X5000

Fitur Turbo Gates of Olympus

Pola Spin Modal Kecil Mahjong Wins

Gaya Spin Efektif Semua Game

Reset Akun Mahjong Ways

Strategi Unik Tegal Pengusaha Es Batu Ubah Waktu Pendinginan Jadi Rumus Penjualan Paling Akurat

Mantan Honorer Kaya Temukan Kode Scatter Rahasia Kini Jadi Jutawan

Ibu Rumah Tangga Hasilkan Rp90 Juta dari Catatan Tanggal Penjualan Sederhana

Riset Pegubin Buktikan Pola Internet Naik Turun Berbanding Lurus dengan Omzet UMKM

Model Keuangan Ajaib Mahasiswi Akuntansi Mirip Pola Spin Digital

Jurnalis Muda Ungkap Hubungan Waktu Posting dan Peluang Transaksi Raksasa

Bahasa Baru UMKM Kepala Bidang Ekonomi Sebut Pola Scatter Kunci Sukses Modern

Laporan Rahasia 78 Persen UMKM Gunakan Strategi Rolling Tanpa Sadar

Ide Bisnis Gratis Pemilik Warung Kopi Dapat Cuan dari Log Data Terbengkalai

Cepat Kaya Diskominfo Rilis Aplikasi Deteksi Jam Cuan Berbasis Analisis Harian

Modal Tukang Parkir Semarang Catat Waktu Mobil Datang Dapat 70 Juta

Strategi Produksi Viral Pengusaha Snack Gunakan Pola Gopay178

Kisah Pegawai Malam Menemukan Waktu Hoki di Tumpukan File Audit

Terobosan AI Gopay178 Prediksi Jam Ramai Marketplace Lokal

Fenomena Digital Data UMKM Aktif Malam Hari Tumbuh 50%

Cerita Lucu Berakhir Cuan Pegawai Dinkop Salah Upload Data

Inovasi Gila Pegubin dari Jaringan WiFi ke Jaringan Bisnis

Fakta Unik Kudus UMKM Temukan Hubungan Musik Dangdut dan Omzet

Peluang Bisnis Barista Dapat Ide Usaha dari Chat Grup Gopay178

Lebih Akurat dari Ramalan Pengusaha Cilacap Klaim Pola Gopay178

cepdecantabria tukang las bongkar trik mahjong 3 maxwin wild power

rahasia mega scatter mahjong wins 3 cepdecantabria pola gacor naga hitam

master cepdecantabria trik bet all in gates of olympus formula jackpot

kisah petani garam madura cepdecantabria hujan scatter spin manual

cepdecantabria ungkap rtp pg soft server eksklusif sarjana sukses pola baru

juragan pempek heboh cepdecantabria jam hoki gates of olympus turbo efektif

cepdecantabria juru parkir viral metode sensasional mahjong wins maxwin

anak kos yogya cepat kaya panduan jitu cepdecantabria mahjong ways master

stop rugi cepdecantabria rtp wild bounty trik penambang emas maxwin

heboh komdis stip taruna jago mahjong cepdecantabria tren kemenangan

strategi menang konsisten 75juta gates of olympus kutaitimurkab

disertasi kunci menang 120juta mahjong wins 3 kutaitimurkab

prediksi menang mahjong wins 3 50juta data historis kutaitimurkab

pola wild power jackpot 88juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

rahasia bet all in 90juta mahjong ways 1 metode kutaitimurkab

algoritma wild bounty teknik menang 150juta mahasiswa kutaitimurkab

jurnal scatter hitam jackpot 99juta pragmatic play kutaitimurkab

strategi menang 65juta gates of olympus mahasiswa itb kutaitimurkab

rtp menang cepat 110juta mahjong ways 1 vs 3 kutaitimurkab

pola distribusi scatter menang 105juta mahjong ways 3 kutaitimurkab

mahasiswa stmikkomputama god hand gates olympus dana studi 75 juta

dosen stmikkomputama rahasia pola algoritma mahjong ways 3 jackpot

alumni stmikkomputama tukang service workshop mewah scatter hitam

stmikkomputama komite disiplin prestasi coding mahjong wins skripsi

mahasiswa stmikkomputama tingkat akhir naga hitam mahjong kesabaran

rahasia banjir scatter alumni stmikkomputama ayah 2 anak 65 juta

direktur stmikkomputama jackpot puluhan juta trik pola mahjong ways

penjual pulsa stmikkomputama sukses gates olympus logika pemrograman

mahjong wins 3 pragmatic teknik jitu lulusan stmikkomputama jackpot

cara singkat jackpot rtp pg soft 10 jurus rahasia stmikkomputama

komputama algoritma scatter hitam jackpot 99 juta

disertasi dosen komputama probabilitas menang mahjong wins 3

wild power jackpot 88 juta pola mahjong ways 3 dosen mtk komputama

tim riset komputama studi pola scatter mahjong ways 3 105 juta

strategi eksponensial gates of olympus kuliah komputama 75 juta

metodologi komputama rahasia bet all in mahjong ways 1 90 juta

mahasiswa komputama teknik menang 150 juta wild power wild bounty

model prediksi komputama data historis menang 50 juta mahjong wins 3

analisis komparatif rtp komputama menang cepat mahjong ways 1 vs 3

topik hangat mahasiswa itb komputama strategi menang gates of olympus

strategi scatter hitam geothermal itmnganjuk maxwin pembangunan

mahjong ways 3 konservasi mangrove itmnganjuk dana csr triliun

pola kemenangan beruntun jalur logistik cpo itmnganjuk bisnis ekspor

analisis mahjong ways 3 kenaikan wisatawan itmnganjuk pantai beras basah

pemkab implementasi full power wild kebun sawit rakyat panen maxwin

gerakan anti rungkad inspirasi umkm itmnganjuk omzet melonjak drastis

dprd terkejut upgrade scatter hitam percepat infrastruktur pedalaman

mahjong ways 3 ukur indeks kebahagiaan masyarakat itmnganjuk maxwin

misteri big win frekuensi kemenangan jam padat aktivitas tambang

mahasiswa itmnganjuk beasiswa jepang penelitian free spin irigasi

mahjong ways 3 tracon wild spin 1000 persen

pola reel gacor mahjong ways 2 tracon 2025

strategi tracon mahjong ways 3 wild energy digital

bocor pola mahjong wins 3 tracon trik wild

gertakan sempurna tracon mahjong ways 3 max win

tracon exclusive trik mahjong ways 3 lamine yamal

fenomena baru strategi wild spin tracon mw3

perbandingan mahjong ways 2 vs 3 gacor tracon 2025

makna wild spirit mahjong ways 3 strategi tracon

strategi tracon taruhan maksimal mahjong ways 3